rTMS: Μια Καινοτόμος Προσέγγιση στην Αντιμετώπιση της Κατάθλιψης χωρίς Φάρμακα

Παρότι η φαρμακευτική αγωγή και η ψυχοθεραπεία έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές, δεν αποδίδουν τα επιθυμητά αποτελέσματα για όλους τους ασθενείς. Σε αυτή την ανάγκη έρχεται να απαντήσει η διακρανιακή μαγνητική διέγερση (rTMS), μια καινοτόμος και ασφαλής θεραπευτική μέθοδος που στοχεύει άμεσα σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου.

Ο Σπύρος Καλημέρης, επικεφαλής του Smart CNS Center, μας εξηγεί πώς η τεχνική rTMS διαφέρει από τις παραδοσιακές θεραπείες, ποιοι μπορούν να επωφεληθούν από αυτήν και τι πρέπει να γνωρίζει κανείς σχετικά με την ασφάλεια και τη διάρκεια των αποτελεσμάτων της. Στο Ψυχιατρικό Κέντρο Smart CNS Center, η εξειδικευμένη ομάδα ψυχικής υγείας προσφέρει καινοτόμες, επιστημονικά τεκμηριωμένες θεραπείες, με στόχο την παροχή υψηλού επιπέδου ψυχιατρικής φροντίδας στην Ελλάδα.

Πώς διαφέρει η μέθοδος rTMS από τις παραδοσιακές θεραπείες κατά της κατάθλιψης, όπως η φαρμακευτική αγωγή και η ψυχοθεραπεία;

Η μέθοδος rTMS είναι θεραπεία με μαγνητικό πεδίο, εντοπισμένη σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου. Αυτό την καθιστά εξ’ ορισμού διαφορετική από τις παραδοσιακές προσεγγίσεις με φάρμακα ή την ψυχοθεραπεία. Επειδή τα φάρμακα περνούν πρώτα στην κυκλοφορία του αίματος ώστε να φτάσουν στον εγκέφαλο, δε δρουν μόνο σε αυτόν αλλά σε όλο τον οργανισμό, ένα γεγονός που συμβάλλει σε ανεπιθύμητες ενέργειες. Αντίθετα η μέθοδος rTMS δρα εστιασμένα και με ασφάλεια στον εγκέφαλο προκαλώντας αντικαταθλιπτικό αποτέλεσμα χωρίς συστημικές παρενέργειες και αυτό είναι το μεγάλο της πλεονέκτημα.

Η ψυχοθεραπεία είναι μια διαφορετική προσέγγιση με βασικό χαρακτηριστικό ότι έχει μακροπρόθεσμο και πιο πυρηνικό ορίζοντα βελτίωσης. Είναι μια «ομιλητική θεραπεία» που μειώνει συμπτώματα μέσω βαθύτερων αλλαγών σε σκέψεις, πεποιθήσεις και συναισθήματα. Επίσης όταν λέμε ψυχοθεραπεία δεν εννοούμε μια ενιαία περίπτωση καθώς υπάρχουν πάρα πολλές διαφορετικές σχολές ψυχοθεραπείας κάποιες με βραχυπρόθεσμη στόχευση μηνών και άλλες με μακροχρόνιο ορίζοντα. Άλλη διάκριση είναι η ατομική θεραπεία όπου διεξάγεται μεταξύ δύο ατόμων του θεραπευτή και του θεραπευόμενου και η ομαδική όπου τα άτομα που συμμετέχουν είναι περισσότερα.

Να σημειώσουμε εδώ ότι οι θεραπείες που χρησιμοποιούμε δεν αποκλείουν η μία την άλλη. Στην πραγματικότητα όλες οι θεραπείες μπορούν να εφαρμοστούν συνδυαστικά και ταυτόχρονα στο ίδιο άτομο και μάλιστα υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι ο συνδυασμός είναι πιο αποτελεσματικός για μερίδα ασθενών.

