WELL BEING ΥΓΕΙΑ + ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Λυκοπένιο: Τι είναι, ποια το οφέλη για την υγεία και πώς να το εντάξετε στη διατροφή σας;


Τζουλιάννα Καρνέζη

23 Απριλίου 2022

Λυκοπένιο: Τι είναι, ποια το οφέλη για την υγεία και πώς να το εντάξετε στη διατροφή σας;
Οι περισσότεροι ήδη γνωρίζετε ή έχετε ακούσει για τα αντιοξειδωτικά και τον ρόλο που παίζουν στη μείωση του οξειδωτικού στρες στο σώμα. Αυτό το καταφέρνουν βελτιώνοντας την αποτελεσματικότητα με την οποία το σώμα εξουδετερώνει τα ενεργά είδη οξυγόνου ή, όπως συνήθως αναφέρονται, τις ελεύθερες ρίζες.

Οι ελεύθερες ρίζες παράγονται ως απόβλητα κατά τον μεταβολισμό των κυττάρων και όταν συσσωρεύονται, μπορούν να προκαλέσουν βλάβη στο σώμα. Και εκεί είναι που τα αντιοξειδωτικά έρχονται ως σαρωτές των ελεύθερων ριζών για να βοηθήσουν στην ελαχιστοποίηση ή την επιβράδυνση της βλάβης που προκαλείται.

Ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι είναι εξοικειωμένοι με τα κοινά αντιοξειδωτικά, όπως οι βιταμίνες A, C και E, πολύ λίγοι γνωρίζουν για το λυκοπένιο. Γι αυτό και στο σημερινό άρθρο θα εμβαθύνουμε στο τι είναι το λυκοπένιο, τα οφέλη του για την υγεία και πού μπορείτε να το βρείτε.

Τι είναι το λυκοπένιο

Το λυκοπένιο είναι ένα φυτοθρεπτικό συστατικό, μια φυτική θρεπτική ουσία που βρίσκεται στις τροφές και ανήκει στην οικογένεια των καροτενοειδών. Όντας ένα καροτενοειδές, είναι υπεύθυνο για τη μελάγχρωση σε ορισμένα φρούτα και λαχανικά με έντονο κόκκινο έως ροζ χρώμα, όπως οι ντομάτες, τα καρότα, τα καρπούζια και τα βερίκοκα.

Τούτου λεχθέντος, το λυκοπένιο δεν περιορίζεται απαραίτητα σε φρούτα και λαχανικά με έντονα χρώματα, αλλά μπορεί επίσης να βρεθεί στον μαϊντανό και τα σπαράγγια. Ενώ το λυκοπένιο είναι τεχνικά ένα καροτενοειδές με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση, δεν παίζει τον ίδιο ρόλο με τη βιταμίνη Α στο σώμα.

Ως φυτοθρεπτικό συστατικό, είναι ένα αντιοξειδωτικό που βρίσκεται σε οργανισμούς που πραγματοποιούν φωτοσύνθεση, όπως τα φυτά και τα φύκια. Σε αυτούς τους οργανισμούς, είναι το ενδιάμεσο στην παραγωγή μιας ποικιλίας άλλων καροτενοειδών, όπως το βήτα-καροτένιο, το οποίο παίζει καθοριστικό ρόλο σε άλλες διαδικασίες των φυτών. Το λυκοπένιο οφείλει το βαθύ κόκκινο χρώμα του στη μοναδική χημική του δομή.

Λόγω της υδρόφοβης φύσης του (είναι αδιάλυτο στο νερό), είναι συχνά ο κύριος ένοχος που λερώνει τα μαγειρικά σας σκεύη και του δίνει αυτό το πορτοκαλοκόκκινο χρώμα. Μία από τις πλουσιότερες πηγές λυκοπενίου είναι η ντομάτα. Στην πραγματικότητα, μια μερίδα περιέχει περίπου 4–10 mg λυκοπενίου.

Αυτό που πρέπει ν; γνωρίζετε είναι πως στη φυσική του κατάσταση, το λυκοπένιο δεν απορροφάται εύκολα από το σώμα. Όμως η χρήση θερμότητας για την επεξεργασία του, όπως στην παραγωγή κέτσαπ, το μετατρέπει σε μια μορφή που απορροφάται εύκολα από το σώμα.

Οφέλη για την υγεία του λυκοπενίου

Είναι ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό

Ο πρωταρχικός ρόλος του λυκοπενίου στο ανθρώπινο σώμα είναι να αποτρέπει τις οξειδωτικές αντιδράσεις, μειώνοντας έτσι τον αριθμό των ελεύθερων ριζών που παράγονται από τα κύτταρα.

