Ιωάννα Παππά: "Στη ζωή το λάθος είναι δάσκαλος"

Το ραντεβού μας ήταν στο Zonar's. Δεν είχα και πολλές επιλογές. Παιδί του κέντρου, πάθος ομολογημένο, κάπου εκεί θα έπρεπε να τη συναντήσω. Με περίμενε καθισμένη σε μια πολυθρόνα, με τα πανέμορφα μακριά μαλλιά της να καλύπτουν τους ώμους της και να χαϊδεύουν τη ραχοκοκαλιά της, με μεγάλα εκφραστικά μάτια και ντυμένη σαν έφηβη: με σανδάλια, σορτς κι ένα απλό t-shirt. Η Ιωάννα Παππά αν ήταν ηρωίδα παραμυθιού θα ήταν η Τίνκερμπελ. Όμως εκείνη επιλέγει ηρωίδες πιο δύσκολες, πιο κλασικές, πιο απαιτητικές. Φλερτάρει με τους αρχαίους κλασικούς, με τον Σαίξπηρ και τους ιδρυτές του θεάτρου του παραλόγου. Όση ώρα μιλούσαμε μπροστά μου ξεδιπλωνόταν ένα πλάσμα ώριμο, συνειδητοποιημένο, ένα κορίτσι που είναι παιδί και γυναίκα μαζί, με λογική και συναίσθημα, με χαμόγελο και βλέμμα καθαρό. Μίλησε για πολλά πράγματα και κυρίως για τον τρόπο που σκέφτεται και αντιμετωπίζει όλα όσα παρατηρεί και επιλέγει. Στιγμή δεν μπόρεσα να πάρω τα μάτια μου από πάνω της. Ούτε και τα αυτιά μου...

Γιατί τέτοια αγάπη για το κέντρο;

«Μεγάλωσα στους Αγίους Αναργύρους κι εκεί έζησα τα πρώτα μου χρόνια και την εφηβεία μου. Οι πρώτες μου βόλτες, όταν άρχισα να γίνομαι ανεξάρτητη, ήταν στο κέντρο. Έπαιρνα το λεωφορείο και πήγαινα μόνη μου να κάνω βόλτα στην Πλάκα. Περπατούσα. Μου αρέσει πολύ να περπατώ και εφόσον δεν οδηγώ, το απολαμβάνω κι επιλέγω και τους δρόμους που θα περπατήσω. Αν ξεκινάς έτσι την ημέρα σου σε δραστηριοποιεί διαφορετικά κι έρχεσαι σε επαφή με το μέρος που μένεις. Για μένα το κέντρο φάνταζε πάντα πολύ γοητευτικό. Πάντα με εντυπωσίαζε. Μέχρι και τώρα έχω αυτή την αίσθηση. Ο παλμός του κέντρου μού αρέσει. Δεν μου αρέσει η ησυχία. Ενώ είμαι ήρεμος άνθρωπος, θέλω γύρω μου θόρυβο».

Είναι θέμα ανασφάλειας;

«Όχι. Η σιωπή με ταράζει. Με αγχώνει, νιώθω μοναξιά στη σιωπή. Στις διακοπές μού αρέσει. Με ενεργοποιεί η φασαρία της ζωής. Μου αρέσει ο κόσμος, η μουσική, μου αρέσει να ακούω ανθρώπους να μιλάνε. Και μου αρέσει να παρατηρώ».

Αυτό το κατέκτησες ως άνθρωπος ή ως ηθοποιός;

«Όχι, το είχα ανέκαθεν. Παρατηρώ τα πάντα, όχι μόνο ανθρώπους και συμπεριφορές. Οτιδήποτε μπορεί να σου δώσει τροφή για σκέψη και μπορεί να σχετιστεί με πολύ περίεργο τρόπο με κάτι που ασχολείσαι εκείνη την περίοδο».

