Ο άνθρωπος αντιπροσωπεύει το 0,01% της πλανητικής βιομάζας, ωστόσο καταστρέφει ολόκληρο τον πλανήτη

Όπως έχει γίνει κατανοητό, η Γη απειλείται από ένα μόνο είδος, το οποίο μπορεί να καταστρέψει σε λιγότερο από εκατό χρόνια όλα όσα έχουν δημιουργηθεί σε αρκετές εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια: τον άνθρωπο. 

Εάν περισσότερα από 28 χιλιάδες είδη κινδυνεύουν να εξαφανιστούν, όπως πιστοποιείται από το IUCN (Παγκόσμια Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης), οι αιτίες σίγουρα δεν είναι φυσικές (όπως συνέβη με τους δεινόσαυρους) ή άλλοι ανεξάρτητοι εξωτερικοί παράγοντες, αλλά προέρχονται από τις ενέργειές μας.

Ο Yuval Noah Harari, ισραηλινός ιστορικός και καθηγητής πανεπιστημίου, έγραψε στο δοκίμιο Sapiens: "Έχουμε το θλιβερό ρεκόρ ότι είμαστε το πιο άγριο είδος που υπάρχει στα χρονικά της βιολογίας. Ένα από τα χαρακτηριστικά του είδους μας, στην πραγματικότητα, εκτός από το να μπορούμε να πούμε ιστορίες και να κάνουμε σεξ μόνο για ευχαρίστηση, είναι η τεράστια καταστροφική δύναμη σε σύγκριση με το περιβάλλον που μας φιλοξενεί και με τα άλλα είδη ζώων και φυτών που συμβάλλουν στην επιβίωσή μας".

Ο Ron Milo del Weizmann του Ινστιτούτου Επιστημών Weizmann έχει πραγματοποιήσει έρευνα που βασίζεται ακριβώς στην επιρροή του ανθρώπου στον πλανήτη. Η ζωή στη Γη αποτελείται από το 82% των φυτών, το 13% των βακτηρίων, το 5% των ζώων και μόνο το 0,01% του ανθρώπου, ωστόσο η έρευνα καταλήγει στο συμπέρασμα, ότι η εμφάνισή του ανθρώπου προκάλεσε την απώλεια 83% άγριων θηλαστικών και 50% φυτών. 

Η άφιξη του ανθρώπου στη Γη σήμαινε ότι οι θάνατοι ενός είδους ήταν μεγαλύτεροι από τις γεννήσεις, ειδικά για τα ζώα μεγάλου μεγέθους. Εκτός από το κυνήγι, ένας άλλος θεμελιώδης λόγος για αυτές τις εξαφανίσεις υποτίθεται ότι ήταν η χρήση φωτιάς. Φτάνοντας σε νέες περιοχές, ο άνθρωπος έβαλε φωτιά σε τεράστιες περιοχές των δασών, για να δημιουργήσει λιβάδια. Αρκετά δέντρα και θάμνοι εξαφανίστηκαν, ενώ άλλα εξαπλώθηκαν, όπως ο ευκάλυπτος, ένα ιδιαίτερα ανθεκτικό στη φωτιά φυτό.

Οι αλλαγές στον φυτικό κόσμο αναστάτωσαν τη ζωή των ζώων, συμπεριλαμβανομένης της διατροφής τους. Ήταν αρχή της κατάρρευσης της τροφικής αλυσίδας και η αρχή της τυραννίας του ανθρώπου. Εκείνη την εποχή, ωστόσο, ο άνθρωπος ενήργησε σύμφωνα με το ένστικτο της αυτοσυντήρησης, δεν γνώριζε τις συνέπειες των ενεργειών του στο περιβάλλον, ενώ σήμερα έχει πλήρη επίγνωση της ζημιάς του. Αλλά δεν σταματά το έργο της καταστροφής.

Μέσα σε μια χιλιετία, πολλά είδη εξαφανίστηκαν. Από τα σαράντα επτά μεγάλα θηλαστικά που υπήρχαν κάποτε στην Αμερική, τριάντα τέσσερα εξαφανίστηκαν μετά την άφιξη του ανθρώπου. Ένα άλλο παράδειγμα είναι η Μαδαγασκάρη, όπου οι γιγαντιαίοι λεμούριοι που ζούσαν για εκατομμύρια χρόνια, εξαφανίστηκαν πριν από 1.500 χρόνια, ακριβώς όταν ο άνθρωπος εισέβαλε στο νησί ανατολικά της αφρικανικής ηπείρου. Το ίδιο ισχύει και για τη χλωρίδα και την πανίδα των νησιών των Φίτζι, της Νέας Καληδονίας, της Σαμόα και της Τόνγκα. 

