Γιώργος Ευγενειάδης: Ο δάσκαλος που διδάσκει σε μαθητές με αναπηρία τις πιο νόστιμες «απλές και διαφορετικές» συνταγές μιλά στο jenny.gr

O Γιώργος Ευγενειάδης παίρνει πινέλα και χρώματα για να κάνει ξεχωριστές τις συνταγές που παραδίδει καθημερινά, στους μαθητές του στο δημόσιο σχολείο όπου διδάσκει. Κάθε συνταγή έτσι, γίνεται μοναδική όπως και κάθε παιδί που φιλοξενείται στην τάξη του κι έχει κάποια μορφή αναπηρίας. Με βασικό συστατικό την αγάπη, γεμίζει καθημερινά τον μαυροπίνακα από σκίτσα και περιγραφές ώστε κάθε υλικό και πρώτη ύλη να εντυπωθούν στη μνήμη των παιδιών αυτών και στη συνέχεια να υλοποιηθούν μοναδικά από τα χέρια τους. Κι έτσι, κάθε μέρα ζωγραφίζεται ένας μικρός Παράδεισος στην τάξη!

Λίγο πριν την επιβολή του δεύτερου lockdown, είχα την τύχη να συναντήσω από κοντά τον Γιώργο Ευγενειάδη και τον ιδιαίτερο προσωπικό του χώρο, εκεί όπου επεξεργάζεται και πειραματίζεται με τις συνταγές που παραδίδει την επόμενη ημέρα στους μαθητές του.

Με θετική αύρα και ένα μόνιμο χαμόγελο στα χείλη του, ο αγαπημένος δάσκαλος που καθημερινά ξεδιπλώνει, αγαπημένα υλικά και πρώτες ύλες μπροστά στους μαθητές του στα Εργαστήρια Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, μου εξομολογήθηκε πως μαγεύτηκε από την πρώτη κιόλας επαφή του με το εκπαιδευτικό σύστημα και τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες του κάθε παιδιού, από τότε που μυήθηκε στον ιδιαίτερο κόσμο της ουσιαστικής επικοινωνίας μαζί τους, παραδίδοντας ο ίδιος αναλυτικά τα σκίτσα της κάθε συνταγής στον μαυροπίνακα. 

Η αγάπη του Γιώργου Ευγενειάδη γι' αυτά τα παιδιά και η μαεστρία με την οποία παραδίδει αναλυτικά όλα τα βήματα πριν την ολοκλήρωση των συνταγών, τον κάνει αδιαμφισβήτητα, έναν από τους καλύτερους σεφ στη χώρα, παρόλο που ο ίδιος δεν συστήνεται με αυτή την ιδιότητα. Κάνοντας ωστόσο καθημερινά, ένα επάγγελμα που μοιάζει περισσότερο με λειτούργημα, ο Γιώργος υλοποίησε μπροστά μας, την αγαπημένη συνταγή των μαθητών του, αφού πρώτα μας δίδαξε πως «όταν θέλουμε κάτι πολύ, δεν υπάρχει περίπτωση να μην το καταφέρουμε»!

Εκείνος τουλάχιστον, πέρα από την ενασχόλησή του με τα παιδιά με αναπηρία, κατάφερε πέρσι να εκδώσει το πρώτο βιβλίο του με τίτλο, «Απλά και διαφορετικά», που καταγράφει όλες τις συνταγές που έχει φτιάξει μέχρι σήμερα, μαζί με τους υπέροχους μαθητές του. 

Οι απορίες φυσικά, που είχα γύρω από όλη αυτή την υπέροχη δουλειά που ετοιμάζει κάθε ημέρα για τους μαθητές, ήταν πολλές αλλά φρόντισε να μου τις λύσει όλες παρακάτω!

Διαβάζω πως δεν είσαι σεφ, κι όμως οι γευστικές σου δημιουργίες, οπτικά και μόνο, συναγωνίζονται εκείνες των καλύτερων σχολών μαγειρικής! Πότε και πώς μπήκαν στη ζωή σου η μαγειρική και η ζαχαροπλαστική, και κυρίως, πώς αποφάσισες να συνδυάσεις το αντικείμενο με την ειδική εκπαίδευση;

Ναι, η αλήθεια είναι ότι δεν είμαι σεφ. Είμαι Τεχνολόγος Τροφίμων, έρχομαι δηλαδή μέσα από το επιστημονικό κομμάτι των τροφίμων, το οποίο αφορά τη χημική και διατροφολογική ανάλυση των τροφίμων, την παραγωγή, τον έλεγχο της ποιότητας, και την υγιεινή και ασφάλεια των τροφίμων. Έτσι λοιπόν, είμαι ήδη περιτριγυρισμένος από τρόφιμα αλλά μέσα από μια άλλη κατεύθυνση.

