Ludwig van Beethoven: 250 χρόνια από τη γέννηση του σπουδαίου συνθέτη που σύμφωνα με τους δασκάλους του επρόκειτο για «απελπιστική περίπτωση»
Έλενα Κρητικού
17 Δεκεμβρίου 2020
Το 2020 έχει ανακηρυχθεί Έτος Beethoven καθώς συμπληρώνονται 250 έτη από τη γέννηση του κορυφαίου συνθέτη. Δεν γνωρίζουμε επίσημα την ακριβή ημερομηνία γέννησης του Ludwig van Beethoven, αλλά εκείνο που είναι ευρέως γνωστό είναι ότι βαφτίστηκε στις 17 Δεκεμβρίου 1770 στη Βόννη και οι μελετητές καταλήγουν στο ότι γεννήθηκε μάλλον την προηγούμενη ημέρα. Με αφορμή λοιπόν, τη συμπλήρωση 250 ετών από τη γέννηση του Beethoven αυτόν τον Δεκέμβριο, συλλέξαμε τα πιο ενδιαφέροντα σημεία γύρω από την προσωπικότητα και το έργο του.
Ο Beethoven ήταν 26 ετών όταν άρχισε να χάνει την ακοή του, αλλά συνέχισε να συνθέτει για πάνω από τριάντα χρόνια. Η κώφωση δεν μετρίασε την άγρια διάθεση του ίδιου και το πάθος του για τη μουσική. Όσο έχανε την ακοή του, οι κρίσεις θυμού γίνονταν ανεξέλεγκτες και τα ξεσπάσματα του όλο και πιο παράλογα. Κι όμως, όσο πιο παράξενη η συμπεριφορά του, τόσο πιο θεσπέσια η μουσική του. Στις 16 Δεκεμβρίου του 1770, ο Beethoven θεωρείται λοιπόν, ότι γεννήθηκε στην -τότε μικρή- πόλη Βόννη στις όχθες του Ρήνου.
Το ταλέντο και η ξεχωριστή του προσωπικότητα δεν αναγνωρίστηκαν από την αρχή καθώς στο σχολείο οι εκπαιδευτικοί δεν είχαν την καλύτερη εικόνα για εκείνον. Η πιο άστοχη παρατήρηση ήταν εκείνη που είχε γίνει για τον Γερμανό συνθέτη και πιανίστα. Οι γονείς του άκουγαν συχνά, από τους δασκάλους του να σχολιάζουν αρνητικά για τον ίδιο: "Τίποτα δεν έμαθε ποτέ του και τίποτε δεν πρόκειται να μάθει. Σαν συνθέτης πρόκειται για απελπιστική περίπτωση". Φυσικά, η λαμπρή πορεία του Beethoven διέψευσε σχεδόν θριαμβευτικά, τα βιαστικά σχόλια των δασκάλων του, αφήνοντας τους επικριτές του άφωνους.
"Δύστροπος, ακατάστατος, ασυμβίβαστος, με μυθικά ξεσπάσματα και θεόκουφος": Αυτός ήταν ο μεγαλύτερος συνθέτης όλων των εποχών. Για τον Beethoven, το φυσικό περιβάλλον αποτελούσε αναψυχή και ταυτόχρονα πηγή έμπνευσης. Οι φίλοι του Beethoven παρατηρούσαν συχνά ότι απέφευγε τις κοινωνικές συγκεντρώσεις. O συνθέτης ήξερε πολύ καλά τι συνέβαινε: είχε χάσει σταδιακά την ακοή του και δεν άκουγε τίποτε απολύτως. Επίσης, είχε κι άλλα προβλήματα υγείας, όπως κοιλιακές κράμπες, περιοδική διάρροια και συχνούς πονοκέφαλους. Ήταν τόσο δυστυχισμένος που δεν ήταν λίγες οι φορές μάλιστα, που είχε σκεφτεί να αυτοκτονήσει.
