Σχεδίασε η ίδια τον εαυτό της, ώστε να μην περνάει απαρατήρητη. Ακολούθησε τις απαιτήσεις της εποχής και τις τερμάτισε, κρύβοντας την υψηλή ευφυία και τα ταλέντα της κάτω από την εικόνα της εκρηκτικής και προκλητικής σεξοβόμβας, που ντύνεται στα ροζ κι επιδεικνύει σάρκα. Πίσω, όμως, από τη λάμψη των φλας και τίτλους όπως “αντίπαλο δέος της Μέριλιν Μονρόε”, υπήρχε μια γυναίκα ασυνήθιστα έξυπνη, που ήξερε ότι ειδικά στην εποχή της “το να είσαι γυναίκα, σημαίνει να μαθαίνεις να παίζεις το παιχνίδι με τους δικούς σου όρους, ακόμα κι αν πρέπει να ξεγελάσεις τους πάντες ότι δεν ξέρεις καν το παιχνίδι…”.
Το κορίτσι, που ήθελε να γίνει σταρ
Η Βέρα Τζέιν Πάλμερ (που έγινε γνωστή με το επώνυμο του άντρα που παντρεύτηκε στα 17, Πολ Μάνσφιλντ), από παιδί είχε όνειρο να γίνει σταρ της μεγάλης οθόνης. Γεννημένη το 1933 στην Πενσυλβάνια έδειξε από μικρή έφεση στη μουσική και την υποκριτική. Το 1954, στα 21 της, ήταν ήδη σύζυγος και μητέρα του πρώτου της γιου, αυτό όμως δεν την εμπόδισε να μετακομίσει στο Λος Άντζελες, κυνηγώντας το όνειρο της.
Γρήγορα συνειδητοποίησε τις απαιτήσεις της εποχής και του συστήματος. Και αν και -ή μάλλον, ακριβώς γιατί- στις ελεύθερες ώρες της διάβαζε Τολστόι, μιλούσε πέντε γλώσσες, είχε κάνει σπουδές υποκριτικής και ψυχολογίας, έπαιζε πιάνο και βιολί και ο δείκτης ευφυίας της έφτανε το 163, αποφάσισε να προσαρμοστεί. “Χαζή ξανθιά” θέλετε; “Χαζή ξανθιά” θα πάρετε. Όπως η ίδια παραδέχτηκε σε συνέντευξη της “δεν ήμουν ποτέ χαζή, απλώς ήμουν πολύ έξυπνη για να δείξω το μυαλό μου σε κόσμο που δεν ήθελε να το δει…”.
Χαρακτηριστικό είναι ένα περιστατικό από το ξεκίνημα της καριέρας της, όταν έκανε πρόβες για μια θεατρική παράσταση έργου του Σαίξπηρ. Ένας παραγωγός της ζήτησε να δείξει λίγο περισσότερο μπούστο κι εκείνη, γελώντας άνοιξε το πουκάμισο της κι απάντησε: “Τώρα ακούγεται καλύτερα ο Σαίξπηρ;”
Σκάνδαλα, έρωτες και σεξ
Η Μάνσφιλντ ακολούθησε τους κανόνες της εποχής για να τραβήξει την προσοχή, δίνοντας έμφαση στο τρίπτυχο “σκάνδαλο – σεξ απίλ – μπούστο”. Στάθηκε το αντίπαλο δέος της Μέριλιν Μονρόε, με τη διαφορά ότι η Μονρόε προσπαθούσε να πείσει για το ταλέντο της, ζητώντας να την πάρουν στα σοβαρά, ενώ η Μάνσφιλντ έκρυβε τα ταλέντα της πίσω από αποκαλυπτικές εμφανίσεις, παθιασμένους έρωτες και ατάκες περί σεξ όπως: “Αγαπώ το σεξ, είτε είναι ζωώδες, σαδιστικό ‘η μαζοχιστικό κάποιες φορές. Υπάρχουν ελάχιστοι κανόνες και ηθικές αναστολές…”.
Η καριέρα της πήρε ανοδική πορεία το 1956, όταν βραβεύτηκε για την ερμηνεία της στο Μπρόντγουεϊ και πρωταγωνίστησε στο κινηματογραφικό μιούζικαλ “The Girl Can’t Help It”, για το οποίο τιμήθηκε μάλιστα με Χρυσή Σφαίρα. Την ίδια χρονιά ερωτεύτηκε τον Mr Universe, Mickey Hargitay, με τον οποίο παντρεύτηκε το 1958 κι έκανε τρία παιδιά.
Ακολούθησαν ταινίες που αύξησαν τη δημοτικότητα της (και της χάρισαν ένα αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας), όχι όμως και την εμπιστοσύνη των παραγωγών ή του κοινού στο ταλέντο της. Περισσότερο απασχολούσε η προσωπική της ζωή, τα σκάνδαλα, οι απιστίες, οι έρωτες και οι χωρισμοί, το ροζ σπίτι - παλάτι και οι σέξι φωτογραφήσεις με μπικίνι στη ροζ πισίνα σε σχήμα καρδιάς. Όπως είχε δηλώσει “αν πρόκειται να κάνεις κάτι λάθος, τερμάτισε το, γιατί η τιμωρία έτσι κι αλλιώς θα είναι η ίδια…”.
