Γνωρίστε τον Χαγιάο Μιγιαζάκι, τον μεγαλύτερο δημιουργό κινουμένων σχεδίων

9 Απριλίου 2014

Την ώρα που η καινούργια του ταινία με τίτλο "The Wind Rises" συγκεντρώνει βραβεία, εξαιρετικές κριτικές και μια υποψηφιότητα στα φετινά 'Οσκαρ, ο Χαγιάο Μαγιαζάκι, ο μεγαλύτερος δημιουργός κινουμένων σχεδίων στον κόσμο, ανακοίνωσε ότι αποσύρεται οριστικά από τον κινηματογράφο.Ποιος είναι όμως ο Ιάπωνας δημιουργός που κληροδοτεί στο σινεμά μια από τις πιο λαμπρές και επιδραστικές φιλμογραφίες στον τομέα του κινουμένου σχεδίου; Έχει συχνά συγκριθεί με τον Walt Disney, το όραμα και ο εικονογραφικός πλούτος των ταινιών του τον οδηγούν, εντούτοις πολύ μακριά. Όσοι τον παρακολουθούν και τον γνωρίζουν καλύτερα, ξέρουν πως πρόκειται για ένα θαυματουργό ερημίτη εικόνων που περνά όλο του το χρόνο αφοσιωμένος στο δικό του, ανεξάρτητο Studio Ghibi, αποφεύγει τις εμφανίσεις και αρνείται τις πολλές συνεντεύξεις. Το περιοδικό ΣΙΝΕΜΑ είχε την τιμή να παρευρεθεί σε μια από τις σπάνιες συνεντεύξεις που έχει δώσει τα τελευταία χρόνια.

Εμείς ξεχωρίσαμε κάποια σημεία από τη συνέντευξή του και σας τα παραθέτουμε παρακάτω:

Το 2003 σας απονεμήθηκε ένα Όσκαρ, το οποίο δεν πήγατε να παραλάβετε. Αρνηθήκατε συνειδητά να παραστείτε στην τελετή;

Όχι, απλώς δε μου αρέσει να φοράω σμόκιν. Επειδή φαντάζομαι ότι δε σας καλύπτει μια τέτοια απάντηση, να σας πω ότι στην πραγματικότητα προσπαθούσα τότε να τελειώσω το "Κινούμενο Κάστρο". Η ταινία είχε σχεδόν πάρει οριστικά το θεματικό της προορισμό, εκείνη την περίοδο, όμως ο Greorge Bush αποφάσισε να κηρύξει τον πόλεμο στο Ιράκ. Μια τέτοια κοσμική έκβαση καταλαβαίνετε πως δε θα μπορούσε να με έχει αφήσει ανεπηρέαστο και έτσι σύντομα επέδρασε και τρύπωσε στην ταινία, αλλάζοντάς της σε μεγάλο βαθμό κατεύθυνση. Μου φάνηκε ξαφνικά προτιμότερο το φιλμ να ασχοληθεί με το τι θα κάνει κανείς ως άτομο στην περίπτωση που ξεσπούσε πόλεμος. Ποια θα ήταν η στάση που θα τηρούσε και πως θα συνέχιζε να ζει στο μέσο μιας τέτοιας κατάστασης.

Κατά πόσο πιστεύετε ότι οι εμπειρίες που εσείς ζήσατε ως ακόμη παιδί στον πόλεμο επηρέασαν το μετέπειτα έργο σας;

Το επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό, αν και πρέπει να γνωρίζετε ότι ουδέποτε στην καριέρα μου προσπάθησα να απεικονίσω τον πόλεμο ή να τον αφήσω να αποτελέσει το κεντρικό θέμα ταινίας μου. Το γεγονός ότι συνέβη με το "Κινούμενο Κάστρο" ήταν περισσότερο μια αυθόρμητη αντίδραση.

Κοιτάζοντας κανείς το σύνολο της μέχρι τώρα φιλμολογίας σας, βλέπει τις περισσότερες ταινίες σας να διέπονται από τους ίδιους κοινούς προβληματισμούς πάνω στις έννοιες της ζωής, της αγάπης, της ενηλικίωσης, του αγνώστου, του καλού και του κακού. Αντιλαμβάνεστε αυτές τις ομοιότητες;

Δε ξέρω τι να σας πω. Προσπαθώ σε κάθε δουλειά μου να κάνω κάτι διαφορετικό από την προηγούμενη φορά. Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι φίλοι μου επιμένουν να γυρίζω την ίδια ταινία ξανά και ξανά. (γέλια)

Πως αισθάνεστε για το γεγονός ότι τα περισσότερα σημερινά παιδιά περνούν το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου τους μπροστά από την οθόνη μιας τηλεόρασης ή ενός υπολογιστή, αφοσιωμένα σε ένα βιντεοπαιχνίδι;

Αυτό για εμένα είναι η αληθινή παρακμή του δυτικού πολιτισμού. Νιώθω ότι υπάρχει ένας κίνδυνος πίσω από το να αφήνουμε τα παιδιά να μεγαλώνουν με οπτικοακουστικές εμπειρίες, με προσομοιώσεις αντί για την πραγματική ζωή, διότι αποκτούν μια αρκετά διαστρεβλωμένη και πλαστή εικόνα του πως είναι ο κόσμος που τα περιβάλλει και τα περιμένει. Με ανησυχεί αυτό.

Θα τοποθετούσατε τον εαυτό σας ανάμεσα στους καλλιτέχνες κινουμένων σχεδίων οι οποίοι επηρεάστηκαν από τη δουλειά και τον εικονογραφικό κόσμο του Disney;

Δεν υπήρξα ποτέ κάτι τέτοιο. Δεν ένιωσα ποτέ την παρόρμηση να γίνω δημιουργός κινουμένων σχεδίων επειδή έτυχε να παρακολουθήσω τον Mickey Mouse, ή οτιδήποτε άλλο δικό του. Τη δική μου έμπνευση, οι δημιουργοί κινουμένων σχεδίων της γενιάς μου την πήραμε από Ιάπωνες σκιτσογράφους που ευδοκίμησαν στη δεκαετία του 50 και από Ρώσους καλλιτέχνες οι οποίοι εφάρμοζαν τις αισθητικές αρχές της σοβιετικής σχολής. Άλλωστε περισσότερο από το Mickie Mouse, εμένα ανέκαθεν μου άρεσε ο Bugs Bunny.

Παρακάτω θα βρείτε δέκα φιλμ του: