Η Γιορτή της Μητέρας κάποτε ήταν ημέρα πένθους- Οι μελαγχολικές ρίζες της ημέρας που σήμερα έχει εντελώς διαφορετικό νόημα

Όμορφες αναμνήσεις, ευχετήριες κάρτες, λουλούδια. Η Γιορτή της Μητέρας δεν ήταν πάντα πλαισιωμένη με χρώμα. Η γιορτή αυτή κατά βάση έχει μελαγχολικές ρίζες και μας πηγαίνει πίσω στη δεκαετία του 1850. Καθιερώθηκε για αρχή, ως ημέρα μνήμης και πένθους των γυναικών που είχαν χάσει τα παιδιά τους στο πόλεμο και θέλησαν να δώσουν έμφαση στην αξία της ειρήνης.

Η δραματική ιστορία ξεκινάει από την Αnna Jarvis, μια γυναίκα που δεν έκανε ποτέ δικά της παιδιά, αλλά στιγματίστηκε τόσο έντονα από την απώλεια της δικής της μητέρας το 1905 που βρήκε τον τρόπο να την τιμά αιώνια, ξεκινώντας με τον πρώτο εορτασμό για την «Ημέρα της Μητέρας» το 1908. Η Jarvis είχε επηρεαστεί βαθύτατα από την εθελοντική δράση της μητέρας της το 1850 στη δυτική Virginia, κι έτσι αφιέρωσε την πρώτη επέτειο στη βελτίωση των συνθηκών υγιεινής, στη μείωση την βρεφικής θνησιμότητας και τον περιορισμό μόλυνσης γάλακτος.

Για την ακρίβεια, όλα ξεκίνησαν από τη δεκαετία του 1850 όταν η μητέρα της Anna διοργάνωσε μαζί με άλλες γυναίκες σπουδαίες εθελοντικές δράσεις. Μάλιστα, σύμφωνα με την ιστορικό Katharine Antolini του Wesleyan College, μεταξύ άλλων, οι γυναίκες φρόντιζαν και τους τραυματισμένους στρατιώτες και από τα δύο μέτωπα του αμερικανικού εμφυλίου πολέμου (1861-1865). Στα μεταπολεμικά χρόνια, η Jarvis μαζί με μεγάλο μέρος του γυναικείου πληθυσμού οργάνωναν πικνίκ "Φιλίας" και συμβολικές εκδηλώσεις με μηνύματα γύρω από την ειρήνη και τη συμφιλίωση των δύο πλευρών.

Περίπου εκείνη την εποχή η Julia Ward Howe, γνωστή για τη σύνθεση του "Ύμνου μάχης για τη Δημοκρατία", συνέταξε τη Διακήρυξη για τη Γιορτή της Μητέρας, καλώντας τις γυναίκες να αναλάβουν ενεργό πολιτικό ρόλο στην προώθηση της ειρήνης.

Η σημερινή "Ημέρα της Μητέρας" έχει ωστόσο, επηρεαστεί περισσότερο από την κόρη της, Anna. Μπορεί εκείνη να μην απέκτησε ποτέ δικά της παιδιά, αλλά ο θάνατος της μητέρας της το 1905 την ενέπνευσε να οργανώσει τους πρώτους εορτασμούς της Μέρας της Μητέρας το 1908. Στις 10 Μαΐου εκείνης της χρονιάς, οικογένειες συγκεντρώθηκαν σε εκδηλώσεις στη γενέτειρα της Jarvis στο Grafton της West Virginia, σε μια εκκλησία που τώρα έχει μετονομαστεί σε Διεθνή Βωμό της Ημέρας της Γυναίκας, καθώς και στη Φιλαδέλφεια, όπου η Jarvis ζούσε εκείνη την εποχή, και σε πολλές άλλες πόλεις.

Σταδιακά και κυρίως μέσω των προσπαθειών της Jarvis, η Ημέρα της Μητέρας άρχισε να γιορτάζεται σε περισσότερες πόλεις, μέχρι που ο πρόεδρος των ΗΠΑ Woodrow Wilson το 1914 καθιέρωσε επίσημα την δεύτερη Κυριακή του Μαΐου. Η "Ημέρα της Μητέρας" μέσα από τα μάτια της Jarvis, ήταν αποκλειστικά αφιερωμένη στο πρόσωπο που σε έφερε στη ζωή γι' αυτό "όφειλες να περάσεις χρόνο με τη μητέρα σου και να την ευχαριστήσεις για όσα έκανε". Μάλιστα, η Jarvis επέμενε η ιδιαίτερη μέρα να γίνει γνωστή ως "Mother's Day", και όχι ως "Mothers' Day", καθώς δεν είχε σκοπό να γιορτάζονται όλες οι μητέρες, αλλά εκείνες που άξιζαν δικαιωματικά τον τίτλο της καλύτερης.

Σύντομα όμως, το περιεχόμενο της ημέρας άρχισε να μετατρέπεται σε εμπορική γιορτή, παίρνοντας διαστάσεις εκμετάλλευσης και κατάχρησης της αρχικής ιδέας. Η εξέλιξη της γιορτής ενόχλησε πολύ τη Jarvis, καθώς άρχισαν να αγοράζονται λουλούδια, γλυκίσματα και ευχετήριες κάρτες προς τιμήν κάθε μητέρας, γεγονός το οποίο αλλοίωσε τον προγενέστερο χαρακτήρα της ημέρας.

Η Anna έβαλε στόχο να αφιερώσει τη μεγάλη κληρονομιά της για να επιστρέψει την Ημέρα της Μητέρας στις αρχικές της ρίζες. Ενσωματώθηκε στην Παγκόσμια Ένωση της Ημέρας της Μητέρας και προσπάθησε να ανακτήσει κάποιο έλεγχο της γιορτής. Οργάνωσε μποϊκοτάζ, απείλησε με μηνύσεις, επιτέθηκε ακόμα και στην Πρώτη Κυρία των ΗΠΑ, Eleanor Roosevelt, επειδή χρησιμοποίησε την Ημέρα της Μητέρας για να αντλήσει κεφάλαια για φιλανθρωπίες.

Οι προσπάθειες της Anna Jarvis να σταματήσει την εμπορευματοποίηση και κάθε δράση γύρω από την ημέρα αυτή συνεχίστηκαν τουλάχιστον μέχρι τις αρχές του 1940. Το 1948, η γυναίκα που τίμησε με τον πιο αληθινό, ουσιώδη και ανιδιοτελή τρόπο τη μητρότητα, πέθανε "απένταρη" σε ηλικία 84 ετών σε ένα σανατόριο της Φιλαδέλφεια.