Η επαφή μου όμως, με τα τρόφιμα ξεκινάει από τα παιδικά μου χρόνια, μέσα από τα δύο μπακάλικα των παππούδων μου να σκαλίζω και να διερευνώ τροφές και από τις συνταγές και τα μαγειρέματα των γιαγιάδων και τις γαστρονομικές παρεμβάσεις της θείας μου. Η ειδική εκπαίδευση συνάντησε τη μαγειρική και τα τρόφιμα τελείως τυχαία στην εκπαιδευτική μου αναζήτηση για το επάγγελμά μου. Δεν γνώριζα για τα ειδικά σχολεία και την ειδική εκπαίδευση καθώς ήταν πρωτόγνωρα για την Ελλάδα. Όταν όμως εισχώρησα σε αυτό το εκπαιδευτικό σύστημα, μαγεύτηκα.  

Τι έχεις σπουδάσει και πότε κατέληξες να κάνεις αυτό που πραγματικά αγαπάς; Υπήρξε κάποια αφορμή που σε ώθησε στο να ασχοληθείς με παιδιά που έχουν ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες; 

Σπούδασα Τεχνολογία τροφίμων ως επιλογή του πατέρα μου για καλύτερη επαγγελματική αποκατάσταση. Πάντα όμως ήθελα να ασχοληθώ με την εκπαίδευση οπότε και κατεύθυνα περαιτέρω τις σπουδές μου σε αυτό το επίπεδο. Τελικά κατέληξα να κάνω αυτό που αγαπώ και να ξυπνώ κάθε πρωί χαρούμενος. Όταν θέλεις κάτι πολύ, δεν υπάρχει περίπτωση να μην το καταφέρεις.   

Ποια ήταν η πρωταρχική σου εμπειρία στον τομέα της εκπαίδευσης; Πότε κατάφερες να μπεις και να διδάξεις για πρώτη φορά σε ειδικό σχολείο, και φέτος σε ποιο είσαι; Ποια συναισθήματα σού γέννησε η πρώτη επαφή με τους μαθητές σου; 

Η πρώτη φορά, που κλήθηκα να διδάξω, ήταν σε ενήλικες πριν από 12 χρόνια. Ήταν σε ένα Δημόσιο ΙΕΚ μαγειρικής και ήμουν σχεδόν συνομήλικος ή και πιο μικρός από τους μαθητές μου. Υπήρχε φυσικά αμηχανία αλλά σίγουρα στην πορεία, τα πάντα ξεπεράστηκαν. Σε ειδικό σχολείο, 3 χρόνια αργότερα με το πτυχίο του γεωτεχνικού τομέα όπου τότε δίδασκα κηπουρική. Εδώ και 4 χρόνια, βρίσκομαι στο ΕΕΕΕΚ Ν. Ηρακλείου Αττικής, διδάσκοντας μαγειρική και αρτοζαχαροπλαστική. Ένα συναίσθημα θυμάμαι έντονα όταν κλήθηκα πλέον να διδάξω σε μια τάξη με μαθητές με αναπηρία. Δεν μου είπαν τίποτα, απλά με κοιτούσαν στα μάτια σαν να περιμένουν κάτι... αυτό το συναίσθημα δεν περιγράφεται. 

Τι έχεις διδαχθεί μέχρι στιγμής από τους μαθητές σου, και ποια θεωρείς ότι είναι η μυστική συνταγή για να κρατάς σε εγρήγορση την προσοχή και το ενδιαφέρον τους; Υπάρχουν ειδικές μέθοδοι και τεχνικές που χρησιμοποιείς;

Θα πρέπει ουσιαστικά να συμπεριφερθείς όπως οι μαθητές σου, να γίνεις αυθόρμητος, ειλικρινής, να είσαι ο ίδιος σε ετοιμότητα και εγρήγορση, και να ρισκάρεις, δίνοντας χώρο και χρόνο να αναπτύξουν δεξιότητες και να εκφραστούν όπως εσύ αναμένεις... κάτι το οποίο μπορεί και να μην συμβεί ποτέ ή να συμβεί πολύ-πολύ αργά. Ειδικές μέθοδοι και τεχνικές δεν υπάρχουν σε πρώτη βάση, η αγάπη και η υπομονή είναι τα μυστικά. 

