Je suis Charlie. Τρία χρόνια από την τρομοκρατική επίθεση που προσπάθησε να κάνει τα «πενάκια» να σιωπήσουν

Μέσα σε λιγότερο από πέντε λεπτά επιβιβάζονται σε αυτοκίνητο και κατά την προσπάθεια διαφυγής τους έρχονται αντιμέτωποι με περιπολικό της αστυνομίας. Κατά την ανταλλαγή πυροβολισμών ένας εκ των αστυνομικών πέφτει στο έδαφος τραυματισμένος. Ένας από τους τζιχαντιστές, κινείται προς το μέρος του και όταν φτάνει δίπλα του, τον εκτελεί με μία σφαίρα στο κεφάλι.

Ο πλανήτης παρακολουθεί παγωμένος, τα πρώτα βίντεο και εικόνες από αυτόπτες μάρτυρες. Οι πληροφορίες που μεταδίδουν τα ειδησιογραφικά μέσα, μπερδεμένες. Η 7η Ιανουαρίου 2015, δεν είναι μόνο μία θλιβερή ημέρα μνήμης για τα θύματα της επίθεσης στο Charlie Hebdo. Είναι και μία άτυπη έναρξη της τρομοκρατικής δράσης και των τυφλών επιθέσεων των τζιχαντιστών στην Ευρώπη που από τότε δε νιώθει πια το ίδιο ασφαλής.

Ήταν 11:30 το πρωί, την Τετάρτη 7 Ιανουαρίου, όταν ένα μαύρο Citroen C3 παρκάρει κοντά στο κτίριο του Charlie Hebdo στην οδό Nicolas-Appert. Δύο ένοπλοι μασκοφόροι, ντυμένοι στα μαύρα και οπλισμένοι με Καλάσνικοφ πλησιάζουν τα γραφεία. Στην αρχή μπαίνουν σε λάθος κτίριο, αλλά γρήγορα βρίσκουν τα σωστό. Στον 2ο όροφο ήταν τα γραφεία του περιοδικού. Στο εσωτερικό του κτιρίου οι 2 δράστες -τα αδέλφια Cherif και Said Kouachi- ζητούν να μάθουν να μάθουν από τον επιστάτη Frederic Boisseau στη ρεσεψιόν, την ακριβή τοποθεσία των γραφείων του περιοδικού και στη συνεχεία τον εκτελούν.

Η σκιτσογράφος του περιοδικού, Corinne Rey, που μόλις έχει επιστρέψει στο κτίριο, αναγκάζεται υπό την απειλή των όπλων να πληκτρολογήσει τον κωδικό ασφαλείας για την είσοδο στα γραφεία. Ήταν η ώρα που η ομάδα είχε την εβδομαδιαία της σύσκεψη. Οι 2 άνδρες ανοίγουν πυρ και σκοτώνουν τον αστυνομικό-σωματοφύλακα του Διευθυντή Σύνταξης, Franck Brinsolaro, αφού πρώτα έχουν ζητήσει να μάθουν ονομαστικά ποια είναι η συντάκτρια Stephane Charbonnier, γνωστή ως Charb, και άλλοι 4 σκιτσογράφοι τους οποίους και εκτελούν, μαζί με άλλους 3 εργαζομένους κι έναν επισκέπτη φωνάζοντας παράλληλα «Εκδικηθήκαμε για την προσβολή στον Προφήτη Μωάμεθ» και «ο Θεός είναι μεγάλος» στα αραβικά. Δημοσιογράφοι και εργαζόμενοι του περιοδικού, έχουν ανέβει στις στέγες προσπαθώντας να γλιτώσουν.

Διαβάστε επίσης: Ποιοι ήταν οι τέσσερις σκιτσογράφοι της Charlie Hebdo;

Περιπολικό της αστυνομίας με δύο αστυνομικούς, που είχε ειδοποιηθεί για το περιστατικό χωρίς να έχει εικόνα της κατάστασης, φθάνει στο σημείο τη στιγμή, που οι ένοπλοι εγκαταλείπουν το κτίριο. Κατά την ανταλλαγή πυροβολισμών ένας αστυνομικός τραυματίζεται και ένας από τους δράστες τον πλησιάζει και τον εκτελεί με μία σφαίρα στο κεφάλι.

Τουλάχιστον 12 νεκροί ήταν τελικά ο τραγικός απολογισμός της «τυφλής» ένοπλης επίθεσης στα γραφεία της σατιρικής εφημερίδας «Charlie Hebdo».

Ο πλανήτης έχει παγώσει και πάλι. Η Γαλλία και το Παρίσι είναι σε κατάσταση ύψιστου συναγερμού. «Η επίθεση είναι τρομοκρατική και η Γαλλία μια ώρα υπό απειλή. Δεν ξέρουμε ακόμα τον ακριβή αριθμό των θυμάτων, ίσως ο τελικός απολογισμός αυξηθεί. Η χώρα βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε κατάσταση σοκ. Πρέπει να μείνουμε δυνατοί τις επόμενες ημέρες και να συνεργαστούμε με τη διεθνή κοινότητα για να αντιμετωπίσουμε τον κίνδυνο. Θα αναζητήσουμε τους δράστες, θα τους βρούμε και θα τους τιμωρήσουμε», δήλωσε ο τότε πρόεδρος Francois Oland, ο οποίος έσπευσε άμεσα στο σημείο της επίθεσης.

