Δοκιμάσαμε τα πιο ψυχοθεραπευτικά χόμπι (και δεν είναι αυτά που νομίζεις)

O χώρος που έγινε  το δοκιμαστικό μάθημα ήταν το ίδιο έντονος όσο ο ρυθμός όλης της ομάδας. Στο Micraasia, η διακόσμηση του χώρου ενώνει το χθες με το σήμερα με έναν ιδανικό και σχεδόν μυστικιστικό τρόπο ενώ φιλοξενεί δυνατά εξώφυλλα και συμβολικά έργα τέχνης στους χρωματιστούς του τοίχους.

Η πρώτη επαφή με τα κρουστά ήρθε για τον Γιώργο Φασόλη ήρθε όταν πήγαινε ακόμη σχολείο. «Στο σπίτι μου είχα φτιάξει μια αυτοσχέδια κατασκευή με πολλά τάπερ φαγητού της μαμάς και διάφορα αντικείμενα καθημερινής χρήσης, προσπαθώντας να μιμηθώ τη ντραμς. Με τα αφρικανικά κρουστά ήρθα σε επαφή τελείως τυχαία σε ένα διεθνές φεστιβάλ μαριονέτας στην Ύδρα, όπου μεταξύ των διαφόρων θιάσων που συμμετείχαν, υπήρχε κι ένας θίασος μαριονέτας απ' το Κογκό της Αφρικής όπου στην παράσταση του είχε ζωντανή μουσική με αφρικανικά κρουστά. Από τότε με μεγάλο ενθουσιασμό έβαλα στόχο να μάθω αφρικάνικα κρουστά λες και βρήκα το νόημα της ζωής!».

Αυτό που βίωσα κι εγώ μαζί με όλη την ομάδα, είναι πως τα αφρικάνικα κρουστά σου δίνουν πράγματι ενέργεια, νιώθεις μετά το μάθημα ή την πρακτική άσκηση σαν να "γέμισες τις μπαταρίες". Μέσα από το ομαδικό πνεύμα, εισπράττεις όλα τα θετικά της συμμετοχής σε μια ομάδα, όπως τη χαρά της δημιουργικότητα, της συνεργασίας, το μοίρασμα, τον συγχρονισμό, την έκθεση στους άλλους άρα και την ενίσχυση της αυτοπεποίθησης.

Όσο για τις ψυχοθεραπευτικές τους ιδιότητες, μάλλον καταφέρνουν να σε φέρουν πιο κοντά με τον εσωτερικό σου εαυτό και την αυτογνωσία.

«Δημιουργούνται αληθινές ανθρώπινες σχέσεις, δυνατές εμπειρίες και συγκινήσεις και ειδικά όταν κάνουμε παρουσιάσεις, παίζοντας σε κόσμο, νιώθουμε σαν μια οικογένεια, σαν μια φυλή που έχουμε το δικό μας κοινό συνδετικό κρίκο που μας ενώνει και που δεν είναι άλλος απ' τον ρυθμό!»

Σύμφωνα με τον δάσκαλο των αφρικανικών κρουστών, ο ρυθμός και το παίξιμο των κρουστών στις παραδόσεις διαφόρων λαών έχουν συχνά θεραπευτικό ρόλο. Στην Αφρική πολλές εθνότητες μέσω των κρουστών καλούν τα καλά πνεύματα για να φέρουν υγεία και καλή τύχη.

«Τα κρουστά και ο ρυθμός είναι βασικά εργαλεία της σύγχρονης μουσικοθεραπείας, ενώ όποιος έχει παίξει αφρικανικά κρουστά, σίγουρα έχει νιώσει πόσο έντονη είναι η επίδραση τους στο σώμα και στα ενεργειακά κέντρα, (ενεργοποιούνται τα τσάκρα) από τις δονήσεις του ήχου ενώ κάποιες μελέτες υποστηρίζουν ότι είναι σημαντική η συμβολή τους στην παραγωγή διαφόρων ωφελιμων ορμονών»

Τελικά, ο αφρικανικός ρυθμός μας ενώνει;

Ο ρυθμός ενώνει γιατί υπάρχει παντού στη φύση, στο σύμπαν, ακόμα και μέσα μας, στην αναπνοή μας, στην κίνηση μας και πολλές φορές επικοινωνούμε μέσω αυτού.