Πόσο εύκολο είναι να μεταλαμπαδεύεις τη γνώση σου καθημερινά, γύρω από υλικά, συστατικά και πρώτες ύλες; Οι μαθητές σου εξοικειώνονται εύκολα με τη χρήση των εργαλείων και των συσκευών;

Εξαρτάται την κάθε περίπτωση μαθητή διότι στην ειδική εκπαίδευση εστιάζουμε σε κάθε μαθητή χωριστά. Σίγουρα απλοποιείς τα πάντα και ξεκινάς από τα πολύ βασικά. Έπειτα επεκτείνεσαι ανάλογα με τις ικανότητες και δεξιότητες του κάθε μαθητή. 

Ποιες είναι οι ηλικίες των μαθητών σου, πόσα τμήματα έχεις και πόσοι μαθητές είναι σε κάθε τμήμα; Ποιος πιστεύεις ότι είναι ο ιδανικός αριθμός μαθητών για κάθε τμήμα; 

Το σχολείο που εργάζομαι, είναι τα Εργαστήρια Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, στα οποία έρχονται μαθητές που έχουν αποφοιτήσει από το δημοτικό. Είναι δομή εξαετούς φοιτήσεως και άρα οι ηλικίες είναι από 12 μέχρι 17, και ίσως και παραπάνω. Τα τμήματα δομούνται ανάλογα την περίπτωση των μαθητών, έτσι μπορεί να είναι από ένας μέχρι 5 περίπου μαθητές. 

Υπάρχουν αντικειμενικές δυσκολίες, πχ οικονομικής φύσης, στη διεξαγωγή των μαθημάτων σου; 

Ναι, και είναι το κύριο πρόβλημά μας. Ένα εργαστήριο μαγειρικής- αρτοζαχαροπλαστικής απαιτεί πρώτες ύλες οι οποίες κοστίζουν αρκετά. Επίσης απαιτεί εξοπλισμό, οποίος κοστίζει και αυτός. Τα κονδύλια από το κράτος είναι πολύ περιορισμένα και έτσι πρέπει να βρεθούν πόροι για τη διεκπεραίωση των μαθημάτων. Το πρόβλημα αυτό μερικώς έχει λυθεί μέσα από δωρεές από εταιρίες τροφίμων, που κάθε χρόνο μας ενισχύουν με προϊόντα τους. Δυστυχώς, όμως η ανταπόκριση δεν είναι πάντα θετική. 

Πώς γίνεται το μάθημα στο εργαστήρι Μαγειρικής του ειδικού σχολείου κατά τη διάρκεια μιας τυπικής μέρας;

Ξεκινάμε πάντα από την συνταγή, την οποία προσπαθούμε να κάνουμε κατανοητή στους μαθητές. Αυτό μπορεί να γίνει με σκίτσα στον μαυροπίνακα, όπως συνηθίζω να κάνω. Προχωράμε στην εκτέλεση της σε ομάδες ή μεμονωμένα. Ακολουθεί καθαρισμός της κουζίνας, και φυσικά τέλος, γευόμαστε όλοι μαζί το τελικό αποτέλεσμα. 
Στις υποχρεώσεις μας όμως, αξίζει να τονιστεί πως δεν είναι μόνο το μάθημα, αλλά και οι εφημερίες στα διαλείμματα, στις οποίες πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί μιας και πρέπει να εξασφαλιστεί πλήρως η ασφάλεια των μαθητών μας.  

Το «Απλά και Διαφορετικά» είναι το πρώτο σου βιβλίο, σωστά; Ποιο είναι το μήνυμα που θες να περάσεις μέσα από αυτό; Αποδέχεσαι γενικά τον όρο της "διαφορετικότητας" ή πιστεύεις στη δύναμη της ιδιαιτερότητας που χαρακτηρίζει την ανθρώπινη φύση;

Το «απλά και διαφορετικά» είναι πλήρως η έκφρασή της σχολικής καθημερινότητας μου στο σχολείο. Είναι πλήρως ρεαλιστικό. Εκφράζει όλα όσα βιώνουμε σε ένα ειδικό σχολείο, δηλαδή τη δημιουργικότητα, τον διαφορετικό τρόπο σκέψης, την απλότητα στην έκφραση και όλα αυτά μέσα από τις παρασκευές τροφίμων, καθώς και την «διαφορετικότητα» ως πηγή έμπνευσης και δημιουργίας. Δεν χρειάζεται να απαντήσω εάν πιστεύω στη διαφορετικότητα. Κοιτάξτε απλά γύρω στη φύση σε ένα βουνό, είναι όλα διαφορετικά, απλά εκεί δεν το παρατηρούμε... 