Όταν το σώμα δεν μπορεί να αφαιρέσει αποτελεσματικά τις ελεύθερες ρίζες και αυτές συσσωρεύονται, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε οξειδωτικό στρες, το οποίο είναι επιβλαβές για τον οργανισμό.

Το οξειδωτικό στρες έχει συνδεθεί με ένα μεγάλο αριθμό χρόνιων ασθενειών, όπως ο καρκίνος, το εγκεφαλικό επεισόδιο, οι καρδιακές παθήσεις, ο διαβήτης, η ανοσοανεπάρκεια και η νόσος του Πάρκινσον. Μελέτες έχουν δείξει ότι το λυκοπένιο παρέχει κάποιο επίπεδο προστασίας από το οξειδωτικό στρες.

Προλαμβάνει τον καρκίνο

Σύμφωνα με μια έκθεση του ΠΟΥ για το 2018, περίπου 9,6 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από θανάτους που σχετίζονται με τον καρκίνο. Εκτός από ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό , το λυκοπένιο βοηθά επίσης στην πρόληψη της φλεγμονής καθώς και του καρκίνου.

Οι ερευνητές διεξήγαγαν πολλαπλές επιδημιολογικές μελέτες —προοπτικές και αναδρομικές— και βρήκαν αρκετά επιστημονικά στοιχεία που δείχνουν ότι η κατανάλωση ντομάτας που είναι πλούσια σε λυκοπένιο συμβάλλει στη μείωση του κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου του προστάτη.

Αυτές οι μελέτες υποστηρίζονται από πολυάριθμες εργαστηριακές μεθόδους που όλες έχουν αποδείξει τις αντικαρκινικές και προληπτικές ιδιότητες του λυκοπενίου σε διάφορους τύπους κυττάρων, ειδικά στον καρκίνο του προστάτη.

Βελτιώνει την αντοχή των οστών

Μελέτες έχουν δείξει ότι η συμπλήρωση της διατροφής σας με το αντιοξειδωτικό λυκοπένιο ωφελεί την υγεία των οστών. Τούτου λεχθέντος, ο μηχανισμός που χρησιμοποιεί το λυκοπένιο για να επηρεάσει τον μεταβολισμό των οστών μέσα στο σώμα δεν είναι ακόμα σαφής.

Προάγει την καρδιαγγειακή υγεία

Οι καρδιαγγειακές παθήσεις είναι από τις κύριες αιτίες θανάτου στις ανεπτυγμένες χώρες για διάφορους λόγους, όπως η θρόμβωση, η φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες.

Το λυκοπένιο βοηθά στη μείωση του κινδύνου ανάπτυξης καρδιαγγειακών παθήσεων μειώνοντας τα επίπεδα χοληστερόλης, την οξείδωση και τη φλεγμονή. Επιπλέον, είναι ένα φυτοθρεπτικό συστατικό που είναι γνωστό για τη διαχείριση της αρτηριακής πίεσης καθώς και για την πρόληψη άλλων καρδιακών παθήσεων, όπως η ισχαιμία του μυοκαρδίου και η αθηροσκλήρωση, μεταξύ άλλων.

Όμως ενώ τα οφέλη του λυκοπενίου για την υγεία φαίνονται σαν να είναι σταλμένα από τον ουρανό, ωστόσο βρίσκονται ακόμη σε προκαταρκτικά στάδια έρευνας και θα απαιτηθούν περαιτέρω δοκιμές.

Πηγές λυκοπενίου

Όταν πρόκειται να βρείτε τα σωστά φρούτα και λαχανικά πλούσια σε λυκοπένιο, ο γενικός εμπειρικός κανόνας είναι ότι αν έχει κόκκινο-ροζ χρώμα, τότε έχει λυκοπένιο—εκτός από τα κεράσια και τις φράουλες.

Όπως έχω ήδη αναφέρει, οι περισσότεροι άνθρωποι παίρνουν λυκοπένιο από τις ντομάτες, συμπεριλαμβανομένων προϊόντων όπως πάστα, χυμός, κέτσαπ και σάλτσα. Αν θέλετε να πάρετε υψηλότερες συγκεντρώσεις λυκοπενίου από τα φρούτα/λαχανικά σας, σκεφτείτε να τα αποξηράνετε στον ήλιο.

Όταν επεξεργάζεστε ντομάτες για να φτιάξετε χυμό, κέτσαπ, σάλτσα κ.λπ., συνήθως χρησιμοποιείτε θερμότητα, η οποία μετατρέπει το λυκοπένιο σε μια εύκολα απορροφήσιμη μορφή για τον οργανισμό.

Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.