«Ο ρυθμός μπορεί να ενώσει και να συντονίσει μια ομάδα, γι' αυτό είναι και πολύ διαδεδομένο σε εταιρίες, κυρίως στο εξωτερικό, να κάνουν δραστηριότητες με κρουστά στους εργαζόμενους (team building) για να έρθουν πιο κοντά μεταξύ τους, να συνεργαστούν να επικοινωνήσουν να εκφραστούν και να εκτονωθούν».

Ειδικά, ο αφρικανικός ρυθμός είναι η βάση και η Μητέρα όλων των ρυθμών όπου από εκεί ξεκίνησαν και εμπνεύστηκαν πολλά στιλ μουσικής, όπως η Jazz, η Funky κ. α. Παίζοντας και συμμετέχοντας μόνο σε μια ομάδα αφρικανικών κρουστών μπορείς να βιώσεις με ποιον τρόπο ο ρυθμός ενώνει την ομάδα με έναν μαγικά όμορφο τρόπο. 

Το Birdwatching (ελληνιστί η παρατήρηση πουλιών) είναι μια ασχολία που σε ωθεί να ανακαλύψεις, όχι μόνο τον ιδιαίτερο και μαγικό κόσμο των πτηνών στο φυσικό τους περιβάλλον, αλλά και τον ίδιο σου τον εαυτό κοντά στη φύση! Αν δεν το δοκιμάσεις, αγνοείς ότι πρόκειται για ένα από τα πιο ενδιαφέροντα χόμπι που συνδέεται με εξορμήσεις, καλή παρέα, όμορφους τόπους και εικόνες που σου μένουν για πάντα στο μυαλό.

Ο Νίκος Προμπονάς είναι ένας από τους καλύτερους birdwatchers της Ελλάδας. Παρατηρεί τα πουλιά για περισσότερο από 40 χρόνια και είναι ένας από τους οδηγούς του Birding in Greece που οργανώνει εκδρομές για το κοινό που ενδιαφέρεται να ανακαλύψει τη μαγική άγρια φύση της Ελλάδας μέσα από προγραμματισμένες εκδρομές.

Το δοκιμαστικό μας μάθημα έγινε στο Ζάππειο και η αλήθεια είναι πως ποτέ άλλοτε δεν είχα παρατηρήσει τόσο εξονυχιστικά τον ουρανό, τα δέντρα και τα φτερωτά πλάσματα που πετούσαν από πάνω τους. Φόρεσα σκούρα ρούχα έπειτα από σχετική οδηγία, για να μην απωθήσω τα πουλιά και με δυο ζευγάρια κυάλια ξεκινήσαμε για τον πιο απολαυστικό περίπατο. Στο μυαλό μου φυσικά, έκανα κι άλλους νοερούς με χάρτες και road trips. 

Τι πρέπει να κάνεις για να προσεγγίσεις τα πτηνά; Όπως εξηγεί:

«Να μην τα ενοχλήσεις, να κρατήσεις μια απόσταση έτσι ώστε να μη φύγει τρομαγμένο, να μειώσεις όσο μπορείς τον όγκο σου. Το επιθυμητό είναι να σε βλέπει όσο πιο λίγο... αν μπορείς να καθίσεις σε μια πέτρα, θα βλέπει τον μισό κίνδυνο παρόλο που θα νιώθει ακόμη ότι απειλείται. Να κοιτάξεις να βάλεις τον ήλιο πίσω σου για να μην έχεις τις σκιές του, να προσέχεις την ενδυμασία σου και να επιλέγεις όσο πιο σκούρα χρώματα- τον χειμώνα- για να μην τα απωθήσεις».

Η Ελλάδα παρότι είναι πολύ πλούσια στην ορνιθοπανίδα της συγκριτικά με το εξωτερικό έχει ελάχιστους παρατηρητές αν και το ενδιαφέρον για το συγκεκριμένο χόμπι εμφάνισε μια αυξητική φάση μέσα στην πανδημία.

