Είναι πολύ σημαντικό τα παιδιά να μάθουν από μικρά ότι κάθε πράξη έχει και τη συνέπειά της. Οι γονείς λοιπόν προκειμένου να μιλήσουν για τους κανόνες και για τα πρέπει της ζωής στα παιδιά τους, χρησιμοποιούν την αμοιβή και τη τιμωρία, ως μέθοδο.
Ωστόσο, η μέθοδος αυτή δεν έχει αποδώσει ικανοποιητικά και σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να χαρακτηριστεί αναποτελεσματική. Ο λόγος είναι πως η μέθοδος αυτή, δείχνει έλλειψη σεβασμού για το άτομο. Το παιδί που κινητοποιείται από την αμοιβή και την τιμωρία, μαθαίνει στην εξάρτηση και νιώθει ανασφάλεια. Αισθάνεται ότι δεν μπορεί να ελέγξει τη ζωή του. Μοιάζει σαν ένα παιδί στη θέση του «πειραματόζωου», μπορεί να ακούγεται σκληρό αλλά αν το καλοσκεφτείτε είναι κάπως έτσι. Μαθαίνετε στο παιδί μια συμπεριφορά και αν την ακολουθεί αμοίβεται ,αν όχι τιμωρείται.
Ο έπαινος είναι κάτι που δίνεται από κάποιον ανώτερο σε κάποιον κατώτερο. Συχνά, χρησιμοποιείται με την έννοια της δωροδοκίας και όχι τόσο με βάση το κίνητρο, που πιστεύουν οι περισσότεροι γονείς. «Αν κάνεις αυτό, θα σου κάνω εκείνο» είναι συχνή φράση που χρησιμοποιούν αλλά κρύβει μια τεράστια παγίδα. Όσο το παιδί είναι μικρό και εξαρτάται από εσάς, τα πράγματα είναι πιο εύκολα στο να τα εξουσιάζεται. Όσο όμως το παιδί μεγαλώνει και ασκείται όλο και λιγότερη επιρροή πάνω του, τα πράγματα δυσκολεύουν. Καθώς, οι έφηβοι μπορούν να απαντήσουν το ίδιο και τότε ξεκινά ο εκβιασμός.
Η τιμωρία είναι η μέθοδος που χρησιμοποιούν οι γονείς, όταν δεν έχουν κανένα άλλο τρόπο να σταματήσουν μιαν ανεύθυνη συμπεριφορά. Κατακρίνουν ή στερούν ορισμένα προνόμια. Όλες αυτές οι μορφές τιμωρίας μαθαίνουν στα παιδιά ότι εκείνο που μετράει είναι η δύναμη και η εξουσία. Τα αισθήματα που τους δημιουργούν είναι μνησικακία και διάθεση να εκδικηθούν τους γονείς τους με την πρώτη ευκαιρία.
Πως μπορείτε όμως να μάθετε στα παιδιά σας για την πειθαρχία ή για τις συνέπειες των πράξεων τους;
Ο διάλογος είναι ο καλύτερος τρόπος για να μάθουν τα παιδιά να λύνουν τόσο τις διαφορές τους, να διεκδικούν τα θέλω τους αλλά και να ενημερώνονται για τις συνέπειες των πράξεών τους. Ο στόχος της γονεϊκής συμπεριφοράς είναι να βοηθήσει τους έφηβους να λειτουργούν από μόνοι τους υπεύθυνα. Είναι φανερό ότι η μάθηση και η ανάπτυξη δεν ευδοκιμούν εκεί που υπάρχει η τιμωρία. Σίγουρα, είναι ένας τρόπος για να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους καθώς θα πρέπει να καθαρίσουν το δωμάτιο τους, για να πάνε στο πάρτι που θέλουν ή να διαβάσουν για να πάρουν ένα καινούργιο παιχνίδι αλλά δεν θα το κάνουν από μόνα τους, αλλά επειδή τους το επιβάλλατε. Αφήστε τα παιδιά σας να δοκιμάσουν τις συνέπειες μιας κατάστασης. Οι συνέπειες μπορεί να είναι ένας κακός βαθμός ή ένα γρατζουνισμένο γόνατο. Πάντως είναι ευκαιρίες για μάθηση.
