Millennial μπαμπάδες: Ίσως η καλύτερη γενιά μπαμπάδων μέχρι σήμερα
Ελένη Μπεζιριάνογλου
16 Ιουνίου 2024
Μια μονίμως κουρασμένη μαμά και ένας συνήθως απών μπαμπάς; Ναι, αυτή είναι μια εικόνα γνωστή σε πολλούς από εμάς. Για δεκαετίες, οι ρόλοι των φύλων μέσα σε μια οικογένεια ήταν συγκεκριμένοι και απαράβατοι: ο άντρας το εισόδημα και η γυναίκα το σπίτι και τα παιδιά. Μια άνιση κια σίγουρα άδικη μοιρασιά αφού οι γυναίκες επωμίζονταν με μια «εργασία» χωρίς ωράριο, χωρίς αναγνώριση, χωρίς οικονομικές απολαβές, χωρίς ένσημα, χωρίς σύνταξη. Αλλά το βασικότερο είναι ότι ολόκληρες γενιές παιδιών μεγάλωσαν βλέποντας τον πατέρα τους από ελάχιστα έως καθόλου -με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για την ψυχική τους ανάπτυξη.
Οι Millennials τώρα -όσοι έχουν γεννηθεί μεταξύ 1981 και 1996- είναι μια γενιά για την οποία έχουν ακουστεί και γραφτεί πολλά. Τεμπέληδες, κακομαθημένοι, εγωιστές είναι μόνο μερικά από τα αρνητικά στερέοτυπα που μας ακολουθούν, ενώ στον αντίποδα υπάρχουν έρευνες που λένε ότι είμαστε η πιο σκληρά εργαζόμενη γενιά -αλλά αυτή είναι μια συζήτηση που ανήκει σε άλλο άρθρο. Αν υπάρχει κάτι, όμως, που κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει είναι ότι οι μπαμπάδες αυτής της γενιάς είναι τελείως διαφορετικοί από αυτούς τους δικούς μας. Και σίγουρα, πολύ περισσότερο παρόντες.
Όσο και να αγαπάμε τους μπαμπάδες μας, θα πρέπει να παραδεχθούμε ότι στο παρελθόν οι μαμάδες ήταν εκείνες που αναλάμβαναν το μεγαλύτερο μέρος της ανατροφής των παιδιών. Οι πατέρες ήταν πάντα εκεί για να σου πουν μπράβο που πέρασες την τάξη, να σου δώσουν χαρτζιλίκι, να σε μαλώσουν όταν δεν άκουγες τη μαμά σου. Ποιος ήταν, όμως, εκεί για να σου μαγειρέψει, να σε σερβίρει, να πλύνει τα πιάτα, να πλύνει/απλώσει/μαζέψει/σιδερώσει τα ρούχα σου, να σε διαβάσει, να σε ντύσει, να σε αγκαλιάσει, να σε πάει στο γιατρό/στο σχολείο/στα αγγλικά/στους φίλους σου για παιχνίδι/στην προπόνηση, να καθαρίσει το δωμάτιό σου και το σπίτι, να τρέξει κάθε φορά που χρειαζόσουν κάτι; Ακριβώς. Αρκεί να αναφερθεί ότι το 1982, το 43% των μπαμπάδων δεν είχαν αλλάξει ποτέ πάνα στο παιδί τους. Σήμερα, αυτός ο αριθμός αντιστοιχεί στο 3%.