«Μία από τις πιο εντυπωσιακές εικόνες που έχω δει, ήταν 8.500 Φλαμίνγκος να πετάνε. Ήταν ένα ροζ σύννεφο»

Από την άλλη, μια πικρή εμπειρία του Νίκου συνέβη όταν είδε τον τελευταίο Γυπαετό, (ένα απειλούμενο είδος γύπα) του Παρνασσού, ο οποίος λίγους μήνες μετά και για άγνωστους λόγους εξαφανίστηκε. Ο ίδιος από μικρός λάτρευε την παρατήρηση των πτηνών και έκανε τα πάντα για να τα βλέπει ελεύθερα μακριά από κλουβιά σε ελεύθερες και απεριόριστες πτήσεις.

Τι άλλες ψυχοθεραπευτικές ιδιότητες μπορεί όμως, να κρύβει το Birdwatching;

«Σαν χόμπι, δεν έχει ανταγωνισμό», όπως διευκρινίζει ο Νίκος. «Έρχεσαι σε επαφή με τη φύση, με τα πτηνά, με τα ζώα, με τα λουλούδια. Απολαμβάνεις τη στιγμή χωρίς να ενοχλείς τα πουλιά καθώς οφείλεις να επισκέπτεσαι βιότοπους και να φεύγεις όπως πήγες χωρίς σκουπίδια. Έτσι, όλη αυτή η κίνηση και αναζήτηση, είναι αυτό που σε ηρεμεί αντί να σε αγχώνει. Σε αυτό είσαι εσύ, η φύση και τα πουλιά, δεν υπάρχει τίποτα άλλο». Έτσι ένιωσα κι εγώ στη βόλτα μας, συνειδητοποιώντας πόσο πολύ έχουμε μάθει να ζούμε μακριά από τη φύση.

Αν θέλω να κλείσω άμεσα μια εκδρομή, σε ποιες κορυφαίες περιοχές της χώρας μας, αξίζει να πάω για παρατήρηση; Ο Νίκος ξεκινάει από τα βόρεια.

«Ο Έβρος, το Πόρτο Λάγος, οι υγρότοποι της Θεσσαλονίκης, το δάσος της δυτικής Ροδόπης αξίζουν πραγματικά, όπως και η Κερκίνη, οι Πρέσπες, ο Όλυμπος, ο Αμβρακικός Κόλπος, το Μεσολόγγι, τα νησιά μας με κορωνίδες τη Λέσβο και την Κρήτη, και γενικά σε όλη την Ελλάδα καθώς είναι ένα απέραντο πεδίο για παρατήρηση και εξερεύνηση.»

Ποιο είναι το πιο ξεχωριστό είδος και γιατί; Όπως μου εξηγεί, «εκείνο που ξεχωρίζει σύμφωνα με την επιστήμη, είναι το είδος που η Ελλάδα παίζει σημαντικό ρόλο στην επιβίωση του. Αυτό είναι ο Μαυροπετρίτης, ένα είδος γερακιού που περνάει τα καλοκαίρια του στην Ελλάδα ενώ τους χειμώνες, στη νότιο Αφρική και στη Μαδαγασκάρη, αλλά στην Ελλάδα φωλιάζει κοντά στο 85% του παγκόσμιου πληθυσμού του που δεν είναι και τόσο πολυάριθμο. Οι νησίδες της Ελλάδας είναι πολύ σημαντικές για την επιβίωση και τη μακροημέρευσή του γιατί φωλιάζει εκεί, ειδικά στο Αιγαίο».

Μαυροπετρίτης- Birding in Greece/Antonis Tsaknakis

Tο κέντημα έγινε ένα από τα χόμπι που αγαπήθηκε πολύ τη χρονιά που φεύγει κι ένα από τα μεγαλύτερα trends. Η χαλαρωτική ασχολία που έχει αποκτήσει φανατικό κοινό κι είναι μια δημιουργική διέξοδος απ' όσα συμβαίνουν, έπεισε κι εμένα να τη δοκιμάσω.

