Παγκόσμια Ημέρα κατά του Παιδικού Καρκίνου: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζεις - Τα δεδομένα στην Ελλάδα

Κάθε χρόνο, 400.000 παιδιά και έφηβοι κάτω των 20 ετών, διαγιγνώσκονται με καρκίνο σε παγκόσμιο επίπεδο. Στην Ευρώπη, 35.000 παιδιά και νέοι άνθρωποι νοσούν από αυτή την απειλητική ασθένεια, σε ετήσια βάση. Σήμερα, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Παιδικού Καρκίνου, μία μέρα που στοχεύει στο να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει για τον παιδικό και εφηβικό καρκίνο, είναι η κατάλληλη ευκαιρία να αναλύσουμε μερικούς αριθμούς και δεδομένα.

Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Παιδικού Καρκίνου καθιερώθηκε με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης Γονέων με Καρκινοπαθή Παιδιά (ICCCPO). Ο παιδικός καρκίνος αποτελεί την κύρια αιτία θανάτου των παιδιών σε ηλικίες άνω του ενός έτους στην Ευρώπη, ενώ 6.000 ζωές παιδιών χάνονται ετησίως, σύμφωνα με τον Οργανισμό Childhood Cancer International – Europe (CCI Europe). Στις χώρες υψηλού εισοδήματος, πάνω από το 80% των παιδιών με καρκίνο θεραπεύονται, ωστόσο στις χώρες χαμηλού εισοδήματος, θεραπεύονται λιγότερο από το 30% των παιδιών.

#NOW

Καρκίνος ωοθηκών: Ερευνητές αναπτύσσουν test ούρων για την έγκαιρη ανίχνευσή του

Σήμερα, εκτιμάται ότι 500.000 παιδιά έχουν επιζήσει στην Ευρώπη από τον καρκίνο, με τον αριθμό να αυξάνεται σημαντικά κάθε χρόνο. Περίπου 8 στα 10 παιδιά που έχουν καρκίνο αναρρώνουν, ωστόσο, τα δύο τρίτα από αυτά τα παιδιά, βιώνουν μακροπρόθεσμες ανεπιθύμητες παρενέργειες στην ενηλικίωσή τους.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη World Health Organization (@who)

Τα αίτια εμφάνισης του παιδικού καρκίνου

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), σε αντίθεση με τον καρκίνο στους ενήλικες, η πλειοψηφία των παιδικών καρκίνων δεν έχει κάποια γνωστή αιτία. Μελέτες έχουν επιχειρήσει να εντοπίσουν τις αιτίες του παιδικού καρκίνου, ωστόσο πολύ λίγοι καρκίνοι στα παιδιά προκαλούνται από περιβαλλοντικούς παράγοντες ή παράγοντες του τρόπου ζωής.

Παράλληλα, μόνο το 10% περίπου των παιδιών που διαγιγνώσκονται με καρκίνο φαίνεται να έχει προδιάθεση λόγω γενετικών παραγόντων. Τα δεδομένα, πάντως, δείχνουν ότι μερικές χρόνιες λοιμώξεις, όπως από τους ιούς HIV ή Epstein-Barr, ή η ελονοσία, αποτελούν παράγοντες κινδύνου για παιδικό καρκίνο, ιδιαίτερα στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.

Παράλληλα, η συμπτωματολογία κατά τη διάγνωση ποικίλλει. Συμπτώματα που μπορεί να υπάρχουν κατά τη διάγνωση ενός παιδικού καρκίνου μπορεί να είναι: πυρετός που εμμένει χωρίς εστία λοίμωξης, επίμονος πονοκέφαλος, ανορεξία και απώλεια βάρους, κακουχία, σπασμοί, μελανιές, εμετοί, δυσκολία στη βάδιση.

Οι αριθμοί στην Ελλάδα

Με βάση τα στοιχεία του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), στην Ελλάδα το 2020 o ετήσιος αριθμός νέων περιστατικών σε παιδιά ηλικίας κάτω των 15 ετών ήταν 16 ανά 100.000 άτομα, κάτι που αντιστοιχεί σε ένα ποσοστό ελαφρώς υψηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ (15 ανά 100.000 άτομα).

Οι λευχαιμίες, οι καρκίνοι εγκεφάλου-κεντρικού νευρικού συστήματος, τα λεμφώματα μη Hodgkin, οι νεφρικοί όγκοι και το λέμφωμα Hodgkin, ήταν οι συχνότεροι τύποι παιδικών καρκίνων στην Ελλάδα το 2020.

Ο παιδικός καρκίνος σε αριθμούς

Πρόσφατα πραγματοποιήθηκε εκδήλωση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με θέμα: «Launching the European Paediatric Cancer Community Manifesto: Cure more, cure better and tackle». Στη συγκεκριμένη εκδήλωση, η Παθολόγος, Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου υπογράμμισε μερικά στοιχεία για την ενημέρωση σχετικά με τη διάγνωση και τη θεραπεία του παιδικού και εφηβικού καρκίνου.

Πιο αναλυτικά:

• Κάθε δύο λεπτά ένα παιδί γύρω μας διαγιγνώσκεται με καρκίνο.
• Η μέση ηλικία κατά τη διάγνωση είναι 10 ετών (για τις ηλικίες 0 έως 19), 6 ετών για παιδιά (ηλικίας 0 έως 14) και 17 ετών για εφήβους (ηλικίας 15 έως 19 ετών), με τη μέση ηλικία των ενηλίκων στη διάγνωση του καρκίνου, να είναι 65 ετών.
• Υπάρχουν περισσότερες από 12 κύριες νοσολογικές οντότητες παιδικών καρκίνων και πάνω από 100 υπότυποι.
• Οι καρκίνοι της παιδικής ηλικίας διαφέρουν σε αιτιολογία από τους καρκίνους των ενηλίκων.
• Σε δεκαετίες παρακολούθησης των ατόμων που επιβίωσαν από παιδιατρικό καρκίνο διαπιστώθηκε ότι έχουν αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης δεύτερου καρκίνου. Διατρέχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιακής ανεπάρκειας και πρόωρου θανάτου από καρδιαγγειακά αίτια, καθώς και μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης κάποιας νευρομυικής πάθησης.
• Οι επιζώντες του παιδικού καρκίνου αναφέρουν υψηλότερα ποσοστά κατάθλιψης, άγχους, κόπωσης, πόνου και δυσκολιών ύπνου συγκριτικά με τους συνομηλίκους τους.
• Συνολικά, 68 φάρμακα έχουν κριθεί ως απαραίτητα για την αντιμετώπιση των παιδιατρικών καρκίνων, σύμφωνα με τα δεδομένα που δημοσίευσε η European Commission (Childhood cancers. Every child and adolescent deserves an equal chance. December 2023). Μέσα στην Ε.Ε. κατά μέσο όρο το 76% αυτών ήταν διαθέσιμο.
• Η πενταετής επιβίωση στα παιδιά 0 έως 14 ετών βελτιώθηκε στην Ευρώπη από 78% το 2004-2008 σε 81% το 2010-2014.