REAL LIFE WHO

Η σκοτεινή ιστορία της Φιλαρμονικής της Βιέννης


3 Ιανουαρίου 2018

screen-shot-2018-01-03-at-2-26-22-pm.png

Όπως οι Ναζί «αναδόμησαν» το Νοσοκομείο του Βαρόνου Χιρς -όπως λεγόταν μέχρι τις αρχές του ’40, στολίδι ογκώδες σε μια συνοικία εβραϊκή που σβήστηκε από το χάρτη- και του έδωσαν το όνομα του πατέρα της Ιατρικής, Ιπποκράτη, κληρονομιά που διατηρήθηκε και μετά την Κατοχή, έτσι και η Πρωτοχρονιάτικη Συναυλία. Και χειρότερα.

Δεν μιλάμε για μύθους, που επικράτησαν λανθασμένα, εξαιτίας… συναφειών, όπως η στρεβλή θεώρηση ότι ο Ρίχαρντ Βάγκνερ ήταν Ναζί, μόνον και μόνον επειδή δήλωνε ο Αδόλφος Χίτλερ ότι λάτρευε τη μουσική του, η οποία ενσωμάτωνε τα άρια ιδεώδη του Εθνικοσοσιαλισμού. Μιλάμε για το αποτέλεσμα μιας μεγάλης ιστορικής έρευνας, που άρχισε να αποδίδει καρπούς από τη δεκαετία του ’60 (και συνεχίζει μέχρι σήμερα), όταν δηλαδή ιστορικοί κατάφεραν να έχουν πρόσβαση στο άδυτο της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Βιέννης, ήτοι στο ογκωδέστατο αρχείο της.

Ας πιάσουμε όμως τα πράγματα από την προϊστορία τους. Η μουσική οικογένεια Στράους ήταν αγαπημένη των Αυστριακών και ιδιαίτερα των Βιεννέζων από το γύρισμα του 20ού αιώνα, για τα βαλσάκια και τις πόλκες της, που έφτασαν -τουριστικά- να γίνουν μουσικό σήμα κατατεθέν της Βιέννης και εν γένει της Αυστρίας. Η έγκριτη και έγκυρη Φιλαρμονική Ορχήστρα της Βιέννης, που είχε στο ρεπερτόριό της σημαντικούς συνθέτες της κλασικής και ρομαντικής, αλλά και της τότε σύγχρονης μουσικής φιλολογίας, έργα δηλαδή «βαριά» και λόγια (Λιστ, Βάγκνερ και Μπραμς κυρίως), στη δεκαετία του ’20 δεν είχε ούτε καν σκεφθεί να εγκαταλείψει το (μουσικό) σνομπισμό της, από την κορυφή των τριών καλύτερων ορχηστρών της υφηλίου, για χάρη «ελαφρών» συνθέσεων του Γιόχαν Στράους του Πρεσβύτερου, του Νεότερου ή του Έντβαρντ Στράους.

Πρωτοχρονιάτικες συναυλίες οργανώνονταν παρόλα αυτά, με λόγια έργα, από το 1838. Από το 1928 έως και το 1935 έργα Στράους ακούστηκαν σε πέντε πρωτοχρονιάτικες συναυλίες στην Αίθουσα των Φίλων της Μουσικής (Musikverein), από ορχήστρα, υπό τη διεύθυνση του Γιόχαν Στράους του Γ’. Και μάλιστα με μια σημαντική καινοτομία: μεταδίδονταν ζωντανά στον αέρα του Radio Verkehrs AG (RAVAG), ήτοι του ραδιοφώνου με τα νέα για την κυκλοφορία στη Βιέννη. Ραδιοσταθμός που σύντομα μετεξελίχθηκε στον ιστορικό και αγαπημένο των Βιεννέζων Radio Wien, που είχε συνδρομή δύο σελίνια το μήνα για κάθε κάτοχο ραδιοφώνου. Αυτός ο εορτασμός δε είχε προστεθεί στους διακοσμητικούς πολυελαίους, που άναβαν, από το 12ο αιώνα ακόμη, πάνω από το Graben, τον κεντρικό πεζόδρομο (πλέον), πάνω από το ρέμα που είχαν ταφεί τα χιλιάδες θύματα επιδημίας πανώλης του 17ου αιώνα και από την οποία κατάφερε –ριγμένος μεταξύ πτωμάτων- να επιβιώσει ο πολιούχος Άγιος Αυγουστίνος. Αλλά και στον Χορό των ντεμπιτάν στην Κρατική Όπερα της Βιέννης, που αργότερα υποδέχτηκε και τη νεότερη παράδοση της Όπερας να ανεβάσει πανηγυρικά την οπερέτα «Νυχτερίδα» του Γιόχαν Στράους Β’, παραμονή Πρωτοχρονιάς.

Διαβάστε τη συνέχεια της ιστορίας στο protagon.gr