Η Αλεξάνδρα Διονά ήταν ο πιο κατάλληλος άνθρωπος για να πειραματιστώ με σχέδια φτιαγμένα από χρωματιστές κλωστές. Ο φανταστικός χώρος που έχει δημιουργήσει στο κέντρο της πρωτεύουσας, σε "αγκαλιάζει" από την πρώτη στιγμή και σε ωθεί να ξεδιπλώσεις ικανότητες που ούτε καν φανταζόσουν ότι είχες.

Η Αλεξάνδρα ήξερε από πολύ νωρίς τι είναι αυτό που θέλει να κάνει στη ζωή της αφού πάντα της τραβούσε το ενδιαφέρον κάθε είδους χειροτεχνία, κέντημα, ύφανση, πλέξιμο, κοσμήματα και ό,τι άλλο μπορεί να φτιαχτεί με τα χέρια. Λατρεύει να φτιάχνει όμορφα αντικείμενα μόνη της και να δοκιμάζει κάθε φορά τις δυνάμεις και τη φαντασία της. Είτε για να διακοσμήσει το σπίτι της, είτε για να αναβαθμίσει το στιλ της και να φορέσει κάτι μοναδικό, είτε για να το χαρίσει ως δώρο.

«Αυτή τη χαρά που παίρνω όταν δημιουργώ κάτι μόνη μου, θέλω να την προσφέρω και στους άλλους. Να τους μάθω να πιστέψουν στα χέρια τους και να φτιάξουν κάτι μόνοι τους. Όταν γίνεται αυτό, συμβαίνει μια πολύ γλυκιά ανταλλαγή συναισθημάτων. Κάπως έτσι, αποφάσισα να διδάξω κάθε είδους χειροτεχνία, ξεκινώντας από το κέντημα και την ύφανση με αργαλειό». 

Σε κάνει πράγματι να πιστέψεις στα χέρια σου ακόμη κι αν επιμένεις μπροστά της να λες πως δεν θα τα καταφέρεις όσες φορές κι αν σου δείξει επειδή είσαι αριστερόχειρας, όπως εγώ. Σε μαθαίνει με διαφορετικό τρόπο την ίδια αξία και ομορφιά της τέχνης που ξεδιπλώνει μπροστά σου. 

Το πομ- πομ δεν ήταν μαθηματική εξίσωση τελικά και μου έδωσε άπειρες ιδέες για το πώς μπορώ να το αξιοποιήσω στον φετινό χριστουγεννιάτικο στολισμό.

Μετά το κέντημα, πείστηκα να δοκιμάσω και λίγο αργαλειό και το αποτέλεσμα ήταν να «παντρέψω» τις δύο ασχολίες μέσα από τις πολύ ιδιαίτερες ταυτότητές τους που καταφέρνουν να βρουν την απόλυτη ισορροπία ανάμεσα στην παράδοση και το μοντέρνο.

Ποια ήταν η αρχική ανταπόκριση του κόσμου απέναντι στο κέντημα και τον αργαλειό; 

Επειδή ασχολούμαι αρκετά χρόνια με αυτό, και το κοινό του A Shiny Day με γνώρισε μέσα από τις χειροτεχνίες, τις κλωστές και τα χρώματα, το να παραδίδω τα δικά μου workshops έγινε αποδεκτό ως μία πολύ οργανική εξέλιξη. Τα workshops έχουν πολύ μεγάλη απήχηση κι αυτό με κάνει να νιώθω πολύ ευτυχισμένη! Κάθε δημιουργική ενασχόληση έχει τις δικές του χάρες και ιδιαιτερότητες, και ο καθένας μπορεί να “κολλήσει” με κάτι διαφορετικό. Η ύφανση με αργαλειό είναι μια πιο οικεία διαδικασία, ίσως επειδή αρκετοί από εμάς ασχοληθήκαμε ως παιδιά. Ωστόσο, το κέντημα έχει μια πολύ ιδιαίτερη διαδικασία, που γίνεται…κόλλημα!