Ο καθηγητής Robert E. Quinn, μιλάει στο adbusiness για τους ηγέτες και τα χαρακτηριστικά τους.
Συνέντευξη στον Δημήτρη Τσουκαλά
adb: Αποτελούν οι δύσκολες εποχές και καταστάσεις στιγμές κατά τις οποίες οι σπουδαίοι ηγέτες θα πρέπει να ξεχωρίσουν, να ορθώσουν το ανάστημά τους και να αποτελέσουν έμπνευση για τους ανθρώπους γύρω τους;
R.Q.: Οι δύσκολες εποχές συνήθως προκαλούν μια άσχημη ψυχολογική κατάσταση. Οι άνθρωποι που αποτελούν επιτυχημένους ηγέτες συνήθως έχουν την ίδια αρνητική αντίδραση σε τέτοιες περιόδους. Αυτό που τους διαφοροποιεί είναι η ικανότητα να «αυτο-ανυψώνονται». Αυτό σημαίνει πως επιλέγουν να αντιμετωπίζουν τα πράγματα με θετικό τρόπο, όταν το φυσιολογικό θα ήταν να έχουν αρνητική διάθεση. Αντιμετωπίζουν την εκάστοτε κατάσταση, αλλά παράλληλα επιλέγουν να δουν τις ευκαιρίες. Κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση και καλούν και τους υπόλοιπους να ακολουθήσουν. Αυτή η πραγματικότητα επιτρέπει να αναδυθεί η ελπίδα όταν οι άνθρωποι την χρειάζονται ιδιαίτερα.
adb: Πώς μπορεί κάποιος να επηρεάσει και να «μεταμορφώσει» τους υπόλοιπους στο περιβάλλον εργασίας; Μπορεί κάτι ανάλογο να εφαρμοστεί στην προσωπική ζωή;
R.Q.: Τα άτομα που διαθέτουν τέτοιου είδους επιρροή έχουν τέσσερα βασικά χαρακτηριστικά: α) Γνωρίζουν τι είδους αποτελέσματα θέλουν να δημιουργήσουν. Αυτό σημαίνει πως επικεντρώνονται σε ένα συγκεκριμένο καθήκον. β) Έχουν συγκεκριμένους εσωτερικούς κανόνες, που τους καθοδηγούν. Αυτό σημαίνει πως ζουν με ακεραιότητα και αυθεντικότητα. γ) Εστιάζουν στους άλλους. Αυτό σημαίνει πως γνωρίζουν τις βαθύτερες ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των ανθρώπων τους. δ) Είναι «ανοιχτοί» και εξωστρεφείς. Αυτό σημαίνει πως μπορούν να προχωρήσουν μπροστά παρά την αβεβαιότητα και να είναι γεμάτοι εμπιστοσύνη πως μπορούν να μάθουν όσα χρειάζεται να μάθουν. Οι συγκεκριμένες αρχές έχουν εφαρμογή στη δουλειά, το σπίτι και γενικότερα στη ζωή μας.
adb: Ποιος είναι αυτός που χαρακτηρίζεται σαν «ο εσωτερικός ηγέτης» (the inner leader) και πώς μπορούμε να τον αφυπνίσουμε;
R.Q.: Κάθε ένας μας διαθέτει τη δυναμική να γίνει πιο επιδραστικός. Ωστόσο πολλοί άνθρωποι δεν βλέπουν τους εαυτούς τους σαν ηγέτες. Κάτι που μπορεί να αλλάξει αυτήν τη στάση είναι μια σημαντική κρίση ζωής. Κάποιες φορές οι περιστάσεις και οι συγκυρίες μας οδηγούν εκτός των συνηθισμένων, εκτός του περιβάλλοντος, που νιώθουμε ασφάλεια. Αυτές τις στιγμές πρέπει να ενεργήσουμε πέρα και πάνω από τις προσδοκίες μας. Έτσι ανακαλύπτουμε την προσωπική μας δυναμική και γίνεται πιο πιθανό να αναλάβουμε ηγετικό ρόλο. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει όταν έχουμε ένα «μέντορα» που απαιτεί να προχωρήσουμε εκτός του ασφαλούς περιβάλλοντος που έχουμε δημιουργήσει για τον εαυτό μας. Η συναναστροφή με τέτοιους μέντορες είναι εξαιρετικά σημαντική για την ανάπτυξη κάποιου.
adb: Στο βιβλίο σας «Building the Bridge as You Walk on It» περιγράφετε αυτό που ορίζετε ως «θεμελιώδη ηγεσία» (fundamental leadership), την ηγεσία δηλαδή που οδηγεί στην αλλαγή και ξεκινά από την αλλαγή του ίδιου μας του εαυτού. Θα θέλατε να μας εξηγήσετε λίγο τη σκέψη σας;
R.Q.: Είναι απόλυτα φυσιολογικό για όλους μας -και για μένα και για σας- να εστιάζουμε στην ασφάλεια, στην ανακούφιση, να καθοδηγούμαστε από τα εξωτερικά ερεθίσματα, να επικεντρώνουμε στον εαυτό μας και να είμαστε «κλειστοί», εσωστρεφείς. Όταν είμαι σε αυτή την κατάσταση είμαι φυσιολογικός. Μπορώ να μάθω να ρυθμίζω τον εαυτό μου να μεταβαίνει σε αυτήν τη φυσιολογική κατάσταση. Μπορώ να μάθω, όμως, να ρωτάω τα εξής: Τι αποτελέσματα θέλω να δημιουργήσω; Καθοδηγούμαι εσωτερικά; Εστιάζω στους άλλους; Είμαι ανοιχτός εξωτερικά; Όταν μάθω να κάνω τις συγκεκριμένες ερωτήσεις και να δίνω απαντήσεις, ανυψώνω τον εαυτό μου στο θεμελιώδες επίπεδο ηγεσίας και η επιρροή μου αυτομάτως αυξάνεται.