Οι νέοι μπαμπάδες είναι πολύ περισσότερο παρόντες στη φροντίδα και την ανατροφή των παιδιών και το πιο σημαντικό είναι ότι το κάνουν χωρίς ίχνος ενδοιασμού ή ντροπής. Δεν θεωρούν τις δουλειές του σπιτιού «γυναικεία υπόθεση», ούτε ανησυχούν ότι θα τους κοροϊδέψουν οι φίλοι τους αν πάνε εκείνοι να αλλάξουν πάνα στο παιδί. Αναγνωρίζουν ότι η σύγχρονη κοινωνία έχει άλλες απαιτήσεις -πέρα από την επιθυμία και το δικαίωμα των γυναικών να εργάζονται και να είναι οικονομικά ανεξάρτητες, η ίδια η οικονομία καθιστά σχεδόν απαραίτητο στις περισσότερες οικογένειες το διπλό εισόδημα. Όταν, λοιπόν, και οι δύο γονείς εργάζονται, πώς θα ήταν δυνατόν οι ευθύνες του σπιτιού και των παιδιών να βαραίνουν μόνο τον έναν;
Millennial μπαμπάδες: Ίσως η καλύτερη γενιά μπαμπάδων -μέχρι σήμερα
Η νέα γενιά πατεράδων, αυτοί που είναι μεταξύ 30 και 40 φοράνε μάρσιπο για να πάνε βόλτα το μωρό, έχουν επαφή με τον παιδίατρο και τις δασκάλες, ξέρουν να ξεχωρίζουν τι σημαίνει κάθε κλάμα του μωρού και ποιο φαγητό είναι το αγαπημένο του αυτή την εβδομάδα. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά που τους κάνουν να ξεχωρίζουν;
Αφιερώνουν περισσότερο χρόνο στα παιδιά τους
Οι νέοι μπαμπάδες είναι πολύ πιο πιθανό να μοιραστούν τις νυχτερινές βάρδιες για το νεογέννητο ή να είναι ενεργά μέλη στο σύλλογο γονέων και κηδεμόνων. Το Pew Research Center αναφέρει σε έρευνα του 2019 ότι οι millennial μπαμπάδες έχουν τριπλασιάσει το χρόνο που αφιερώνουν στη φροντίδα των παιδιών συγκριτικά με το 1965. Σε παλαιότερη έρευνα, ανέφερε ότι 57% των millennial μπαμπάδων θεωρούν το να είναι γονείς μέρος της ταυτότητάς τους -ποσοστό μόλις 1% λιγότερο από τις μαμάδες. Είναι μόνο αναμενόμενο οι άντρες που θεωρούν την πατρότητα κομμάτι του ποιοι είναι, να αφιερώνουν και περισσότερο χρόνο στα παιδιά τους.
Παίρνουν άδειες πατρότητας
Οι παλαιότερες γενιές, είτε λόγω κοινωνικού στίγματος είτε λόγω έλλειψης νομοθετικών διατάξεων, δεν υπήρχε ποτέ περίπτωση να πάρουν άδεια πατρότητας. Στην Ελλάδα, οι άντρες δικαιούνταν μονάχα 2 ημέρες άδεια πατρότητας, ενώ μόλις το 2021 η άδεια αυτή αυξήθηκε σε 14 ημέρες. Αξίζει όμως να αναφερθεί ότι έρευνα στην Ισλανδία έδειξε ότι οι άντρες που έπαιρναν τουλάχιστον δύο εβδομάδες άδεια πατρότητας, είχαν μεγαλύτερο μέρος συμμετοχής στην ανατροφή του παιδιού μακροπρόθεσμα. Μάλιστα, οι νέοι μπαμπάδες, όχι μόνο σκοπεύουν να πάρουν τη νόμιμη άδεια πατρότητας αλλά και την αναζητούν στην εργασιακή αγορά. Παγκόσμια έρευνα των Ernst & Young έδειξε ότι το 83% των millennials δήλωσε ότι θα έψαχνε για εταιρεία με ισχυρές παροχές γονικής άδειας. Φαίνεται ότι για τους millennial μπαμπάδες, το να μην πάρουν άδεια πατρότητας δεν αποτελεί πλέον κάποιο «τιμητικό χαρακτηριστικό» στον εργασιακό χώρο. Αρκετοί είναι και εκείνοι που επιλέγουν υβριδικές συμβάσεις ή πλήρη τηλεργασία ώστε να παιρνούν περισσότερο χρόνο σπίτι με τα παιδιά τους.
Ενδιαφέρονται για την ψυχική τους υγεία
Σαφώς, υπάρχουν και πατέρες που δυσκολεύονται με την ψυχική τους υγεία και οι millennials είναι πολύ πιο ανοιχτοί από την προηγούμενη γενιά στο να το συζητήσουν, να το παραδεχθούν και να το αντιμετωπίσουν με την κατάλληλη βοήθεια. Σύμφωνα με έρευνα του Thriving Center of Psychology, το 55% των Millennials και GenZ έχουν κάνει ψυχοθεραπεία, το 39% σκοπεύει να κάνει μέσα στο 2024 και το 90% πιστεύει ότι περισσότεροι άνθρωποι γενικά θα έπρεπε να κάνουν ψυχοθεραπεία.
