Σαν σήμερα πριν 56 χρόνια, ο Γιώργος Σεφέρης γίνεται ο πρώτος Έλληνας που κερδίζει Νόμπελ
The Jennettes
24 Οκτωβρίου 2019
Σαν σήμερα, στις 24 Οκτωβρίου 1963, το πρώτο Νόμπελ για την Ελλάδα είναι γεγονός και απονέμεται στον Γιώργο Σεφέρη. Η Σουηδική Ακαδημία τιμά με το Νόμπελ Λογοτεχνίας τον Έλληνα ποιητή και διπλωμάτη «για το εξαίσιο λυρικό του ύφος, που είναι εμπνευσμένο από ένα βαθύ αίσθημα για το ελληνικό πολιτιστικό ιδεώδες».
Η τελετή απονομής γίνεται στις 10 Δεκεμβρίου του 1963 στη Στοκχόλμη ενώ ο ποιητής παραλαμβάνει το βραβείο από τον βασιλιά της Σουηδίας, Γουσταύο. Με την απονομή του Νόμπελ Λογοτεχνίας στο Σεφέρη, η Σουηδική Ακαδημία στην πραγματικότητα, καταφέρνει να ξεπληρώσει το χρέος της προς την Ελλάδα, καθώς κατά το παρελθόν είχε αποκλείσει τις υποψηφιότητες του Άγγελου Σικελιανού και του Νίκου Καζαντζάκη.
Αν και η επιλογή του Γιώργου Σεφέρη δεν ήταν εύκολη υπόθεση, καθώς μέσα στην τελική τριάδα περιλαμβάνονταν οι Νερούδα και Όντεν, η υποδοχή της βράβευσής του δεν ήταν τόσο θερμή. Τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων απασχολούσαν οι εκλογές της 3ης Νοεμβρίου ενώ υπήρχε έντονη προτίμηση της αριστεράς προς τον Πάμπλο Νερούδα. Η δεξιά από την άλλη, δεν δίσταζε να αναπαράγει τις φήμες που ισχυρίζονταν ότι ο διπλωμάτης Σεφέρης «είχε ξεπουλήσει την Κύπρο για να πάρει το Νόμπελ».
Το ίδιο βράδυ της απονομής, ο Σεφέρης εκφωνεί έναν σύντομο λόγο στο δείπνο για τους νομπελίστες στο Δημαρχείο της Στοκχόλμης, ενώ την άλλη μέρα έδωσε διάλεξη στη Σουηδική Ακαδημία. Στην ομιλία του παρουσίασε τις πεποιθήσεις του για την αδιάσπαστη συνέχεια της ελληνικής γλώσσας από την αρχαιότητα έως τη σημερινή εποχή.
Μεταξύ άλλων, ο ποιητής αναφέρει: «... Ανήκω σε μια χώρα μικρή. Ένα πέτρινο ακρωτήρι στη Μεσόγειο, που δεν έχει άλλο αγαθό παρά τον αγώνα του λαού του, τη θάλασσα, και το φως του ήλιου. Είναι μικρός ο τόπος μας, αλλά η παράδοσή του είναι τεράστια και το πράγμα που τη χαρακτηρίζει είναι ότι μας παραδόθηκε χωρίς διακοπή. Η ελληνική γλώσσα δεν έπαψε ποτέ της να μιλιέται. Δέχτηκε τις αλλοιώσεις που δέχεται καθετί ζωντανό, αλλά δεν παρουσιάζει κανένα χάσμα...».
Το περιοδικό Figaro Litteraire γράφει ήδη για το ταλέντο του Σεφέρη από το 1956 και τον χαρακτηρίζει άξιο για βραβείο Νόμπελ. Τη μεγάλη του συμβολή στην ποίηση αναγνωρίζει και ο Οδυσσέας Ελύτης, που κάποτε είχε πει για τον μεγάλο ποιητή, «Κανείς άλλος δεν στάθηκε τόσο ικανός ν’ ανιχνεύσει, να βρει και να κινήσει τα νήματα της ζωντανής ελληνικής παράδοσης όσο αυτός… Καλλιέργησε το αίσθημα της ευθύνης και κράτησε ψηλά τη σημαία της ελεύθερης συνείδησης, που τόσο την έχουν ανάγκη, σήμερα προπάντων, οι νέοι».
Ο ποιητής που είχε πει πως, «Σ' αυτό τον κόσμο, που ολοένα στενεύει, ο καθένας μας χρειάζεται όλους τους άλλους», έγραφε στίχους από τα 14 του χρόνια. «Ο αξιοθαύμαστα χαμένος και ονειροπαρμένος» Σεφέρης, όπως ο ίδιος είχε χαρακτηρίσει τον εαυτό του, είχε διάθεση να γράφει κάθε ώρα και αυτό θα αιτιολογεί για πάντα την τεράστια συνδρομή του στην ελληνική ποίηση και ιστορία.
