Παρασκευή βράδυ, βγαίνουμε ανάλαφρες από το θέατρο Πορεία έχοντας απολαύσει μια «απροβλημάτιστη κωμωδία» δια χειρός Χουβαρδά. Απροβλημάτιστη, γιατί όπως με τις περισσότερες κωμωδίες, γελάς την ώρα που την βλέπεις, κάνεις ελάχιστους συνειρμούς κατά τη διάρκεια της παράστασης -ο ρυθμός είναι καταιγιστικός για να προλάβεις, και βγαίνοντας από την πόρτα του θεάτρου αφήνεις το έργο πίσω σου. Ή έτσι νομίζεις.
Το έργο του Eugène Labiche ανήκει στο είδος της γαλλικής φάρσας, το γνωστό (όχι σε εμένα ομολογώ) βοντβίλ. Θορυβώδες, όπως όλα τα έργα του Labiche (έτσι μου είπε μια φίλη), και απλοϊκό έως ναίφ, το κείμενο γράφτηκε από τον Γάλλο θεατρικό συγγραφέα στα τέλη του 19ου αιώνα και πραγματεύεται την απιστία.
«Η μοιχεία δεν θα μπορέσει ποτέ να προκαλέσει γέλιο», ισχυρίστηκε ένας κριτικός εκεί γύρω στο 1870, και ο Labiche του απαντά γράφοντας το «Τρειςευτυχισμένοι».
Μετά το πρώτο, απαραίτητο μετά από κάθε παράσταση, ποτήρι κρασί, η κοριτσοπαρέα οδηγείται ως συνήθως στις γνωστές αναλύσεις γκομενο-ιστοριών με την αναμενόμενη σειρά: έρωτας, γάμος, κέρατο, διαζύγιο. Οι ιστορίες αλλοτινών ερώτων μας έκαναν και χαμογελάγαμε, το θέμα γάμος προσπεράστηκε εν τάχει (βαρετό). Στο σημείο κέρατο, άρχισαν τα γέλια.
Πώς κουκούλωσες τη δική σου απιστία, πώς παραλίγο να σε πιάσει, πώς τον έπιασες εσύ να σε κερατώνει, πώς εκτόξευες τα πιάτα στους τοίχους. Γελάμε. Τώρα, γιατί τότε δεν γελάγαμε καθόλου. Και μετά πώς δεν μπορούσες να ξεπεράσεις τελικά το κέρατο που έφαγες όσο κι αν το προσπάθησες, πόσο χαμηλά έπεσε η αυτοεκτίμησή σου, πώς έγινες καχύποπτη, πόσο αυτό σε οδήγησε να γίνεις μια γυναίκα που δεν ήθελες ποτέ να είσαι. Το έργο λοιπόν δεν το αφήσαμε πίσω μας. Όσο ναίφ κι αν μου φάνηκε, μας ακολούθησε υποσυνείδητα όλη τη βραδιά.
Η απιστία ξεκινάει με γέλιο, ναι. Με ένα κολακευτικό φλερτ. Με ένα χτυποκάρδι που είχες ξεχάσει ότι θα ξανανιώσεις. Με μια χημεία που αλατίζει την καθημερινότητα. Με ένα «έλα μωρέ και τι έγινε, δεν σημαίνει και τίποτα». Τονώνεις την αυτοπεποίθησή σου, αφήνεσαι στο αρχέγονο ένστικτο της πολυγαμίας (το ανθρώπινο είδος είναι πολυγαμικό για λόγους επιβίωσης, ας το χωνέψουμε) χαίρεσαι που ξεφεύγεις από την φορεμένη ηθική της μονογαμίας (έννοια που κατασκεύασαν οι άνδρες για κτητικούς λόγους και αφορά μόνο τις συντρόφους τους και τη συνέχιση του dna τους μέσω των παιδιών τους και διάφορα τέτοια επιστημονικά).
Έχει πλάκα στην αρχή λοιπόν. Και το γέλιο κόβεται ξαφνικά και ακολουθεί το κλάμα, ακόμα και στους πρωταγωνιστές του δικού σου έργου. Κλάμα γιατί δεν ξέρεις ποιον να διαλέξεις ή γιατί δεν ξέρεις ποιον να αφήσεις, όσο κι αν ήσουν πεπεισμένη πως το ελέγχεις και ξέρεις ακριβώς τι κάνεις. Κλάμα γιατί θέλεις εσύ να κάνεις κτήμα σου το αντικείμενο του πόθου σου, κλάμα γιατί ξέρεις πως αυτό που νομίζεις ότι θέλεις (και τους δύο) δεν μπορείς να το έχεις. Και μετά κλαίνε όλοι γιατί η απιστία ξεσκεπάστηκε. Και χάνεις αυτόν που νόμιζες πως δεν ήθελες και συνεπώς και αυτόν που νόμιζες πως ήθελες. Και οδυρμός όταν διαπιστώνεις ότι αυτός που νόμιζες ότι δεν ήθελες σε κερατώνει επίσης.
Δεν ξέρω αν η μοιχεία προκαλεί γέλιο, ξέρω ότι σίγουρα καταλήγει σε κλάμα. Κλαυσίγελος λοιπόν.
Κάπως έτσι κυλάει και η υπόθεση του έργου του Labiche. Ένας σύζυγος που υποψιαζόμαστε πως κάνει τα στραβά μάτια στην εξώφθαλμη απιστία της γυναίκας του γιατί έχει να ασχοληθεί με τα δικά του στραβοπατήματα, δύο φαινομενικά ευτυχισμένα ζευγάρια, τρεις εραστές, ένας μύλος από κέρατα, ένα γράμμα που ταράζει την επίπλαστη (;) νιρβάνα τους. Ο μόνος που δεν απατά είναι ο άξεστος, υπολογιστικός και φυλάργυρος Αλσατός (Γερμανός δηλαδή) υπηρέτης, κι αναρωτιέμαι αν ο συγγραφέας υπονοεί πως πρέπει να είσαι large ως άνθρωπος για να απατήσεις. Ήρωες που έρχονται στα άκρα για να αναμετρηθούμε εμείς με το αιώνιο ερώτημα «είναι, τελικά, εφικτή η ευτυχία μέσα σε μια σχέση;»
Προσωπικά μετά από όλα αυτά, το έργο, τις συζητήσεις με τις φίλες, τις ιστορίες από το παρελθόν, έμεινα με το ερώτημα αν είναι εφικτή η μονογαμία. Κι αν ευτυχία και μονογαμία συνδέονται.
Υγ. Εξαιρετικές ερμηνείες ( Παπαληγούρα, Τάρλοου, Παπαδημητρίου, Λούλης, Πουλοπούλου, Κολλιοπούλου, Μαλκότσης) και ευφυή τα κουστούμια της Ιωάννας Τσάμη και τα σκηνικά της Εύας Μανεδάκη.
Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.
