Γιατί φτιάχνουμε στεφάνι την Πρωτομαγιά; Ο συμβολισμός πίσω από κάθε λουλούδι

Ένας εορτασμός στη φύση, την άνοιξη και τη φυσική ομορφιά. Η Πρωτομαγιά, εκτός από εργατική γιορτή και απεργία, που καθιερώθηκε στις 20 Ιουλίου 1889 σε ανάμνηση του ξεσηκωμού των εργατών του Σικάγου την 1η Μαΐου 1886, είναι ένας ύμνος στην εποχή με την μεγαλύτερη ανθοφορία. Γιατί όμως, τέτοια μέρα κάθε χρόνο φτιάχνουμε στεφάνι με λουλούδια και τι συμβολίζει η επιλογή κάθε άνθους που στολίζει τη δημιουργία μας;

Το αγαπημένο έθιμο, που όλα τα προηγούμενα χρόνια μας έκανε να τρέχουμε σε αγρούς και λιβάδια, έχει τις ρίζες του στην αρχαία Ελλάδα. Ο Μάιος είναι ο πέμπτος μήνας του χρόνου, που μέχρι την εποχή του Βυζαντίου, ήταν αφιερωμένος στον ετήσιο εορτασμό της θεάς της γονιμότητας και της γεωργίας, Δήμητρας. Η κόρη της, Περσεφόνη, που έρχεται από τον Κάτω Κόσμο αυτόν τον μήνα, από τον Άδη-σύζυγό της, ήταν ο λόγος για τη γιορτή των Ανθεστηρίων, της μεγάλης πομπής προς τα ιερά για να προσφέρουν άνθη.

Το μαγιάτικο στεφάνι συνδέεται όμως, πιθανότατα και με τη γιορτή του Θαργηλιώνος, ενός μήνα των αρχαίων που περίπου χρονικά αντιστοιχεί στον Μάιο. Τα Θαργήλια ήταν μια αγροτική γιορτή κατά τη διάρκεια της οποίας, οι πιστοί καλούνταν να προσφέρουν στους θεούς τους πρώτους καρπούς της νέας σοδειάς και πραγματοποιούσαν μια λατρευτική πομπή, περιφέροντας ένα πράσινο ανθισμένο κλαδί από οπωροφόρα δέντρα, στολισμένο με καρπούς.

Το κλαδί συμβόλιζε τη ζωή και την ανανέωσή της και η "υπόσχεσή" του σε αυτόν που το έφτιαχνε, ήταν η υγεία, η καλοτυχία, η ειρήνη και η ευτυχία. Από αυτό το κλαδί θεωρείται πως περάσαμε στο μαγιάτικο στεφάνι και τη σύνθεσή του, η οποία κάθε χρόνο απαιτεί όλη μας την ευρηματικότητα, τη φαντασία και πολύ μεράκι. Το στεφάνι του Μάη φτιάχνεται σε κύκλο, ο οποίος θεωρείται ότι προστατεύει από κακόβουλες δυνάμεις και κρεμιέται στην πόρτα του σπιτιού κι έτσι μέσα σ’ αυτό εισχωρούν μόνο τα καλά. Τι συμβολίζει όμως, κάθε λουλούδι που επιλέγουμε να τοποθετήσουμε πάνω σε αυτό;

Φέτος, μπορεί να μην έχουμε τη δυνατότητα να πάμε με τα αγαπημένα μας πρόσωπα στον πιο κοντινό προορισμό με πράσινο για να απολαύσουμε τη διαδικασία αλλά η ιστορία πίσω από κάθε λουλούδι παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Πηγαίνοντας πίσω στον χρόνο, τα λουλούδια έπρεπε να είναι ανθισμένα για να είναι και το σπίτι που στόλιζαν ανθισμένο όλο τον χρόνο ή θα έπρεπε να έχουν κι ένα κλωνάρι λυγαριάς για να βρουν τα κορίτσια του σπιτιού την αγάπη! Πολλά από τα έθιμα που επικρατούσαν παλαιότερα, έχουν εκλείψει με το πέρασμα του χρόνου, ωστόσο μερικά άνθη δεν επιλέγονταν ποτέ στην τύχη, και μέχρι σήμερα έχουν κάποιους ιδιαίτερους συμβολισμούς.

Τα τριαντάφυλλα, τα γαρύφαλλα, οι πασχαλιές και τα γεράνια διαχρονικά, συμβολίζουν το ανθισμένο σπίτι οπότε η επιλογή τους θεωρητικά, φέρνει τον πλούτο και την ευημερία μέσα στο σπίτι που φιλοξενείται το στεφάνι. Τα στάχυα και τα λουλούδια του κάμπου, όπως οι μαργαρίτες και οι παπαρούνες, από παλιά επιλέγονταν για μεγαλύτερη καρποφορία και ίσως, η επιλογή τους σχετίζεται με τη γονιμότητα.

Για τη γλωσσοφαγιά, επιλεγόταν μια κουκιά (φυτό) με τις ρίζες και τους καρπούς της. Τα ανθισμένα κλωνάρια από ελιά ή αγιόκλημα συμβολίζουν την ευτυχία του σπιτιού, ενώ παλιά σε κάθε στεφάνι έβαζαν, εκτός από λουλούδια, ένα σκόρδο για τη βασκανία, ένα αγκάθι για τον εχθρό κι ένα στάχυ για την καλή σοδειά.

Μπορεί φέτος, να μην έχουμε τη δυνατότητα να αποδράσουμε στη φύση για πικ νικ και μάζεμα λουλουδιών, αλλά μπορούμε να σκεφτούμε ευρηματικά ώστε να κάνουμε και φέτος, ξεχωριστή τη σημερινή ημέρα, μαζεύοντας λουλούδια από μια μικρή βόλτα κοντά στο σπίτι μας. Καλό μήνα!

Πηγή κεντρικής φωτογραφίας: Instagram/ houseofmarleygrey