«Μαύρη επέτειος»: 365 ημέρες πολέμου στην Ουκρανία μέσα από εικόνες
Τόνια Τζάφερη
24 Φεβρουαρίου 2023
Μαύρη επέτειος εν μέσω φόβου και απειλών έχουμε σήμερα 24 Φεβρουαρίου, καθώς συμπληρώνεται ένας ολόκληρος χρόνος πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. "Πήρα την απόφαση για μια ειδική στρατιωτική επιχείρηση". Με αυτές τις λέξεις, ο Βλαντίμιρ Πούτιν εξαπέλυσε, στις 24 Φεβρουαρίου 2022, την εισβολή στη γειτονική Ουκρανία, προκαλώντας τη χειρότερη σύγκρουση στην ευρωπαϊκή ήπειρο από το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Σε ένα πλαίσιο αυξημένων εντάσεων με τη Δύση, ο Ρώσος πρόεδρος αρχίζει τις εχθροπραξίες λίγο πριν από τις 06:00 το πρωί (05:00 ώρα Ελλάδας) με μια αιφνιδιαστική δήλωσή του στην τηλεόραση. Ο στόχος είναι «η αποστρατιωτικοποίηση και η αποναζιστικοποίηση της Ουκρανίας», υπογραμμίζει ο επικεφαλής του Κρεμλίνου, επαναλαμβάνοντας τις αβάσιμες κατηγορίες του για μια «γενοκτονία» ενορχηστρωμένη από την Ουκρανία στις ρωσόφωνες ανατολικές περιοχές της χώρας και καταγγέλλοντας μια «επιθετική πολιτική του ΝΑΤΟ».
Ερχόμενοι στο σήμερα, οι Ουκρανοί αγωνιούν για τη σημερινή πρώτη επέτειο από τη ρωσική εισβολή στη χώρα τους, αλλά παράλληλα προσπαθούν να ξεχάσουν τον φόβο τους για κλιμάκωση των επιθέσεων ποστάροντας τις τελευταίες φωτογραφίες κανονικότητας της ζωής τους πριν από την έναρξη του πολέμου. Από την άλλη πλευρά, ο Βλαντιμίρ Πούτιν γιόρτασε τη χθεσινή εθνική εορτή στη Ρωσία με απειλές για την ανάπτυξη μέσα στο 2023 του νέου διηπειρωτικού βαλλιστικού πυραύλου Sarmat, καθώς και υπερηχητικών πυραύλων και νέων πυρηνικών υποβρυχίων.
Μέσα σε σχεδόν έναν χρόνο συγκρούσεων, ο πόλεμος στην Ουκρανία μετρά κάπου 180.000 νεκρούς ή τραυματίες στις τάξεις του ρωσικού στρατού και 100.000 στην ουκρανική πλευρά, χωρίς να υπολογίζονται οι 30.000 άμαχοι που σκοτώθηκαν, σύμφωνα με εκτιμήσεις που δόθηκαν στη δημοσιότητα την Κυριακή.
Σε αυτή τη γεμάτη αβεβαιότητα θλιβερή επέτειο, η διεθνής κοινότητα στέλνει ένα συμβολικό μήνυμα ενότητας: Η γενική συνέλευση του ΟΗΕ ενέκρινε με συντριπτική πλειοψηφία (141 υπέρ, 7 κατά, 32 αποχές) ένα (μη δεσμευτικό) ψήφισμα που καλεί τη Ρωσία να τερματίσει τις εχθροπραξίες στην Ουκρανία και να αποσύρει τις δυνάμεις της.
Παρότι το ψήφισμα αυτό εκλαμβάνεται και ως βαρόμετρο προθέσεων, πολλοί αναλυτές προεξοφλούν έναν νέο ψυχροπολεμικού ύφους διπολισμό, με τη Δύση από τη μία πλευρά και μια ευρασιατική συμμαχία Ρωσίας-Κίνας από την άλλη. Την ίδια ώρα, το σχήμα αυτό αντικρούεται από εκείνους που υποστηρίζουν ότι οι σινορωσικές σχέσεις είναι πολύ πιο περίπλοκες και ότι το Πεκίνο θα συνεχίσει να προσπαθεί να ισορροπήσει αντικρουόμενα συμφέροντα. Η Κίνα άλλωστε για τέταρτη φορά από την έναρξη του πολέμου, απείχε από την ψήφιση παρόμοιου ψηφίσματος του ΟΗΕ.