Απορρίπτουν τους παραδοσιακούς ρόλους των φύλων
Oι στερεοτυπικοί ρόλοι των φύλων φαίνεται πως φθίνουν όλο και περισσότερο, ειδικά για τη γενιά των Millennials. Μια πρόσφατη μελέτη του Bigeye συμπέρανε ότι οι millennials, περισσότερο και από του zoomers, είναι πιο πιθανό να καταρρίψουν τα παραδοσιακά στερεότυπα φύλου. Και επειδή οι γυναίκες βρίσκονται στην εργασιακή αρένα περισσότερο από ποτέ, δεν είναι πλέον το σύνηθες να είναι ο άντρας ο βασικός εισοδηματίας του σπιτιού. Και με τους δύο γονείς να εργάζονται, οι millennial μπαμπάδες αναγνωρίζουν ότι η φροντίδα των παιδών και οι υποχρεώσεις του σπιτιού δεν είναι πλέον δουλειά ενός ατόμου που προορίζεται για τη μητέρα. Ακόμη, υπάρχουν αρκετοί που αναλαμβάνουν εξ ολοκλήρου την ανατροφή των παιδιών μένοντας σπίτι -απόφαση που για τις προηγούμενες γενιές θα ήταν αδιανόητη και θα συνοδευόταν από κοινωνικό χλευασμό για την αρρενωπότητα του πατέρα.
Κι ενώ οι millennial μπαμπάδες στην πλειοψηφία τους αλλάζουν το αφήγημα του τι σημαίνει να είσαι πατέρας, μιλάμε μόνο για την «κορυφή του παγόβουνου». Χρειάζονται ορισμένα προνόμια για να μπορείς να εργάζεσαι από το σπίτι, να έχεις πληρωμένη άδεια ή να αντέχεις οικονομικά έναν ψυχολόγο. Αν μη τι άλλο, οι millennials, άντρες και γυναίκες, συνειδητοποιούν ότι πρέπει να αλλάξουν πολλά μέσα και έξω από το σπίτι για να γίνει η συμμετοχή των γονέων πιο προσιτή σε όλους. Δεν έχω ακούσει λίγες φορές τη φράση «είσαι τυχερή που ο άντρας σου βοηθάει με το σπίτι και το παιδί» που φανερώνει ότι πολλοί ακόμα (άντρες και γυναίκες) έχουν τη νοοτροπία ότι το σπίτι και τα παιδιά είναι γυναικεία υποχρέωση, ακόμα και αν μιλάμε για εργαζόμενη μητέρα.
Το 2024 δεν είναι αυτονόητη η συμμετοχή του άντρα στις δουλειές του σπιτιού στο οποίο ζει ή στην ανατροφή του ίδιου του παιδιού του; Για τη δική μου οικογένεια ευτυχώς είναι. Ο γιος μου μεγαλώνει βλέποντας τον μπαμπά του να αφιερώνει χρόνο για να του φτιάξει την αγαπημένη του κρέμα, να κυλιστεί στο πάτωμα μαζί του, να μαγειρέψει φαγητό και για τη μαμά, να πάει μαζί του στην παιδική χαρά, να μαζέψει τα παιχνίδια του στο τέλος της ημέρας, να κοιμηθεί δίπλα του όταν είναι αδιάθετος. Κι η αλήθεια είναι ότι δεν επωφελείται μόνο το παιδί μου από τον millennial μπαμπά του. Έχω κι εγώ το χρόνο που χρειάζομαι για να ξεκουραστώ κάποιες φορές, να αφιερώσω χρόνο στον εαυτό μου, να τακτοποιήσω προσωπικά μου ζητήματα, να εξελιχθώ σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο. Και για να είμαστε και ειλικρινείς, μαγειρεύει καλύτερα από μένα. Χρόνια πολλά σε όλους τους μπαμπάδες.
