Rosa Parks: Η γυναίκα που αρνήθηκε να σηκωθεί από τη θέση της για να καθίσει ένας λευκός
14 Ιουλίου 2019
Ήταν 1 Δεκεμβρίου 1955 βράδυ στην Αλαμπάμα όταν η Αφροαμερικανίδα μοδίστρα Rosa Parks επιστρέφοντας από τη δουλειά με το λεωφορείο έμεινε στην ιστορία, καθώς αρνήθηκε να παραχωρήσει τη θέση της σε έναν λευκό άντρα, με αποτέλεσμα να συλληφθεί. Αυτή η κίνηση θα σημάδευε τον αγώνα των έγχρωμων για ίσα δικαιώματα στις ΗΠΑ.
Η 42χρονη μοδίστρα μετά τη δουλειά της επιβιβάστηκε στο λεωφορείο και κάθισε στις θέσεις που προορίζονταν για τους «μαύρους» πολίτες. Αφού σύμφωνα με το νόμο για τον φυλετικό διαχωρισμό, που ίσχυσε μέχρι το 1956, οι θέσεις των έγχρωμων επιβατών στο πίσω μέρος του λεωφορείου και χωρίζονταν από εκείνες των λευκών με μια κενή σειρά. Στα μέσα της διαδρομής επιβιβάστηκε ένας λευκός άντρας, ο οποίος δεν έβρισκε που να καθίσει και τότε ο οδηγός που τον παρατηρούσε, σταμάτησε το λεωφορείο σηκώθηκε και πήγε προς τη Rosa Parks και της ζήτησε να σηκωθεί για να καθίσει ο λευκός άντρας. Εκείνη όμως αρνήθηκε και τότε ο οδηγός νεύριασε και κάλεσε την αστυνομία. Η Rosa συνελήφθη.
Αργότερα η Rosa θα έλεγε: «Οι άνθρωπο λένε πως δεν παραχώρησα τη θέση μου επειδή ήμουν κουρασμένη. Όμως αυτό δεν είναι αλήθεια. Δεν ήμουν περισσότερο κουρασμένη από μια συνηθισμένη ημέρα. Η μόνη κούραση που ένιωθα ήταν αυτή του να υποχωρώ συνέχεια.
Όμως τότε η 42χρονη μοδίστρα δεν γνώριζε ότι αυτό το γεγονός θα είχε τόσο μεγάλο αντίκτυπο στην καταπιεσμένη κοινότητα των έγχρωμων. Μετά την αποφυλάκισή της στις 5 Δεκεμβρίου όλοι οι οι Αφροαμερικάνοι του Μοντγκόμερι, αποφάσισαν να μποϊκοτάρουν τα λεωφορεία και επικεφαλής της οργάνωσης Montgomery Improvement Association (MIA) ήταν ο άγνωστος μέχρι τότε Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, πάστορας εκκλησίας της πόλης. Αν και έβρεχε κανένας έγχρωμος δεν ανέβηκε σε λεωφορείο, μάλιστα μερικοί χρειάστηκαν να περπατήσουν μέχρι και 30 χιλιόμετρα.
Μάλιστα το μποϊκοτάζ συνεχίστηκε για αρκετό διάστημα με τους έγχρωμους να μετακινούνται με κάρα και ποδήλατα είτε με τα πόδια. Επίσης οι έγχρωμοι ταξιτζήδες χρέωναν την διαδρομή μόλις 10 σεντς, όσο δηλαδή κόστιζε το εισιτήριο στα λεωφορεία. Όταν αυτό έγινε γνωστό, οι αρχές της πόλης αποφάσισαν να επιβάλλονται πρόστιμα σε όσους χρέωναν την κούρσα λιγότερο από 45 σεντς.
Αυτή η διαμαρτυρία είχε σα συνέπεια οι εταιρείες που μίσθωναν τα λεωφορεία να χάνουν κάθε μέρα όλο και περισσότερα χρήματα, αφού πλέον έμπαιναν πολύ λίγοι. Για την ακρίβεια το μποϊκοτάζ κράτησε 381 ημέρες γονατίζοντας οικονομικά το σύστημα μεταφορών. Αν και οι έγχρωμοι εκείνο το διάστημα δέχτηκαν πολλές επιθέσεις, βανδαλισμούς στα σπίτια τους και απειλητικά τηλεφωνήματα, δεν ανταπέδωσαν και διατήρησαν την ψυχραιμία τους.
Και η δικαίωσε τελικά ήρθε στις 13 Δεκεμβρίου του 1956 όπου το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε πως οι νόμοι φυλετικούς διαχωρισμού στο Μοντγκόμερι ήταν αντισυνταγματικοί. Την επόμενη η Rosa Parks μαζί με τον Έντγκαρ Νίξον και τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ επιβιβάστηκαν σε ένα λεωφορείο. Η Rosa προχώρησε και κάθισε στην πρώτη θέση, σχεδόν δίπλα στον οδηγό και φυσικά κανείς δεν την κατέβασε.
Για όλους αυτούς τους λόγους η Rosa Parks αναφέρεται σήμερα ως «Μητέρα του σύγχρονου κινήματος πολιτικών δικαιωμάτων». Ενώ το 1996 τιμήθηκε με το προεδρικό μετάλλιο της ελευθερίας για τον αγώνα της κατά του ρατσισμού και όταν πέθανε, η σορός της εκτέθηκε σε λαϊκό προσκύνημα.