Wicked ή “Ο Μάγος του Οζ”: Η αληθινή ιστορία πίσω από τη μαγεία

Τα Χριστούγεννα αγαπούν το παραμύθι και το πλέον συζητημένο κινηματογραφικό παραμύθι της εποχής είναι το μιούζικαλ “Wicked”. Όχι μόνο για τα τραγούδια, όχι μόνο για την Αριάνα Γκράντε και τη Σίνθια Ερίβο ή τον Τζεφ Γκόλντμπλουμ στο ρόλο του μάγου, αλλά και γιατί σηματοδοτεί την επιστροφή στον θαυμαστό ονειρόκοσμο του Οζ, όπως απεικονίστηκε στην κλασική ταινία του 1939, που άλλαξε την ιστορία του σινεμά.

To “Wicked” μεταφέρει τους θεατές στον κόσμο του Οζ, πολύ πριν τον ανακαλύψει η μικρή Ντόροθι – Τζούντι Γκάρλαντ. Είναι βασισμένο στο ομότιτλο πολύ δημοφιλές μιούζικαλ του Μπρόντγουεϊ του Γκρέγκορι Μαγκουάιρ, που με τη σειρά του εμπνεύστηκε από τη θρυλική ταινία, που κατάφερε να δώσει στο Χόλιγουντ νέες προοπτικές.

UPDATE

Μονομάχος ΙΙ: Οι ιστορικές ανακρίβειες και οι παράξενες αλήθειες που ενέπνευσαν το μύθο

Μάγος του Οζ: Η ταινία, που άνοιξε τον δρόμο στο σινεμά φαντασίας

Πάνω από οκτώ δεκαετίες μετά την δημιουργία του, ο “Μάγος του Οζ” του 1939 εξακολουθεί να θεωρείται μια από τις κορυφαίες ταινίες φαντασίας που έγιναν ποτέ. Στην εποχή του σημείωσε διάφορες πρωτιές, με κυριότερη τη χρήση της τεχνολογίας Technicolor, που έδωσε στον μαγικό του κόσμο τα ζωηρά χρώματα του -σε πλήρη αντίθεση με το μουντό κι ασπρόμαυρο Κάνσας της αληθινής ζωής της ηρωίδας.

Παράλληλα, άνοιξε τα σύνορα του κινηματογράφου, έδωσε μια εικόνα όσων αυτός θα μπορούσε να πετύχει και έδειξε το δρόμο για τα κινηματογραφικά έπη φαντασίας και τα blockbusters που απολαμβάνουν σήμερα θεατές σε όλο τον κόσμο. Δεν είναι τυχαίο ότι έρευνες την κατατάσσουν στην κορυφαία θέση της λίστας με τις επιδραστικότερες ταινίες όλων των εποχών (σε ιταλική μελέτη του 2018, ήρθε πρώτη με δεύτερο το “Ψυχώ” και τρίτο τον “Πόλεμο των άστρων”).

Στάθηκε μια πιστή μεταφορά του βιβλίου του Λάιμαν Φρανκ Μπάουμ, που σύστησε στο κοινό αυτό τον γεμάτο χρώμα, μαγεία και πίστη στα θαύματα της ζωής και της φιλίας κόσμο, και παράλληλα το εμπλούτισε με μελωδίες και τραγούδια όπως το “Over the rainbow”, που με την εκπληκτική ερμηνεία της Γκάρλαντ κέρδισε το Όσκαρ καλύτερου τραγουδιού (έχασε όμως της καλύτερης ταινίας από το “Όσα παίρνει ο άνεμος”).

Η θέση της στο πάνθεον των πιο δημοφιλών ταινιών όλων των εποχών είναι γερά εδραιωμένη, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι κάθε τι γύρω της είναι λαμπερό. Η διαδικασία παραγωγής της δεν ήταν καθόλου ευχάριστη, ιδίως για τους πρωταγωνιστές της, ενώ η αθώα παιδική μαγεία που την περιβάλλει έρχεται σε απόλυτη κόντρα με τα ατυχήματα, τους τραυματισμούς και τις ιστορίες πληρωμένου σεξ, οργίων και ναρκωτικών που γράφτηκαν κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της.

Ατυχήματα, εγκαύματα και τοξικά υλικά

Στα ‘30s, οι προδιαγραφές ασφαλείας μιας κινηματογραφικής παραγωγής δεν είχαν βεβαίως καμία σχέση με τις σημερινές. Στην προσπάθειά τους να δημιουργήσουν έναν φανταστικό κόσμο, τα μέλη της παραγωγής εξάντλησαν τη δημιουργική φαντασία τους, θέτοντας σε κίνδυνο πρώτα πρώτα τους ίδιους τους ηθοποιούς.