Η τελική αφορμή της επίθεσης ήταν το τελευταίο tweet του περιοδικού στις 7 Ιανουαρίου το οποίο είχε ένα καρτούν με τον ηγέτη του Ισλαμικού Κράτους Abu Bakr al-Baghdadi. Εμφανιζόταν η καρικατούρα του αρχηγού του Ισλαμικού Κράτους να λέει: «Τις καλύτερες ευχές - Και από τον Αλ- Μπαγκντάντι επίσης. Και προπαντώς υγεία!». Δεν ήταν η πρώτη φορά που η γαλλική σατιρική εφημερίδα αποτελεί «κόκκινο πανί» για το Ισλάμ καθώς ουκ ολίγες φορές έχει σατιρίσει τον προφήτη Μωάμεθ ενώ το περιοδικό είχε δεχθεί πριν την επίθεση αρκετές απειλές τόσο στο Twitter όσο και το Facebook πριν την σημερινή αιματηρή επίθεση. Οι Γάλλοι, από την μεριά τους γίνονται μία γροθιά. Οι εκδηλώσεις μνήμης και διαμαρτυρίας θα μείνουν στην ιστορία για τον τεράστιο όγκο τους μαζί και η τεράστια παγκόσμια συμμετοχή του πλανήτη μέσω των social media. Je suis Charlie.

Τρία χρόνια μετά

Φέτος το Charlie Hebdo κυκλοφόρησε ένα επετειακό τεύχος, αφιερωμένο στη συνεχιζόμενη απειλή που αναγκάζει το προσωπικό της να εργάζεται κάτω από δρακόντεια μέτρα ασφαλείας. Μόνιμη συνοδεία αστυνομικών, κατακλυσμός απειλών στους ιστοτόπους κοινωνικής δικτύωσης, πολύ υψηλό κόστος για την ασφάλεια των γραφείων της...

Ο διευθυντής της Charlie Hebdo, o σκιτσογράφος Ρις, επισημαίνει κυρίως το πολύ υψηλό κόστος της ασφάλειας για τα γραφεία της εφημερίδας στο Παρίσι: περίπου 1-1,5 εκατομμύριο ευρώ ετησίως, ποσό που ισοδυναμεί με την πώληση περίπου 800.000 τευχών.

«Είναι φυσιολογικό για μια εφημερίδα δημοκρατικής χώρας, το ένα στα δύο αντίτυπα που πωλούνται στα περίπτερα να χρηματοδοτεί την ασφάλεια των γραφείων και των δημοσιογράφων;», γράφει στο κύριο άρθρο του, όπου υποστηρίζει ότι η ελευθερία της έκφρασης μετατρέπεται σταδιακά σε "είδος πολυτελείας".

Ο κύκλος εργασιών της εφημερίδας έπεσε στα 19,4 εκατομμύρια ευρώ το 2016, μετά το ρεκόρ του 2015 (περισσότερα από 60 εκατομμύρια ευρώ).

«Η 7η Ιανουαρίου 2015 μας εκτόξευσε σε έναν καινούριο κόσμο, φτιαγμένο από ένοπλους αστυνομικούς, από θωρακισμένες πόρτες, από φόβο, από θάνατο. Κι όλ' αυτά στο κέντρο του Παρισιού, σε συνθήκες που δεν τιμούν τη Γαλλική Δημοκρατία (...) Η 7η Ιανουαρίου 2015 είναι η ημερομηνία του κόκκινου αίματος που διαχώρισε δύο ζωές. Προηγουμένως, υπήρχαν οι πλάκες του Σαρμπ που μας έκαναν να κλαίμε από τα γέλια, τα δωράκια του Καμπί, αφημένα διακριτικά στο γραφείο, οι πονηρές κουβέντες του Βολίν, η θορυβώδικη άφιξη του Τινιού, τα χάχανα του Μπερνάρ, οι φωνές της Ελσά. Και μετά, το πένθος που φέρουμε όλοι και δεν θα τελειώσει ποτέ", γράφει ο δημοσιογράφος Φαμπρίς Νικολινό σε ένα άρθρο που τιτλοφορείται "Τι άλλαξε πραγματικά αυτά τα τρία χρόνια».

Τρία χρόνια μετά, οι γαλλικές αρχές δεν έχουν ακόμη καταλήξει στο πώς συντόνισαν τη δράση τους οι αδελφοί Κουασί με τον Αμεντί Κουλιμπαλί, τον τζιχαντιστή που σκότωσε πέντε ανθρώπους σε εβραϊκό παντοπωλείο, δύο ημέρες μετά την επίθεση στα γραφεία της Charlie Hebdo. Αδιευκρίνιστο παραμένει και το πού βρήκαν τα όπλα που χρησιμοποίησαν.