@smartcnscenter ℹ️Σε ποιες περιπτώσεις ενδείκνυται η θεραπεία rTMS και πώς λειτουργεί; 👉Η ομάδα του Smart CNS Center μας ενημερώνει! 🔔Κλείστε το ραντεβού σας στο κέντρο Smart CNS Center, όπου οι ψυχίατροί μας μπορούν να σας καθοδηγήσουν, ώστε να ξεκλειδώσετε τα μυστικά του υποσυνείδητού σας και να δώσετε λύσεις σε ότι σας απασχολεί. #smartcnscenter #SmartCNS #mentalhealth #ψυχολογία #κατάθλιψη #greecetiktok #tiktokgreece #fyp #rTMS #neuromodulation #greece #athens #glifada #ψυχίατροιαθήνα #ψυχίατροιγλυφάδα #ψυχαναγκασμοί #ιδεοληψίες #ινομυαλγία #χρόνιοςπόνος ♬ original sound - Smart CNS Center

Ποιοι μπορούν να επωφεληθούν περισσότερο από τη θεραπεία rTMS και πώς αξιολογείται η καταλληλότητά τους;

Ασθενείς με ανθεκτικές διαταραχές που δεν έχουν αντιμετωπιστεί σε βάθος χρόνου ικανοποιητικά με φαρμακευτική αγωγή είναι οι βασικοί υποψήφιοι για τη μέθοδο rTMS. Αυτό ισχύει οπωσδήποτε για την κατάθλιψη με άγχος ή χωρίς, αλλά και για άλλες διαταραχές όπως η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, ο νευροπαθητικός πόνος, κάποιες εξαρτήσεις, κάποιες νευρολογικές παθήσεις. Οι περιπτώσεις αυτές δεν είναι λίγες, ίσως μιλάμε και για τους μισούς ασθενείς που εμφανίζουν προβλήματα. Ορίζουμε την ανθεκτικότητα ως αποτυχία σε τουλάχιστον δύο φαρμακευτικές προσπάθειες, αλλά συνήθως οι ασθενείς αυτοί έχουν δοκιμάσει πολύ περισσότερα σχήματα, κάποιοι μάλιστα μπορεί να έχουν λάβει την πλήρη γκάμα των ψυχιατρικών φαρμάκων.

Κατάλληλοι επίσης είναι οι ασθενείς που ασχέτως αν έχουν αποτελέσματα ή όχι στη θεραπεία τους, αντιμετωπίζουν παρενέργειες από τα φάρμακα, οι οποίες είτε τους προκαλούν έντονη δυσφορία, είτε δευτερογενή προβλήματα υγείας και δυσλειτουργία στην καθημερινότητα.

Τέλος για όποιον για δικούς του λόγους δεν επιθυμεί να λάβει άλλες θεραπείες, η θεραπεία rTMS είναι διαθέσιμη. Ο βασικός λόγος είναι ότι μπορεί να φέρει αποτελέσματα και είναι μια συντριπτικά πιο ασφαλής θεραπεία από τα φάρμακα, άρα δε δημιουργεί προβλήματα.

Υπάρχουν πιθανές παρενέργειες ή αντενδείξεις για τη θεραπεία με rTMS και πώς διασφαλίζεται η ασφάλεια των ασθενών;

Απόλυτη αντένδειξη αποτελούν ασθενείς με κοχλιακά εμφυτεύματα ή μεταλλικά εμφυτεύματα σε απόσταση κάτω από 10 εκατοστά από την περιοχή στόχευσης του μαγνητικού πεδίου. Για τις υπόλοιπες περιπτώσεις πιθανών σχετικών αντενδείξεων υπάρχει ειδικό ερωτηματολόγιο καταλληλότητας που συμπληρώνει κάθε υποψήφιος και εφόσον κριθεί απαραίτητο γίνεται κλινική συναξιολόγηση με άλλους συναδέλφους για να ληφθεί η απόφαση καταλληλότητας για τη θεραπεία.

Οι παρενέργειες από τη θεραπεία είναι ελάχιστες και σπάνιες με την πιθανότερη να είναι κάποια παροδική κεφαλαλγία υφιόμενη από μόνη της ή με κάποιο ήπιο αναλγητικό. Σοβαρότερες παρενέργειες είναι εντελώς σπάνιες, αναφέρονται στη βιβλιογραφία και φανταστείτε ότι στα 6 περίπου χρόνια λειτουργίας του ιατρείου μας δεν έχουμε δει ποτέ. Ουσιαστικά αυτό είναι και το δυνατό στοιχείο της μεθόδου rTMS, η ασφάλεια. Σε κάθε περίπτωση αν τύχει κάποια δυσφορία ή κεφαλαλγία (συνήθως τις πρώτες μέρες της θεραπείας), αυτό είναι κάτι που αντιμετωπίζεται άμεσα εντός του ιατρείου rTMS.

