Ποιοι παράγοντες ενισχύουν το φαινόμενο αυτό;
Σήμερα, η έναρξη ολοκληρωμένων σεξουαλικών επαφών κατά την εφηβεία παρουσιάζει συνεχή αύξηση. Για τους γονείς, τους εκπαιδευτικούς και τους αρµόδιους για τη δηµόσια υγεία, το θέµα προκαλεί ανησυχίες, δεδοµένου ότι, η πρόωρη έναρξη της ολοκληρωµένης σεξουαλικής ζωής, µπορεί να οδηγήσει σε εγκυµοσύνες, µετάδοση σοβαρών ασθενειών και διαφόρων ειδών τραυµατικές εµπειρίες. Η έντονη προβολή εφηβικών σχέσεων σε τηλεοπτικές και κινηματογραφικές ταινίες, η ραγδαία εξέλιξη των social media, το διαδίκτυο ευνοούν τις συμπεριφορές της πρόωρης έναρξης σεξουαλικής ζωής.
Πρόσφατη πανελλήνια έρευνα για την ψυχοκοινωνική υγεία των εφήβων που πραγματοποιήθηκε από το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ) διαπιστώνει ότι 3 στους 10 15χρονους έφηβους έχουν σεξουαλικές επαφές. Μάλιστα 10% εξ αυτών δηλώνουν ότι είχαν την πρώτη τους επαφή δύο χρόνια νωρίτερα, δηλαδή σε ηλικία 13 ετών.
Πότε είναι η κατάλληλη ηλικία για να ξεκινήσουν οι έφηβοι τις σεξουαλικές τους δραστηριότητες;
Οι ειδικοί συνιστούν να ως καταλληλότερη ηλικία για την έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας είναι η όψιμη εφηβεία, δηλαδή γύρω στο 17. Η περίοδος αυτή συμβαδίζει με την κατάκτηση των στόχων της ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης. Αυτό σημαίνει πως μια ρομαντική, λειτουργική σχέση είναι πλέον εφικτή. Η πρώιμη έναρξης της σεξουαλικής δραστηριότητας των εφήβων οδηγεί σε σχολική αποτυχία, συχνή εναλλαγή σεξουαλικών συντρόφων, μη ασφαλή σεξουαλική δραστηριότητα, βίαιη σεξουαλική συµπεριφορά και άλλες συµπεριφορές υψηλού κινδύνου (χρήση καπνού, αλκοόλ, επικίνδυνη οδική συµπεριφορά κ.λπ.).
Τι είναι αυτό που κινεί το ενδιαφέρον για την πρόωρη σεξουαλική ζωή των εφήβων;
Πρόκειται για μόδα; Για ποιο λόγο όλο και πιο πολύ έφηβοι βιάζονται να ζήσουν την εμπειρία αυτή; Σύμφωνα με έρευνες, οι παράγοντες που έχουν συσχετισθεί με την ολοκληρωμένη σεξουαλική επαφή, είναι η αστάθεια του οικογενειακού περιβάλλοντος, όπως το πρόσφατο διαζύγιο των γονέων, ο θάνατος στην οικογένεια και η απουσία της μητέρας από το σπίτι, η κοινωνική ομάδα στην οποία είναι μέλη ή θέλουν να γίνουν. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι έφηβοι που έχουν φίλους με τέτοιου είδους εμπειρίες, έχουν 7 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να είναι σεξουαλικά ενεργοί και οι ίδιοι.
Πώς οι γονείς και σχολείο μπορούν να προστατεύσουν τα παιδιά;
Είναι πολύ σημαντικό τα παιδιά να έχουν γνώση από νωρίς για τα θέματα σεξουαλικής αγωγής. Η αγωγή υγείας είναι μείζονος σημασία για τα παιδιά και σημαίνει δύο πράγματα: πρώτον αποφυγή των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων και δεύτερον επιτυχή χρησιμοποίηση μια αντισυλληπτικής μεθόδου.
Οι γονείς θα πρέπει από την πρώτη στιγμή που τα παιδιά φέρουν ερωτήματα γύρω από το σεξ να γίνει συζήτηση. Οι γονείς οφείλουν να ακούσουν το παιδί χωρίς να αντιμετωπίσουν το θέμα με ταμπού, ειρωνεία και γενικότερα με τρόπο που θα αναγκάσει τα παιδιά να κλείσουν κάθε δίοδο επικοινωνίας με τους γονείς για το θέμα αυτό. Οι γονείς ακόμα από μικρή ηλικία καλό είναι χρησιμοποιήσουν βιβλία τα όποια δίνουν την ευκαιρία στο παιδί να ανακαλύψει το σώμα του και να μάθει να το σέβεται. Όσο πιο ανοιχτοί είναι γονείς και συζητούν με τα παιδιά τους χωρίς να ασκούν κριτική, τόσο πιο πιθανό είναι οι έφηβοι να ζητούν τη βοήθεια τους και να ακολουθούν τις συμβουλές τους.
Χαρακτηριστικό είναι και το εύρηµα της µελέτης του ΕΠΙΨΥ ότι τα αγόρια που θεωρούν εύκολη την επικοινωνία µε τον πατέρα τους έχουν υψηλότερα ποσοστά χρήσης προφυλακτικού (87,4%), σε σχέση µε τα αγόρια που θεωρούν την επικοινωνία µε τον πατέρα τους δύσκολη (76,6%).