Υπάρχει κάποια συνταγή, που έχουν ξεχωρίσει οι μαθητές σου; Θα ήθελες να μας την αποκαλύψεις, μαζί με τα συστατικά της επιτυχίας της;

Η αγαπημένη συνταγή τους είναι οι κρέπες, και αυτή που θα σας ετοιμάσω σε λίγο.  Αλλά, σε γενικές γραμμές οποιαδήποτε συνταγή, και αν κάνουμε πλαισιώνεται από αγάπη και καλή ενέργεια, έτσι το αποτέλεσμα, όποιο και αν είναι, καταλήγει να είναι διασκεδαστικό και χαρούμενο. Αυτό είναι ένα συστατικό επιτυχίας, και μάλιστα το πιο δύσκολο. 

Υπάρχει κάποιο περιστατικό ή κάποια λόγια, που δεν θα ξεχάσεις ποτέ από μαθητή σου; 

«Ευγενειαδάκι, να σου πω κάτι; Σ’ αγαπάω!».

Ποιες σχολικές ιδέες θα ήθελες πολύ να δεις να γίνονται πραγματικότητα, στις αίθουσες των σχολείων της Ελλάδας; Ποιο είναι το όραμά σου για το ιδανικό σχολείο των μαθητών σου;

Θα ήθελα την εξωστρέφεια των σχολικών μονάδων με δράσεις μαθητών που βραβεύονται. Επίσης, την υποχρεωτική συνεργασία σχολικών μονάδων ειδικής και τυπικής εκπαίδευσης μέσα από κοινά σχολικά προγράμματα, που θα αναδεικνύει και θα επιβραβεύει το Υπουργείο Παιδείας.

Φυσικά, προέχει το άνοιγμα των σχολείων προς την κοινωνία,  προς την γειτονιά τους ή ακόμα και προς χρήσιμους και καταξιωμένους ιδιώτες, πράγμα που προϋποθέτει μείωση της σχετικής γραφειοκρατίας και αλλαγή της νοοτροπίας των ίδιων των εκπαιδευτικών, που συχνά δικαιολογημένα φοβούνται την ευθύνη τέτοιων αλλαγών. 

Εσύ πορεύεσαι με βάση τα λόγια κάποιου παλιού σου δασκάλου κάθε φορά που παραδίδεις μία συνταγή; 

Πορεύομαι με την επιγραφή που υπάρχει εντοιχισμένη στην είσοδο του σχολείου μας. «Δεν υπάρχει τίποτα αδύνατον γι’ αυτόν που θα προσπαθήσει», Μέγας Αλέξανδρος. 

Θεωρείς πώς μια συνταγή χαρακτηρίζεται από την τελειότητα ή μπορεί να γίνει τέλεια μόνο μέσα από τις ξεχωριστές ικανότητες των μαθητών σου, όταν ενωθούν όλες μαζί υπό ένα αρμονικό πνεύμα συνεργασίας και αγάπης;

Τα τελευταία χρόνια εστιάζουμε στην ιδανική, την πιο «τέλεια» ευφάνταστη συνταγή. Την πιο απαιτητική με τα πιο περίεργα υλικά. Αλήθεια, πόσο ρεαλιστικό είναι αυτό; Κάποτε ένας συνάδερφος, που είχε μοιραστεί μαζί μου πολλές συνταγές, μου έδωσε ένα κοχύλι από το νησί που είχε έρθει να εργαστεί ως αναπληρωτής στην Αθήνα. Θυμάμαι ακόμη τα λόγια του: «Ευγενειαδη, έχω μοιραστεί πολλές συνταγές μαζί σου, αλλά μια έχει αξία... η «συνταγή της ζωής». Ναι, αυτή την συνταγή και τα μυστικά της, μας την αποκαλύπτουν καθημερινά οι μαθητές μας!

Σε εμάς αποκάλυψε, εκείνη τη συνταγή που φτιάχνει με τους μαθητές του, και τους ενθουσιάζει το ίδιο κάθε φορά! Δείτε το video, που θα σας μεταφέρει νοητά στις ξεχωριστές ικανότητες, που αναπτύσσει κάθε παιδί με αναπηρία, όταν έχει κοντά του τον σωστό δάσκαλο!

Photo/ Video Credits: Χρήστος Λώλος