Μήπως αν λέω όχι στο παιδί μου το στεναχωρώ;
Πολλοί γονείς που μεγαλώνουν τα παιδιά τους μόνοι τους, νιώθουν τύψεις όταν τα μαλώνουν ή όταν τους λένε όχι. Ο λόγος είναι πως οι περισσότεροι γονείς φοβούνται μήπως τα παιδιά τους νιώσουν ανασφάλεια. Ωστόσο κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Αντιθέτως, τα όχι βοηθούν τα παιδιά να καταλάβουν τον εαυτό τους, τα όρια τους καθώς και τις συνέπειες των πράξεων τους.
Δείτε παρακάτω μερικές γενικές συμβουλές για το πότε πρέπει να λέτε «όχι»:
• Όταν λέτε «ΟΧΙ» σε ένα παιδί, είναι σημαντικό να το τηρείτε. Για παράδειγμα, δεν έχει νόημα να πείτε στο παιδί ότι δεν θα δει τηλεόραση, επειδή δεν μάζεψε τα παιχνίδια του και μισή ώρα μετά να αναιρέσετε τα λόγια σας, επειδή νιώσατε άσχημα. Όταν δεν κρατάτε το λόγο, στέλνετε διπλό μήνυμα στο παιδί και δεν το βοηθάτε να μάθει ότι οι πράξεις του έχουν συνέπειες.
• Θα πρέπει να λαμβάνετε σοβαρά υπόψη την ανάγκη του παιδιού για επαφή μαζί σας. Οι αυξημένες απαιτήσεις και ο σύγχρονος τρόπος ζωής δεν σας επιτρέπουν να περάσετε δημιουργικό και ποιοτικό χρόνο με το παιδί σας. Προσπαθήστε να οργανώσετε καλύτερα τις υποχρεώσεις σας ώστε να εξασφαλίσετε το χρόνο αυτό με το παιδί σας. Όταν τα παιδιά δεν έχουν το χρόνο αυτό, προσπαθούν να τραβήξουν τη προσοχή σας με διάφορους τρόπους και συνήθως μη αποδεκτούς. Μην πέσετε στην παγίδα να τιμωρήσετε το παιδί σας για την πράξη του αλλά δείτε την πραγματική του ανάγκη πίσω από αυτή.
• Τα παιδιά μιμούνται τη συμπεριφορά των ενηλίκων. Χτυπάτε το παιδί σας επειδή χτύπησε το αδερφάκι του; Βρίζετε μπροστά του και μετά θυμώνετε μαζί του που είπε «κακές» λέξεις; Αν θέλετε το παιδί σας να φέρεται με συγκεκριμένους τρόπους είναι σημαντικό να κάνετε πρώτα εσείς την αλλαγή που θέλετε να δείτε στη συμπεριφορά του.
• Για να ενισχύσετε την ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού, αφιερώστε χρόνο να του εξηγήσετε γιατί του λέτε «ΟΧΙ». Δώστε του εναλλακτικές λύσεις, όταν του απαγορεύετε να κάνει κάτι. Π.χ. «Δεν μπορείς να κόβεις τα μαλλιά της κούκλας γιατί την καταστρέφεις. Άμα θες να κόψεις, μπορώ να σου δώσω χαρτιά και περιοδικά και να φτιάξεις ένα ωραίο κολλάζ».
Μερικοί γονείς επιλέγουν ως τεχνική διαπαιδαγώγησης την αφαίρεση ενός προνομίου π.χ. ένα παιχνίδι, μία βόλτα κ.λπ., ώστε να διδάξουν στο παιδί ότι οι πράξεις του έχουν συνέπειες. Η αφαίρεση ενός προνομίου είναι καλό να χρησιμοποιείται αμέσως μετά την έκφραση μιας ανεπιθύμητης συμπεριφοράς, ώστε να μπορέσει το παιδί να κατανοήσει τη σχέση ανάμεσα στην πράξη του και τη συνέπειά της. Σε μία τέτοια περίπτωση, στόχος είναι να καταλάβει το παιδί ότι οι πράξεις ακολουθούνται από συνέπειες, και όχι να αισθανθεί ότι τιμωρείται αυθαίρετα από έναν γονέα που έχει θυμώσει και εκτονώνει τον θυμό του τιμωρώντας το.