Το φθινόπωρο του 1802, ενώ έμενε στην κωμόπολη Χάλιγκενσταντ, περιέγραψε τι τον κράτησε ζωντανό: «Μου φαινόταν αδύνατο να αφήσω τον κόσμο μέχρι να προσφέρω όλα όσα ένιωθα ότι βρίσκονταν μέσα μου»,, έγραψε στη Διαθήκη του Χάιλιγκενσταντ, όπως είναι γνωστό το κείμενο, που γράφτηκε ως επιστολή στους αδελφούς του αλλά παρέμεινε κλεισμένο στο γραφείο του για το υπόλοιπο της ζωής του.
Το τέλος του είναι κάπως ασαφές. Σύμφωνα με μία εκδοχή, ο συνθέτης βρισκόταν σε κώμα για 48 ώρες όταν, στις 26 Μαρτίου 1827, εν μέσω άγριας καταιγίδας, ξαφνικά άνοιξε τα μάτια, ενώ μια αστραπή φώτιζε το δωμάτιο. Ύψωσε το δεξί χέρι σε γροθιά και έπεσε νεκρός. Πάνω από δέκα χιλιάδες άνθρωποι συνόδευσαν το φέρετρό του. Ο Beethoven έγινε είδωλο για την επόμενη γενιά ρομαντικών συνθετών, που επικροτούσαν, όχι μόνο την έντονη κι εκφραστική μουσική του, αλλά και την άρνηση του να συμμορφωθεί με τις τάσεις της εποχής.
Πηγή κεντρικής φωτογραφίας: Wikipedia
Δείτε ακόμη:
Γίνε κι εσύ μέλος μόνο με 6€/ έτος στο συνδρομητικό Jenny.gr Exclusive Benefits
"Με βραδεία αντίληψη, ελάχιστα κοινωνικός, διαρκώς χαμένος σε ηλίθια ονειροπολήματα". Έτσι, χαρακτηρίστηκε κάποτε ο γνωστός φυσικός, Albert Einstein. Η γνώμη των δασκάλων του συνόδευε τις σχολικές του επιδόσεις, κατά τα μαθητικά χρόνια, συνθέτοντας ένα προφίλ, πολύ διαφορετικό από την πραγματικότητα. Όπως ο ίδιος ισχυριζόταν, δεν καταλάβαινε τίποτε από τις κατεστημένες, εκπαιδευτικές αλήθειες. Είχε μονίμως, μία παράφορη περιέργεια και έπρεπε να στηρίζεται πάντοτε στη λογική, προκειμένου να αποδεχτεί μία αλήθεια. Ίσως, αυτό "ταλαιπωρούσε" τους παιδαγωγούς του. Παρά τις κρίσεις των δασκάλων ήταν πάντοτε με ένα χαρτί και ένα μολύβι στο χέρι για να λύνει προβλήματα αριθμητικής, ακόμη και σε φιλικές γιορτές. Όπως ο ίδιος ισχυριζόταν όμως, δεν είχε κάποιο ιδιαίτερο ταλέντο, αν και μια σειρά από διατυπωμένες θεωρίες, τον ανέδειξαν στον σημαντικότερο επιστήμονα του 20ου αιώνα. Πηγή κεντρικής φωτογραφίας: Instagram/ alberteinstein.
"Αυτός ο χοντρομπαλάς βρίσκεται σε μόνιμη κωματώδη κατάσταση". Η συγκεκριμένη αντίληψη είχε διαμορφωθεί για έναν από τους σημαντικότερους μυθιστοριογράφους όλων των εποχών, τον Honore de Balzac. Ο μαθητής που βρισκόταν σε "μόνιμη, κωματώδη κατάσταση", έγινε Γάλλος λογοτέχνης και θεμελιωτής του ρεαλισμού στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία. Πηγή κεντρικής φωτογραφίας: wikipedia.org.
Η πιο άστοχη παρατήρηση ήταν εκείνη που είχε γίνει για τον Γερμανό συνθέτη και πιανίστα, Ludwig van Beethoven. Οι γονείς του άκουγαν συχνά, από τους δασκάλους του να λένε για τον ίδιο: "Τίποτα δεν έμαθε ποτέ του και τίποτα δεν πρόκειται να μάθει. Σαν συνθέτης πρόκειται για απελπιστική περίπτωση". Η λαμπρή πορεία του Beethoven έδωσε την απάντηση απέναντι στα επικριτικά σχόλια των εκπαιδευτικών του. Πηγή κεντρικής φωτογραφίας: wikipedia.org.
