Zofia Stryjeńska: Η «πριγκίπισσα της πολωνικής τέχνης» που τιμά σήμερα η Google
The Jennettes
13 Μαΐου 2021
Αφιερωμένο στη Zofia Stryjeńska, τη γυναίκα που αποκάλεσαν «η αυτού εξοχότης, η πριγκίπισσα της πολωνικής τέχνης», είναι το σημερινό doodle της Google, προς τιμήν των 130 χρόνων από την γέννησή της.
Η Zofia Stryjeńska γεννήθηκε στις 13 Μαΐου 1891 στην Κρακοβία και ήταν Πολωνή ζωγράφος, γραφίστρια, εικονογράφος, σκηνογράφος και εκπρόσωπος της Art Deco, ενώ ήταν μία από τις πιο γνωστές Πολωνές καλλιτέχνιδες της περιόδου του Μεσοπολέμου. Στη δεκαετία του 1930, ήταν υποψήφια για την υψηλού κύρους Χρυσή Δάφνη της Πολωνικής Ακαδημίας Λογοτεχνίας, αλλά απέρριψε την προσφορά.
Μεταξύ των πιο γνωστών έργων της είναι τα: Ποιμενικός, Κύκλος Σλαβικών Ειδώλων και Πάσχα, καθώς και εικονογραφήσεις του ποιήματος «Μοναχομάχοι» του επισκόπου Krasicki, Εποχές, Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα, Τέσσερις Πολωνικοί Χοροί και τα Μυστήρια.
Ως παιδί, ζωγράφιζε και σκιτσογραφούσε συχνά. Αρχικά, παρακολούθησε μια σχολή χειροτεχνίας, στη συνέχεια ένα σεμινάριο δασκάλου και μέχρι το 1909 την ιδιωτική σχολή τέχνης του Leonard Stroynowski. Την 1η Οκτωβρίου 1911, έγινε δεκτή στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου, όπου πέρασαν μόνο 40 από τους περίπου 200 αιτούντες.
Πήγε κόντρα στα «πρέπει» και τους κανόνες της εποχής, χρησιμοποίησε το όνομα του αδερφού της,Tadeusz Grzymala Lubański και μεταμφιέστηκε σε αγόρι, καθώς εκείνη την εποχή η ακαδημία δεν δεχόταν γυναίκες. Μετά από έναν χρόνο, οι συμφοιτητές της άρχισαν να έχουν υποψίες.
Επέστρεψε στην Κρακοβία, όπου εργάστηκε στη ζωγραφική και τη λογοτεχνία. Η πρώτη καλλιτεχνική της επιτυχία ήρθε το 1912, όταν η Εταιρεία Φίλων των Καλών Τεχνών της Κρακοβίας περιέλαβε 18 από τις υδατογραφίες της των Πολωνικών Μύθων στην έκθεσή της.
Τον Μάιο του 1913, ο Jerzy Warchałowski, κριτικός τέχνης του πολωνικού περιοδικού «Time», συζήτησε εκτενώς για τη Zofia Stryjeńska, καθιστώντας την γνωστή και ξεκινώντας την καριέρα της.
Στις 4 Νοεμβρίου 1916, η Zofia παντρεύτηκε τον Karol Stryjeński, αρχιτέκτονα του στυλ Zakopane. Απέκτησαν τρία παιδιά: την Magda και τα δίδυμα αγόρια Jacek και Jan, όμως ο γάμος τους οδήγησε σε διαζύγιο το 1927.
Στο πρώτο μισό της δεκαετίας του 1930 η Stryjeńska ήταν ξεχασμένη καλλιτέχνης και δεν ήθελε να αναζητήσει αναγνώριση, ενώ πέρασε τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στην Κρακοβία.
Το 1943 ανακάλυψε ότι είχε σύφιλη, η οποία επηρέασε τα μάτια της, με αποτέλεσμα κατά καιρούς να μην μπορεί να ζωγραφίζει. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, αρνήθηκε να ενταχθεί στην κομμουνιστική Ένωση Πολωνών Συγγραφέων με αποτέλεσμα να πέσει σε δυσμένεια από το καθεστώς, το οποίο συστηματικά για τα επόμενα χρόνια την αγνοούσε και την αποκαλούσε ασήμαντη.
Πέθανε το 1976 στη Γενεύη και θάφτηκε στο τοπικό νεκροταφείο του Chêne-Bourg.
Το 1974, το Ίδρυμα Alfred Jurzykowski με έδρα τις ΗΠΑ τής έδωσε ένα σημαντικό βραβείο. Μόνο το 1989 αποκαταστάθηκε στην Πολωνία και αναγνωρίστηκε ξανά ως μεγάλη Πολωνή καλλιτέχνιδα. Το 2008, το Εθνικό Μουσείο της Κρακοβίας διοργάνωσε μια μεγάλη αναδρομική έκθεση του έργου της, ενώ το 2011, ήταν το θέμα ενός αναμνηστικού νομίσματος των 2 ζλότι.
Δείτε ακόμη: Η ζωγράφος με συναισθησία που δημιουργεί εικόνες από μουσική
Γίνε κι εσύ μέλος μόνο με 6€/ έτος στο συνδρομητικό Jenny.gr Exclusive Benefits