Εάν συνειδητοποιήσουμε πόσα είδη έχουμε ήδη εξαλείψει, θα μπορούσαμε να έχουμε περισσότερα κίνητρα για να προστατεύσουμε αυτά που εξακολουθούν να επιβιώνουν. Αλλά ίσως στο τέλος οι μόνοι επιζώντες θα είναι οι ίδιοι οι άνθρωποι και τα ζώα που ζουν μαζί τους. 

Μια έκθεση του ΟΗΕ εξηγεί ότι ένα εκατομμύριο είδη μεταξύ φυτών και άλλων ζωντανών όντων απειλούνται από την ανθρώπινη δράση. Η έκθεση αποκαλύπτει τα δεδομένα σχετικά με τη δραστική μείωση του αριθμού ορισμένων ζώων, όπως οι κόκκινοι σκίουροι, οι νυχτερίδες και οι σκαντζόχοιροι. Ο κίνδυνος είναι άμεσος και δεν αφορά ένα μακρινό μέλλον. Μια μέρα ο άνθρωπος του μέλλοντος, κοιτάζοντας πίσω, θα σκέφτεται κάποια ζώα, με την ίδια έκπληξη με την οποία σκέφτεται τώρα τους δεινόσαυρους.  Υπάρχει μόνο μία διαφορά: ο άνθρωπος του μέλλοντος μπορεί να μην είναι εκεί, λόγω της καταστροφής της Γης.

Ο άνθρωπος καταφέρνει ακόμη και να εξολοθρεύσει τα λεγόμενα υπερ-είδη, δηλαδή εκείνα που ξεχώρισαν για την εξελικτική επιτυχία και τον αντίκτυπό τους στη ζωή στη Γη. Το πιο εντυπωσιακό παράδειγμα αφορά τις μέλισσες, οι οποίες είναι θεμελιώδεις για την ισορροπία του πλανήτη. Η εξαφάνισή τους θα προκαλέσει τεράστια ανισορροπία για εμάς αλλά και για άλλα είδη, αποσταθεροποιώντας την τροφική αλυσίδα και την ευημερία του οικοσυστήματος μας. Όμως ο άνθρωπος συνεχίζει να μην ακούει τις προειδοποιητικές καμπάνες και να μη θυμάται τα μαθήματα της ιστορίας. 

Μια άλλη απειλή για τη βιοποικιλότητα αντιπροσωπεύεται από ξένα είδη, δηλαδή ζώα, φυτά και άλλους οργανισμούς που εισάγει ο άνθρωπος σε άλλα περιβάλλοντα - εθελοντικά ή τυχαία, κα σε πολλές περιπτώσεις μπορούν να βλάψουν το οικοσύστημα. Το 1890, ο Eugene Schieffelin, μέλος της Ζωολογικής Εταιρείας της Νέας Υόρκης, είχε την παράξενη ιδέα να εισαγάγει στη Βόρεια Αμερική όλα τα πουλιά που αναφέρονται στα έργα του Σαίξπηρ. Έτσι, απελευθέρωσε εκατοντάδες ψαρόνια στο Central Park. Σήμερα στις Ηνωμένες Πολιτείες υπάρχουν περισσότερα από 200 εκατομμύρια ψαρόνια που ανταγωνίζονται με τα γηγενή είδη και καταστρέφουν τις καλλιέργειες. 

Ο ρόλος των βανδαλισμών που έχουμε αναλάβει και που δεν μπορούμε να ξεφύγουμε, φαίνεται να είναι εγγεγραμμένος στο DNA μας. Το να σκεφτούμε ότι είμαστε ένοχοι και να προσπαθήσουμε να κάνουμε την αλλαγή, θα μπορούσε να είναι πολύ χρήσιμο, αλλά είναι απαραίτητο να λαμβάνεται μια εκπαίδευση, ξεκινώντας από το σχολείο.

Είμαστε από κάθε άποψη το ισχυρότερο είδος στον πλανήτη, ίσως αν μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε αυτήν την αδιαμφισβήτητη δύναμη για το καλό και να μην εκμεταλλευόμαστε αλλά και να μην καταστρέφουμε όλα όσα έρχονται σε επαφή μαζί μας, τότε θα μπορούσαμε  πραγματικά να κάνουμε υπέροχα πράγματα. Ωστόσο, για να συμβεί αυτό, πρέπει να γίνει μια πραγματική επανάσταση, η οποία προς το παρόν, με εξαίρεση ορισμένα εικονικά παραδείγματα, δεν φαίνεται στον ορίζοντα. 

Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα