Τί σημαίνει το σύνδρομο της «άδειας φωλιάς»;
Τι γίνεται με τους γονείς όταν καλούνται να αντιμετωπίσουν μια κρίση στο ρόλο τους; Όταν τα παιδιά τους μεγαλώνουν και αποφασίζουν να πετάξουν μακριά από τη φωλιά;
Οι νέοι φοιτητές φεύγουν από την οικογενειακή εστία για σπουδές σε άλλη πόλη, παιδιά µετά το λύκειο πηγαίνουν στρατό, νέοι που βρίσκουν δουλειά µακριά. Πίσω, οι γονείς, µόνοι στο σπίτι, βιώνουν συχνά το σύνδροµο της άδειας φωλιάς. Και τότε συνειδητοποιούν ότι πρέπει να βάλουν τη σχέση τους σε µια νέα τροχιά, χωρίς τα παιδιά, εκτός αν, λόγω κρίσης, εκείνα χτυπήσουν ξανά την πόρτα του πατρικού σπιτιού.
Τι σημαίνει το σύνδρομο αυτό;
Η απομάκρυνση ή αποχώρηση του παιδιού από το πατρικό του για κάποιο σημαντικό λόγο. Κάτι τέτοιο προκαλεί συναισθήματα θλίψης, στεναχώριας, συναισθηματικού κενού και μοναξιάς. Τις περισσότερες φορές, η μητέρα είναι αυτή που βιώνει το σύνδρομο αυτό πιο έντονα. Ο λόγος είναι πως ο ρόλος της περνά κρίση. Εκεί που η καθημερινότητα της επικεντρωνόταν γύρω από τη φροντίδα των παιδιών της ξαφνικά φεύγουν από την αγκαλιά της. Σαφώς, και ο πατέρας πλήττεται από την απομάκρυνση των παιδιών.
Μετά την αποµάκρυνση των παιδιών από την οικογενειακή εστία, ένα νέο κεφάλαιο ανοίγει στις σχέσεις µε τους γονείς τους, συχνά όχι µε τις καλύτερες προϋποθέσεις. Οι γονείς πολλές φορές μπορεί να μην καταφέρουν να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους σωστά στη μεταβατική περίοδο αυτή των παιδιών τους, με αποτέλεσμα να δημιουργήσουν πρόβλημα με την υπερπροστατευτική συμπεριφορά τους. Για παράδειγμα, μπορεί να μην ενθαρρύνουν το παιδί για το νέο του ξεκίνημα με αποτέλεσμα να παραμένει εξαρτημένο κι ίσως φοβισμένο και με χαμηλή αυτοπεποίθηση.
Οι γονείς θα πρέπει να είναι διακριτικά δίπλα στο παιδί, στηρίζοντας το ψυχολογικά αλλά και δίνοντας του πρακτικές συμβουλές για το νέο του ξεκίνημα. Μπορούν να έχουν µε µέτρο επικοινωνία µέσω τηλεφώνου ή ηλεκτρονικού ταχυδροµείου, να το βοηθήσουν σε πρακτικά θέµατα, όπως, για παράδειγµα, το στήσιµο του νοικοκυριού στην περίπτωση της φοιτητικής ζωής. Όµως, σε καµία περίπτωση να µην γίνονται βάρος.
Όταν τα παιδιά φεύγουν προκύπτει ένα μεγάλο ζήτημα. Τι γίνεται με το ζευγάρι;
Πολλοί γονείς όταν τα παιδιά τους φύγουν από το σπίτι αποφασίζουν να χωρίσουν. Γιατί συμβαίνει αυτό; Κλείνει η πόρτα και συνειδητοποιούν ότι βρίσκονται σε ένα χώρο με ένα ξένο άνθρωπο που κάτι τους θυμίζει. Σκληρό αλλά πολύ συνηθισμένο. Τι γίνεται;
Η αποχώρηση του παιδιού σηµαίνει επαναπροσδιορισµό της σχέσης του ζευγαριού. Όσο ζούσαν όλοι µαζί, για εκείνους το µεγάλωµα του παιδιού ήταν ένα κοινό σηµείο αναφοράς, µία κοινή ευθύνη, ένας κοινός σκοπός. Τώρα, το παιδί αποµακρύνεται και το ζευγάρι καλείται να αξιολογήσει την σχέση του. Ο απολογισµός δεν είναι πάντα θετικός, εξαρτάται από το πόσο δεµένο και ταιριαστό ήταν από πάντα το ζευγάρι, από το αν είχαν αντιµετωπίσει σοβαρά προβλήµατα, τα οποία «κουκούλωναν» για χάρη του παιδιού. Αν το ζευγάρι έχει καλή επικοινωνία, θα καταφέρει να ξεπεράσει τα πρώτα αρνητικά συναισθήµατα από τη αποχώρηση και να εκµεταλλευτεί τον χρόνο που έρχεται δηµιουργικά.
Δυστυχώς, οι περισσότεροι γονείς χρησιμοποιούσαν τα παιδιά τους προκειμένου να επικοινωνήσουν μεταξύ τους. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται «τριγονοποιήση». Ένα παιδί από την οικογένεια μπαίνει στη μέση προκειμένου να επικοινωνεί το ζευγάρι. Αυτό σαφώς γίνεται ασυναίσθητα. Οι επιπτώσεις του φαινομένου γίνονται εμφανής όταν το παιδί αποχωρήσει από το σπίτι και οι γονείς δεν έχουν τρόπο να επικοινωνήσουν.
Είναι πολύ σημαντικό κατά τη διάρκεια του έγγαμου βίου να προστατεύει το ζευγάρι τη σχέση του. Ο νέος ρόλος, γονείς, δεν θα πρέπει να σαμποτάρει σε καμία περίπτωση τους άλλους ρόλους, σύντροφος, εραστής, σύζυγος.
Πώς μπορεί το ζευγάρι να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα της σχέσης τους για μια νέα αρχή και μια ευτυχισμένη συντροφική ζωή;
- Βρείτε κοινές δραστηριότητες, διαθέστε το χρόνο σας σε ό,τι έχετε αφήσει, παραµελήσει όλα αυτά τα χρόνια. Μπορεί να είναι προσωπική φροντίδα, ενασχόληση µε την άθληση, επιµορφωτική δραστηριότητα, ταξίδια, διασκέδαση, το να βρεθείτε µε φίλους κ.ο.κ.
- Αν έχετε παραµελήσει την ερωτική σας ζωή, φροντίστε να την ενδυναµώσετε.
- Φυσικά, όλα αυτά δεν σηµαίνουν ότι θα αποµακρυνθείτε από το παιδί σας. Θα είστε πάντα εκεί, διακριτικά δίπλα του, να το ακούσετε, να του συµπαρασταθείτε στις δυσκολίες και να το ενθαρρύνετε ότι θα τα καταφέρει.
