Ημέρα κατά του σχολικού εκφοβισμού: «Όλοι είμαστε ίσοι αλλά όχι ίδιοι»

Η 6η Μαρτίου έχει καθιερωθεί από το Υπουργείο Παιδείας ως Πανελλήνια Ημέρα κατά της σχολικής βίας και του εκφοβισμού.

Ο εκφοβισμός και η βία στο σχολείο, δεν αφορά μόνο τον μαθητή που εκφοβίζει και εκείνον που εκφοβίζεται, αλλά και όσους είναι παρόντες ή γνωρίζουν την ύπαρξή του, δηλαδή τους παρατηρητές, οι οποίοι μπορεί να είναι είτε μαθητές είτε ενήλικες. Η θυματοποίηση μπορεί να αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά από έναν ενήλικα, όμως όταν την υφίστανται παιδιά και έφηβοι, τότε μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες για την ψυχική τους υγεία και την διαμόρφωση του χαρακτήρα τους.

Το 2019, ένας στους 5 εφήβους (19,1%) αναφέρει ότι υπέστη εκφοβισμό (bullying), ενώ ένας στους 7 εφήβους (14,2%) αναφέρει ότι έκανε ο ίδιος bullying σε άλλους μαθητές. Επίσης, ένας στους 20 εφήβους (5,2%) αναφέρει ότι υπέστη ηλεκτρονικό εκφοβισμό (cyber bullying), ενώ σε ποσοστό 3,3%, αναφέρουν ότι έκαναν οι ίδιοι ηλεκτρονικό εκφοβισμό σε άλλο άτομο. Μάλιστα, τα αγόρια αναφέρουν, σε μεγαλύτερο ποσοστό, ότι υπέστησαν εκφοβισμό με τη μορφή σωματικής βίας και άσχημων χαρακτηρισμών για την εθνικότητα και τη θρησκεία τους, ενώ τα κορίτσια δέχονται bullying με τη μορφή διάδοσης ψεμάτων και φημών.

Ο όρος «εκφοβισμός και βία στο σχολείο» (school bullying) είναι ένα φαινόμενο νεανικής παραβατικότητας που εμφανίζεται σε πολλές χώρες του κόσμου. Tα παιδιά που γίνονται θύματα σχολικού εκφοβισμού, νιώθουν ανασφάλεια, φόβο, απόγνωση και παρουσιάζουν τάσεις φυγής. Αισθάνονται ότι απειλούνται, τρομάζουν, αρνούνται να πάνε σχολείο και παρουσιάζουν συμπτώματα σχολικής φοβίας. Μπορεί επίσης να γίνουν επιθετικά και νευρικά, ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου τα ίδια τα παιδιά – θύματα μπορούν να γίνουν θύτες σε άλλα παιδιά ή στα αδέρφια τους στο σπίτι.

Η πρόληψη και η αντιμετώπιση της σχολικής βίας και του εκφοβισμού απαιτεί την ενημέρωση, ευαισθητοποίηση, αξιοποίηση και ανάπτυξη κοινών δράσεων από όλους, δηλαδή του σχολείου, της οικογένειας και της κοινωνίας. Κάθε μέλος της σχολικής κοινότητας έχει ρόλο και ευθύνη για την πρόληψη και την αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού. Ενώ είναι σημαντικό τα παιδιά να μάθουν όσα αφορούν στη διαφορετικότητα και στην ισότητα. Όλοι είμαστε ίσοι αλλά όχι ίδιοι.