Σύμφωνα με το βιβλίο “The making of the wizard of Oz” της Άλτζιν Χάρμετζ, σοβαρά προβλήματα προκλήθηκαν εξαιτίας του μακιγιάζ. Ο Ρέι Μπόλγκερ, ο οποίος υποδύθηκε το Σκιάχτρο, υποβαλλόταν σε πολύ βαρύ make up σε συνδυασμό με προσθετικά κομμάτια από καουτσούκ, που άφησε μόνιμα σημάδια στο δέρμα του. Ο Μπάντι Έμπσεν, ο οποίος είχε αναλάβει το ρόλο του Τενεκεδένιου, εκδήλωσε αλλεργική αντίδραση στην φτιαγμένη από αλουμίνιο μάσκα, που φορούσε στα γυρίσματα, με αποτέλεσμα να οδηγηθεί στο νοσοκομείο με αναπνευστικά προβλήματα και να αντικατασταθεί από τον Τζακ Χέιλι.

Η υπέροχη στο ρόλο της Μάγισσας της Δύσης, Μάργκαρετ Χάμιλτον, υπέστη βαριά εγκαύματα στο πρόσωπο και στα χέρια, όταν μια πόρτα δεν λειτούργησε σωστά με αποτέλεσμα να τυλιχθεί στις φλόγες και να χρειαστούν αρκετές εβδομάδες επώδυνης θεραπείας για να καταφέρει να επανέλθει, καθώς αποκαλύφθηκε ότι το μακιγιάζ της περιείχε χαλκό, που επιδείνωσε το κάψιμο.

Όσο για τη σκηνή, στην οποία η Ντόροθι και η παρέα της συναντούν μια χιονοθύελλα μέσα σε ένα λιβάδι με παπαρούνες, όλη η ποσότητα του ψεύτικου χιονιού που έπεσε πάνω τους, ήταν φτιαγμένη από αμίαντο -που θεωρείται καρκινογόνος και εξαιρετικά τοξικός.

Οι τραυματικές εμπειρίες της 16χρονης πρωταγωνίστριας

Σε γενικές γραμμές, φαίνεται πως στα γυρίσματα της ταινίας επικρατούσε ένα χάος, που εντάθηκε με τις αλλαγές στην παραγωγή και στους σκηνοθέτες και χαρακτηρίστηκε από κακή έως σκληρή συμπεριφορά απέναντι στους ηθοποιούς, ιδίως στην 16χρονη τότε πρωταγωνίστρια Τζούντι Γκάρλαντ.

Η τραγική εξέλιξη της ζωής της και ο θάνατος της στα 47 από κατάχρηση ουσιών, από πολλούς αποδίδεται σε μεγάλο ποσοστό στις τραυματικές εμπειρίες που αποκόμισε στα γυρίσματα του “Μάγου του Οζ”.

Στα απομνημονεύματα του, ο Σιντ Λουφτ, πρώην σύζυγος της ηθοποιού, έγραψε ότι συχνά στα γυρίσματα η Γκάρλαντ υποβαλλόταν σε διάφορες μορφές κακοποίησης από μέλη του καστ. Μεταξύ άλλων, υποχρεωνόταν να φοράει έναν εξαιρετικά σκληρό κορσέ για να κρύβει το στήθος της και να δείχνει μικρότερη, να ακολουθεί ένα πολύ σκληρό πρόγραμμα διατροφής για να χάσει κιλά, ενώ το στούντιο της συνταγογραφούσε διάφορα πειραματικά χάπια διατροφής και ηρεμιστικά.

Σύμφωνα μάλιστα με το Time υπήρξε περιστατικό, στο οποίο ο σκηνοθέτης Βίκτορ Φλέμινγκ τη χαστούκισε όταν λόγω της επήρειας των χαπιών, δεν μπορούσε να ολοκληρώσει τη σκηνή της, γελώντας ακατάπαυστα.

Πάρτι οργίων, μέθης και ναρκωτικών

Πολυάριθμες ιστορίες οργίων, πορνείας, μέθης και ναρκωτικών έχουν γραφτεί, κυρίως με πρωταγωνιστές τους μικρόσωμους ανθρώπους που υποδύονταν τους μικροσκοπικούς Munchkins. Υπεύθυνος γι’ αυτούς είχε τεθεί ένας ξεπεσμένος Γερμανός βαρόνος, που τους συγκέντρωνε από όλη τη χώρα, τους εκμεταλλευόταν και τους έδινε άθλιες αμοιβές.

Παρά τις πολυάριθμες σκοτεινές ιστορίες γύρω από την παραγωγή του, ωστόσο, ο “Μάγος του Οζ” παραμένει ένα εμβληματικό κομμάτι του σινεμά, ένας πολιτιστικός ογκόλιθος, που ενέπνευσε, αναπαράχθηκε, διεύρυνε τα όρια του κινηματογράφου κι εξελίχθηκε σε μια από τις πιο διαχρονικές ταινίες όλων των εποχών.

Και σε πείσμα της σκοτεινής πραγματικότητας, συνεχίζει να στέλνει σταθερό μήνυμα ελπίδας και πίστης στα θαύματα, που κρύβονται πίσω από το ουράνιο τόξο…