Στο τέλος του 1960 ήρθε στην Αθήνα για τα γυρίσματα της ταινίας “Συνέβη στην Αθήνα”, που είναι αφιερωμένη στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896 και την ιστορία του Σπύρου Λούη -με μουσική Μάνου Χατζιδάκι. Συνοδευόμενη από τον τότε σύζυγο της, Mickey Hargitay, θαύμασε την Ακρόπολη και διασκέδασε με μπουζούκι και Μανώλη Χιώτη.
Γυμνή στη μεγάλη οθόνη
To 1963 έγινε η πρώτη σταρ που εμφανίστηκε ολόγυμνη σε Χολιγουντιανή ταινία, στο “Promises, promises!”. Η ταινία προκάλεσε τεράστιο σκάνδαλο και απαγορεύτηκε σε αρκετές πολιτείες των ΗΠΑ. Εκτόξευσε τη φήμη της ως sex symbol, παράλληλα όμως την απομάκρυνε από τις μεγάλες παραγωγές. Ένα χρόνο μετά γνώρισε τον τρίτο σύζυγο της, Ματ Κίμπερ, με τον οποίο απέκτησε το πέμπτο της παιδί.
Σταδιακά, η καριέρα της άρχισε να φθίνει και τα γνωστά κόλπα με τις τιράντες των φορεμάτων που έπεφταν, δεν αρκούσαν πια για να τραβήξει την προσοχή. Στράφηκε στο θέατρο, αλλά και σε νυχτερινά κέντρα και καμπαρέ στο Λας Βέγκας και την Ευρώπη.
Το Χόλιγουντ στάθηκε ανελέητο απέναντι της, παγιδεύοντας τη μέσα στην εικόνα που η ίδια δημιούργησε, όμως εκείνη το πήρε στωικά, δηλώνοντας: “Οι σταρ είναι φτιαγμένοι για να υποφέρουν. Κι εγώ είμαι σταρ”.
Ο τραγικός επίλογος και η παρακαταθήκη
Ο τελευταίος κινηματογραφικός ρόλος της ήταν μια γκεστ εμφάνιση στην κωμωδία “A Guide for the Married Man” με τον Γουόλτερ Ματάου σε σκηνοθεσία Τζιν Κέλι.
Στις 29 Ιουνίου του 1967, κατά την επιστροφή της από τη Νέα Ορλεάνη μαζί με τον τότε σύντροφο της, Σαμ Μπρόντι, τον οδηγό και τρία από τα πέντε παιδιά της, το αυτοκίνητο συγκρούστηκε με ένα φορτηγό. Τα τρία παιδιά επέζησαν με ελαφρούς τραυματισμούς, αλλά και οι τρεις ενήλικες σκοτώθηκαν.
Η Τζέιν Μάνσφιλντ θάφτηκε στη γενέτειρα της στην Πενσυλβάνια, κάτω από μια ταφόπετρα σε σχήμα καρδιάς. “Το κοινό δεν αγαπά εμένα, αγαπά τη Jayne που έφτιαξα για εκείνους. Κι αυτή είναι θνητή” είχε κάποτε πει. Η επιρροή της όμως στην ποπ κουλτούρα παραμένει ζωντανή πολλές δεκαετίες μετά τη σύντομη πορεία της στη ζωή.
Αποτέλεσε έμπνευση για καλλιτέχνες όπως ο Άντι Γουόρχολ, ο Κουέντιν Ταραντίνο, η Μαντόνα, ακόμα και η Lady Gaga, οι οποίες υιοθέτησαν στοιχεία της σέξι, υπερβολικά θηλυκής περσόνας, που είχε “πατεντάρει” από τα ‘50s. Κι όσο κι αν ακούγεται παράξενο, θεωρείται μια γυναίκα που προήγαγε αξίες του φεμινισμού, καθώς σε δύσκολες εποχές χρησιμοποίησε τα στερεότυπα κατά βούληση και καθόρισε η ίδια το προσωπικό brand της.
Το βαθιά προσωπικό ντοκιμαντέρ από την κόρη της
Η κόρη της, Mariska Hargitay, επίσης ηθοποιός, διάσημη για το ρόλο της στο “Law and order” (ως Ολίβια) είχε μιλήσει με δάκρυα στα μάτια για την ανάγκη “...να δικαιώσω τη μνήμη της μητέρας μου, που ποτέ δεν ήταν αυτό που έβλεπε ο κόσμος”. Στο βαθιά προσωπικό ντοκιμαντέρ “My Mom Jayne”, που η ίδια σκηνοθέτησε, διερευνά την πραγματική προσωπικότητα της Mansfield πίσω από τη δημόσια εικόνα της και αποκαλύπτει ένα μεγάλο οικογενειακό μυστικό: την αληθινή ταυτότητα του βιολογικού της πατέρα, που δεν ήταν ο Mickey Hargitay, αλλά ο Ιταλός τραγουδιστής Nelson Sardelli.
“Ίσως κάποτε, κάποιος θα γράψει για τη Jayne πίσω από τις περούκες, τα αποκαλυπτικά ντεκολτέ και τα ροζ τακούνια. Εκείνη τη Jayne που ήξερε να αγαπά, να σκέφτεται και να ονειρεύεται…” είχε πει σε μια από τις τελευταίες συνεντεύξεις της. Ποιος καλύτερος από την κόρη της;