Δουλεύεις πολύ για τους ρόλους σου;

«Δεν μου αρέσει να με πιέζω και να με αγχώνω παραπάνω απ’ ό,τι απαιτεί ο τρόπος που έχει στηθεί η κατάσταση. Περισσότερο ρίχνω τους ρυθμούς μου παρά τους αυξάνω. Δουλεύω με πολλή ελευθερία μέσα μου και με ενεργοποίηση της φαντασίας, αφήνομαι να είμαι ανοιχτή στα ερεθίσματα γιατί πιστεύω στην τυχαιότητα. Από κάποιο λάθος μπορεί να σου προκύψει αυτό που ίσως να αποτελέσει τον βασικό άξονα στον οποίο δουλεύεις. Το πιστεύω για όλες τις μορφές τέχνης: το λάθος παίζει πολύ μεγάλο ρόλο. Γι’ αυτό πρέπει να το εμπιστευόμαστε και στη ζωή. Στη ζωή το λάθος είναι δάσκαλος. Στην τέχνη μπορεί να σου γεννήσει κάτι αποκαλυπτικό».

Έχεις κάνει πολλά λάθη;

«Όταν δεν προσβάλλει δεν το θεωρώ λάθος, το θεωρώ κάτι που ήταν άγουρο. Δεν έχει αρνητική χροιά γιατί μπορεί να πάρει θετική για μένα. Μπορώ να σου πω ότι έχω λειτουργήσει και παρορμητικά, αλλά έχω μια τάση να κινούμαι συνέχεια προς την αυτοβελτίωση. Δεν ξέρω γιατί, αλλά μου συμβαίνει. Οπότε οποιαδήποτε άτσαλη κίνηση προσπαθώ να μετατρέπεται σε κάτι που ή δεν θα επαναληφθεί με τον ίδιο ακριβώς τρόπο ή θα μου δώσει ένα παράδειγμα για να το κάνω διαφορετικά, έτσι ώστε να μην προσβάλει κι εμένα την ίδια την επόμενη φορά».

Ο ρόλος της Μαρίας Πολυδούρη τι σου άφησε εκτός από το βραβείο Μελίνα Μερκούρη;

«Μου άφησε τη γνωριμία μου με έναν άλλο κόσμο. Για την εποχή τη συγκεκριμένη, τον κόσμο της ηρωίδας που ήταν ανεξάντλητος. Αυτό το πλάσμα πραγματικά το ερωτεύθηκα. Ήταν μια γυναίκα πολύ δυναμική, αλλά μπορούσε και να υποταχθεί σε έναν άνδρα, γιατί είχε τον μαγικό συνδυασμό: και το ανδρικό και το γυναικείο στοιχείο μαζί. Μου αρέσει αυτό στους ανθρώπους και στους άνδρες φυσικά. Ένιωσα ότι ήρθα σε επαφή με ένα κομμάτι της με έναν δικό μου τρόπο και αγάπησα πολύ αυτή την παράσταση, ενώ ήταν πολύ δύσκολο κι επικίνδυνο εγχείρημα, ήταν παγίδα. Όμως για τα τολμήματα έχει αξία ό,τι κάνεις. Ήμουν έτοιμη και για την αποτυχία».

Πώς ετοιμάζεσαι για την αποτυχία;

«Ετοιμάζομαι μονίμως για την αποτυχία. Περισσότερη σημασία έχει το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα της πρότασης και στη συνέχεια η ανταπόκριση ταμειακά. Όταν κάτι αξίζει ακολουθεί και το κοινό. Αυτό που με ενδιαφέρει περισσότερο είναι να νιώσω ότι έχω βρει έναν κώδικα επικοινωνίας. Νιώθω ότι είναι πιο πιθανό να μην έρθει η αποτυχία και αυτό είναι κάτι που το νιώθεις από νωρίς ή μπορεί να μην το νιώσεις καθόλου. Ευτυχώς δεν μου έχει τύχει πολλές φορές».

Έχεις νιώσει όμως την αποτυχία;

«Ναι, την έχω ζήσει. Ήταν όταν δεν κατάφερα να νιώσω αυτή την επικοινωνία».

Τι σημαίνει αυτό;

«Το υπομένεις και προσπαθείς κατά τη διάρκεια του έργου να το αλλάξεις. Είναι πολύ δύσκολη κι επίπονη διαδικασία, γιατί είσαι και εκτεθειμένος παράλληλα. Είναι η μάχη με τον εαυτό σου».