Ο καρκίνος του μαστού και η επιρροή του στην ψυχολογία της γυναίκας

Καρκίνος του μαστού. Όταν μια γυναίκα ακούει αυτές τις λέξεις τότε ο χρόνος σταματάει ενώ τα συναισθήματα ξυπνάνε και εξαπλώνονται χωρίς έλεγχο. Φόβος, οργή, ελπίδα, ενοχή, άρνηση, θλίψη, μοναξιά, είναι μερικά από όσα νιώθουν οι περισσότεροι άνθρωποι που πάσχουν από καρκίνο. 

Είναι φυσικά σημαντικό να σημειωθεί ότι κάθε άτομο είναι διαφορετικό και βιώνει αυτή την ασθένεια με τον δικό του μοναδικό τρόπο.

Όλες όμως οι γυναίκες με καρκίνο χρειάζονται ψυχολογική υποστήριξη καθόλη τη διάρκεια αυτού του «ταξιδιού».

Είναι επίσης πολύ σημαντικό, αφού έχει γίνει η διάγνωση, να αντιληφθούν ότι η ζωή τους πρέπει να αλλάξει κατά ένα μέρος. Γιατί τότε είναι που ξεκινάει μια μακροσκελή διαδικασία. Ιατρικές εξετάσεις, αλλεπάλληλες επισκέψεις στον γιατρό και θεραπευτική αγωγή, η οποία συνήθως περιλαμβάνει ένα συνδυασμό μεθόδων με μια πληθώρα από παρενέργειες και επιπτώσεις, άλλες περιστασιακές και άλλες μόνιμες.

Και φυσικά υπάρχει και το συναισθηματικό κόστος που φορτίζει τη γυναίκα το οποίο μπορεί να βιώνεται ως κάτι σχετικά προσωρινό, ενώ άλλες φορές αφήνει ένα βαθύ σημάδι στον ψυχισμό τητης.

Γι' αυτό και απαιτείται δουλειά με τον εαυτό της, με τον καινούργιο εαυτό της για την ακρίβεια, που καλείται να τον αγαπήσει και να τον αποδεχτεί προκειμένου να τον βοηθήσει να βγει νικητής από αυτή την ιστορία. 

Ακολουθούν μερικές συναισθηματικές καταστάσεις που μπορεί να βιώσει μια γυναίκα με καρκίνο του μαστού σύμφωνα με το American Psychological Association (APA) 

Στάδιο 1: Άρνηση και σοκ

«Αυτό δεν μπορεί να είναι αλήθεια»

Στάδιο 2: Θυμός και οργή

«Αυτό δεν είναι δίκαιο»

«Γιατί εγώ;»

Στάδιο 3: Άγχος και κατάθλιψη

«Νιώθω τόσο λυπημένη»

«Γιατί να κάνω τη θεραπεία; Θα πεθάνω ούτως ή άλλως»

Στάδιο 4: Θλίψη και φόβος

«Θα πεθάνω, αλλά δεν θέλω»

«Δεν θα νιώσω ποτέ ξανά ασφαλής»

Στάδιο 5: Αποδοχή και προσαρμογή

«Εντάξει, είναι αλήθεια. Έχω καρκίνο του μαστού, αλλά δεν χρειάζεται να μου αρέσει ή να το αφήσω να καθορίσει ποια είμαι»

Στάδιο 6: Καταπολέμηση και ελπίδα

«Θα παλέψω για τη ζωή μου! Παίρνω όλη τη βοήθεια και την υποστήριξη που υπάρχει εκεί έξω για μένα»

Δυστυχώς όμως έχει αναγνωρισθεί όχι μόνο ότι η αναμενόμενη (υποστηρικτική) μέριμνα συχνά δεν προσφέρεται, αλλά ότι η μέριμνα που παρέχεται είναι συχνά ακατάλληλη ως προς το χαρακτήρα της. 

Οι ίδιες οι ασθενείς δείχνουν ότι επικρατεί μια λανθασμένη εκτίμηση των αναγκών και των προτεραιοτήτων τους. Πολλές από αυτές τις λανθασμένες κρίσεις προέρχονται από την υπερβολική προσοχή που δίνουν οι υγιείς στην απώλεια του μαστού.

Οι κοινωνικές αξίες οι οποίες προσδίδουν στο γυναικείο στήθος τεράστια κοινωνική και ψυχοσεξουαλική σημασία κρύβουν το αληθινό (πραγματικό) πρόβλημα, έτσι όπως το αντιλαμβάνονται οι ασθενείς. 

Πολλές μελέτες μετα-ανάλυσης για τον καρκίνο που έχουν δημοσιευτεί στο American Psychological Association (APA) αλλά και στο Pub Med έχουν επισημάνει τις προκαταλήψεις που επιφέρει η αντιμετώπιση της ασθένειας από υγιή άτομα. Φαίνεται, ότι οι περισσότερες έρευνες των κοινωνικών και των ψυχολογικών συνεπειών του καρκίνου του μαστού επίσης ξεκινούν με μια προκατάληψη —την προϋπόθεση του πρωτεύοντος ρόλου της απώλειας του μαστού. 

Για τους περισσότερους υγιείς μια διάγνωση καρκίνου είναι μια τρομερή πιθανότητα (προοπτική). Για την πάσχουσα αυτό είναι η μισή ανησυχία (στενοχώρια). Δεν είναι ότι ο καρκίνος δεν αποτελεί μια τρομερή πραγματικότητα, αλλά ότι, μετά τη διάγνωση, η ζωή όντως (πραγματικά) συνεχίζεται. 

Δέκα χρόνια πριν μας ανησυχούσε (ενδιέφερε) κυρίως η ποσότητα της ζωής, σήμερα μας ενδιαφέρει επίσης και η ποιότητά της.

Γι αυτό και οι ειδικοί προτείνουν στις γυναίκες με καρκίνο του μαστού να συζητάνε με τους γιατρούς τους καθώς και με άλλους ασθενείς που έχουν περάσει αυτήν την εμπειρία, για να λάβουν τις απαντήσεις και την υποστήριξη που χρειάζονται. 

Η γνώση του τι έχουν βιώσει άλλοι επιζώντες και η λήψη βοήθειας, μπορεί να είναι πολύ χρήσιμη για την ψυχολογία της ασθενούς.