Σε απλά και μετρήσιμα στοιχεία, ο ένας χρόνος πολέμου στην Ουκρανία έχει οδηγήσει σε:
- χιλιάδες νεκρούς, στρατιώτες και άμαχους, (Ρωσία και Ουκρανία δεν δίνουν σαφή απολογισμό των απωλειών τους στα πεδία των μαχών ωστόσο εκτιμήσεις όπως αυτή των βρετανικών υπηρεσιών πληροφοριών που κάνει λόγο για 40 με 60.000 νεκρούς Ρώσους στρατιώτες και 10 με 13.000 Ουκρανούς, ενώ οι άμαχοι νεκροί υπολογίζονται από τον ΟΗΕ στους 8.000)
- χιλιάδες τραυματίες
- πάνω από 1 εκατομμύριο πρόσφυγες και εκτοπισμένους,
- αύξηση των τιμών τροφίμων και καυσίμων σε όλη την Ευρώπη αλλά και σε χώρες της Αφρικής,
- καθώς και σε καταστροφή των υποδομών της χώρας η ανοικοδόμηση για τις οποίες υπολογίζεται ήδη ότι ξεπερνά τα 350 δισεκατομμύρια δολάρια.
Ο Αμερικανός ιστορικός Timothy D. Snyder συνόψισε πρόσφατα, σε άρθρο του για τη Washington Post, τι έχει συμβεί αυτόν το χρόνο εξηγώντας γιατί βρισκόμαστε σε μια "καμπή της Ιστορίας":
"Μια πυρηνική δύναμη έχει επιτεθεί σε ένα κράτος που είχε εγκαταλείψει τα πυρηνικά του όπλα. Μια αυτοκρατορία προσπαθεί να σταματήσει την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Μια τυραννία προσπαθεί να συντρίψει μια γειτονική της δημοκρατία. Στα κατεχόμενα εδάφη, η Ρωσία διέπραξε θηριωδίες με σαφείς εκφράσεις πρόθεσης για γενοκτονία. Κι όμως, η Ουκρανία αντεπιτέθηκε. Οι Ουκρανοί αντιστάθηκαν στον πυρηνικό εκβιασμό, περιφρόνησαν την περιφρονημένη αυτοκρατορία και πήραν ρίσκα για τη δημοκρατία τους. Στο Κίεβο, στο Χάρκοβο και αργότερα στη Χερσώνα, χτύπησαν τους Ρώσους, σταματώντας τα βασανιστήρια, τις δολοφονίες και τους διωγμούς".
Και καταλήγει, αφού αναφερθεί στη σημασία μελέτης της ιστορίας: "Καθώς οι Ουκρανοί γράφουν ιστορία, μας υπενθυμίζουν ότι χρειαζόμαστε την ιστορία για να τους κατανοήσουμε καλύτερα, να κατανοήσουμε καλύτερα αυτόν τον πόλεμο, και επίσης να κατανοήσουμε καλύτερα τον εαυτό μας. Όπως οι Ουκρανοί, ζούμε μια ιστορική καμπή. Όπως αυτοί, θα χρειαστεί να μάθουμε ιστορία και να αψηφήσουμε τους μύθους και να φτάσουμε σε ένα δημοκρατικό μέλλον".
Στα χρώματα της Ουκρανίας κορυφαία σημεία του κόσμου
Κτίρια-σύμβολα σε πολλά σημεία του κόσμου, μνημεία, αλλά και απλά δημόσια κτίρια- με αφορμή τον έναν χρόνο πολέμου, έχουν «βαφτεί» στα χρώματα της χώρας αποτίοντας φόρο τιμής.
Ολονυκτίες με κεριά πραγματοποιήθηκαν στη Νέα Υόρκη, με τo Empire State Building να «βάφεται» στα ουκρανικά χρώματα. O Πύργος του Άιφελ στο Παρίσι επίσης σε κίτρινο και μπλέ φόντο από τα χρώματα της ουκρανικής σημαίας. Ως φόρο τιμής στην Ουκρανία, το Γαλλικό Ινστιτούτο της Βουδαπέστης, στις όχθες του Δούναβη έκανε το ίδιο.
The Empire State Building shines in yellow and blue tonight, the colors of the Ukraine flag, in support of the Ukraine population.
— Empire State Building (@EmpireStateBldg) February 23, 2023
More information on how to help the people of Ukraine can be found at https://t.co/XZqDvUC3tn.
📷: dantvusa/IG pic.twitter.com/wBCxw91n4B
Παράλληλα στη Βαρσοβία διαδηλωτές βγήκαν στους δρόμους για να απαιτήσουν τον τερματισμό της βίας.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο η κυβέρνηση ανακοίνωσε σε εθνικό επίπεδο ενός λεπτού σιγή. Χθες βράδυ στην πλατεία Τραφάλγκαρ χιλιάδες κόσμου έδωσε το παρών για να στείλε ένα ακόμη μήνυμα. Βιέννη, Πορτογαλία και Νέα Ζηλανδία, ήταν επίσης στις χώρες που έδωσαν το δικό τους μήνυμα για τον έναν χρόνο πολέμου στην Ουκρανία.