image
ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

4 ψυχικές διαταραχές που συνδέονται με αυτοάνοσα νοσήματα


Η άμεση σύνδεση ανάμεσα στην ψυχική υγεία και τα αυτοάνοσα
Τόνια Τζάφερη

27 Ιουλίου 2023

«Όσα δεν είπα γίνανε εξανθήματα», τραγουδούν οι «Λόγος Τιμής» στο νέο τους άλμπουμ. «Όσο τα παιδιά μας, ξενιτεύονται στα βόρεια της Ευρώπης, μήπως και γλιτώσουν από τα ψυχοχωματικά», συνεχίζουν λίγο παρακάτω. Γνωρίζουμε καλά την άμεση σύνδεση ανάμεσα στο σώμα και το μυαλό. Στο πως η συναισθηματική μας κατάσταση, βρίσκει τρόπο να αποτυπωθεί και στο σώμα μας, μέσα από κάποια νόσο ή συμπτώματα.

Η «μάστιγα της εποχής», εδώ και χρόνια τώρα, αφορά τα ψυχοσωματικά και αυτοάνοσα νοσήματα, τα οποία ταλαιπωρούν στην πλειονότητα νεαρά σε ηλικία άτομα, και όχι μόνο. Τι συμβαίνει λοιπόν με τα αυτοάνοσα; Με τις ασθένειες όπου το ανοσοποιητικό μας σύστημα χάνει την ικανότητα να αναγνωρίζει τα δικά του κύτταρα και επιτίθεται στα ίδια του τα όργανα; Με τις ασθένειες που δεν γνωρίζουμε την αιτία, και στις περισσότερες περιπτώσεις δεν γνωρίζουμε ούτε και την θεραπεία;

Μια νέα έρευνα λοιπόν, «έβαλε στο μικροσκόπιο» αυτές τις χρόνιες φλεγμονές που οδηγούν στην εμφάνιση μιας τέτοιας ασθένειας, και όλα δείχνουν πως υπάρχει άμεση σύνδεση με τις ψυχικές διαταραχές.

«Η πλειοψηφία των ατόμων με αυτοάνοσα νοσήματα, πάσχει από κάποια ψυχική διαταραχή, όπως για παράδειγμα, κατάθλιψη, διαταραχές άγχους, σοβαρή συναισθηματική κόπωση, ή γνωστική δυσλειτουργία», αναφέρει το συμπέρασμα της έρευνας από το Κολλέγιο του Λονδίνου και του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ.

image

Συγκεκριμένα οι ερευνητές εξέτασαν τα νευρολογικά και ψυχιατρικά συμπτώματα 1.853 ασθενών με συστηματικές αυτοάνοσες ρευματικές παθήσεις, όπως ο λύκος και η ρευματοειδής αρθρίτιδα. Όπως προέκυψε,

  • το 55% των ασθενών με συστηματικές αυτοάνοσες ρευματικές παθήσεις βίωναν κατάθλιψη
  • το 57% βίωναν άγχος και έντονο στρες
  • το 89% είχε περάσει σοβαρή συναισθηματική κόπωση και
  • το 70% γνωστική δυσλειτουργία
     

«Το 47% των ασθενών με λύκο ανέφεραν ότι βίωναν σκέψεις αυτοκτονίας, έναντι του 15% που εκτιμούσαν οι γιατροί». Δηλαδή οι γιατροί πίστευαν πως περίπου, μόνο το 15% που αντιμετωπίζει συστηματικό ερυθηματώδη λύκο, είχε αυτοκτονικές τάσεις, -την στιγμή που το πραγματικό ποσοστό αγγίζει το 47%.

Επιπλέον, η μελέτη διαπίστωσε διαφωνίες μεταξύ κλινικών γιατρών που ειδικεύονται σε διαφορετικές πτυχές της περίθαλψης, καθώς και ότι πολύ λίγα νοσοκομεία διέθεταν αποτελεσματικά συστήματα περίθαλψης, όπου ρευματολόγοι, νευρολόγοι και ψυχίατροι συνεργάζονταν.
 

Ο Τομ Πόλακ από το Ινστιτούτο Ψυχιατρικής, Ψυχολογίας και Νευροεπιστήμης στο Βασιλικό Κολέγιο του Λονδίνου δηλώνει: «Γνωρίζουμε εδώ και αρκετό καιρό ότι η ύπαρξη μιας συστηματικής αυτοάνοσης νόσου μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ήδη επιβαρυμένη ψυχική μας κατάσταση, αλλά αυτή η μελέτη δίνει μια εκπληκτική εικόνα για το εύρος και τον αντίκτυπο αυτών των συμπτωμάτων. Όλοι όσοι εργάζονται στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης με αυτούς τους ασθενείς, θα πρέπει να ρωτούν τακτικά για την ψυχική ευεξία και οι ασθενείς θα πρέπει να υποστηρίζονται, ώστε να μιλούν χωρίς να φοβούνται ότι θα κριθούν. Κανένας ασθενής δεν πρέπει να υποφέρει σιωπηλά».

image

Η μελέτη έδειξε επίσης ότι οι ασθενείς συχνά διστάζουν να αναφέρουν στους κλινικούς γιατρούς τα προβλήματα ψυχικής υγείας που μπορεί να αντιμετωπίζουν, νιώθοντας ότι μπορεί να στιγματιστούν. Ακόμη και όταν οι ασθενείς μοιράζονταν με τους γιατρούς τα συμπτώματα ψυχικής υγείας, δεν σχολιάζονταν ή δεν καταγράφονταν με ακρίβεια, ή και καθόλου.

Συμπερασματικά, οφείλουμε για μια ακόμη φορά να κρατήσουμε πόσο σημαντική είναι η ψυχική μας κατάσταση, καθώς καταπιέζοντας συναισθήματα, συμπεριφορές, ακόμη και λόγια, οδηγούμαστε τελικά «σε ένα ξέσπασμα», το οποίο επιβαρύνει σημαντικά τον οργανισμό μας, και τα κύτταρα μας.

Ας δώσουμε στην ψυχική μας υγεία την προτεραιότητα που της αναλογεί, αφήνοντας τους κατάλληλους ανθρώπους να μας βοηθήσουν μέσω της ψυχοθεραπείας, και ας έρθουμε σε καλύτερη επαφή με τον ψυχικό μας κόσμο, χωρίς να φοβόμαστε το στίγμα ή την κριτική.