Πόσο διαρκούν τα αποτελέσματα της θεραπείας rTMS; Υπάρχει ανάγκη για επαναληπτικές συνεδρίες στο μέλλον;

Αυτό είναι ένα σημαντικό ερώτημα για πολλούς ενδιαφερόμενους. Δεν υπάρχει καθολική απάντηση γιατί οι διαταραχές είναι ετερογενείς, δηλαδή εμφανίζονται με αρκετές διαφορετικές εικόνες και έχουν πολλαπλές πιθανές αιτίες. Η ίδια ερώτηση μπορεί να γίνει και για τα φάρμακα και πάλι η απάντηση δεν είναι καθολική. Κάποιοι βρίσκουν μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα κάποιοι όχι.

Το ίδιο ισχύει για το rTMS. Σε μια μεγάλη μελέτη σε ασθενείς με μονοπολική κατάθλιψη από τους 120 που ανταποκρίθηκαν στην αρχική θεραπεία rTMS, περίπου το 60% συνέχισαν να πληρούν τα κριτήρια ανταπόκρισης καθ' όλη τη διάρκεια της παρακολούθησης για ένα έτος.

Υπάρχουν παράγοντες που καθιστούν την έκβαση της οποιασδήποτε θεραπείας πιο αβέβαιη, όπως π.χ. όταν υπάρχουν συννοηρότητες με άλλες ψυχικές ή σωματικές διαταραχές ή διαταραχή προσωπικότητας, ψυχοκοινωνικά εμπόδια, αν υπάρχει ιστορικό κακοποίησης στην παιδική ηλικία κ.α. Σε αυτές τις περιπτώσεις το πλάνο θα χρειαστεί να περιλαμβάνει συνδυασμούς προσεγγίσεων. Σε αυτές τις περιπτώσεις ή σε ανθρώπους με γνωστό ιστορικό συχνών υποτροπών μπορεί να επιλεγεί η οδός της θεραπείας συντήρησης με επαναληπτικές συνεδρίες σε πιο αραιή συχνότητα.

Ασθενείς που ήδη έχουν ανταποκριθεί μία φορά στο rTMS, έχουν σημαντική πιθανότητα να ανταποκριθούν αν παραστεί ανάγκη για επανάληψη ενός πλήρους κύκλου θεραπείας.

Σε κάθε περίπτωση γίνεται προσπάθεια εξατομίκευσης της θεραπεία στις ανάγκες του κάθε θεραπευόμενου.

Η διακρανιακή μαγνητική διέγερση (rTMS) αναδεικνύεται ως μια ελπιδοφόρα εναλλακτική για όσους δεν έχουν βρει ανακούφιση από τη φαρμακευτική αγωγή ή την ψυχοθεραπεία. Με ελάχιστες παρενέργειες και υψηλό προφίλ ασφάλειας, προσφέρει μια στοχευμένη και αποτελεσματική λύση για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης και άλλων ψυχικών διαταραχών. Παρόλο που τα αποτελέσματά της ποικίλλουν από άτομο σε άτομο, η δυνατότητα επαναληπτικών συνεδριών εξασφαλίζει ότι οι ασθενείς μπορούν να διατηρήσουν τα οφέλη της θεραπείας. Η εξατομικευμένη προσέγγιση και ο συνδυασμός με άλλες μεθόδους καθιστούν την rTMS μια σημαντική επιλογή στο σύγχρονο οπλοστάσιο της ψυχιατρικής φροντίδας.

Ο Σπύρος Καλημέρης είναι Ψυχίατρος-Ψυχοθεραπευτής, συνιδρυτής και Διευθύνων Σύμβουλος του Smart CNS Center στη Γλυφάδα. Το Smart CNS Center αποτελείται από 3 τμήματα: Ψυχιατρικής, Παιδοψυχιατρικής και Νευρολογίας τα οποία παρέχουν ολοκληρωμένες υπηρεσίες γνωμάτευσης και θεραπείας.

Διεύθυνση: Ανδρέα Παπανδρέου 115, Γλυφάδα

Τηλέφωνo επικοινωνίας: 2104401440