Έχεις άγχος; O λόγος που πρέπει να μάθεις να το διαχειρίζεσαι σαν λιοντάρι (κι όχι σαν γαζέλα)

Στρες. Μία λέξη, χίλιες σκέψεις. Ποιες σου έρχονται πρώτες στο μυαλό; Αν αμέσως σκέφτηκες το burnout, τον φόβο, την αγωνία, το συσσωρευμένο άγχος, (όπως εμείς), ήρθε η ώρα να αναθεωρήσεις τον τρόπο που έχεις μάθει να το εκλαμβάνεις.  

Έχεις σκεφτεί ποτέ τι θα συμβεί αν σταματήσεις να βλέπεις το στρες σαν κάτι τεράστιο, τρομακτικό και απαίσιο; Κι αν άρχιζες να πιστεύεις ότι συνδέεται με πολλά θετικά; Η ψυχολόγος Dr Elissa Epel πιστεύει ότι αυτό πρέπει να αρχίσουμε να κάνουμε αμέσως και εξηγεί τη θέση της με επιστημονικούς λόγους. 

Σε μια μελέτη, μαθητές κλήθηκαν να δουν το στρες ως κάτι βοηθητικό κι όχι καταστροφικό, ως κάτι που θα μπορούσε να τους βοηθήσει να τα πάνε καλύτερα στις εξετάσεις. Όπως διαπιστώθηκε, όσοι έμειναν πιστοί σε αυτό, είχαν καλύτερες επιδόσεις. Σε άλλη έρευνα που διεξήχθη στο πανεπιστήμιο του Stanford από τη Dr Alia Crum, παρατηρήθηκε ότι όταν οι άνθρωποι βομβαρδίζονται με πληροφορίες γύρω από τις αρνητικές επιπτώσεις του άγχους και του στρες, τα πηγαίνουν πολύ χειρότερα σε ό,τι καλούνται να φέρουν εις πέρας. Αν από την άλλη, τους μιλάς για τα οφέλη του στρες, τείνουν να διαπρέπουν. 

«Στην ουσία, αυτό που μετράει περισσότερο απ' όλα, είναι η ιστορία που λέμε στον εαυτό μας»

«Όταν εστιάζουμε στα οφέλη του στρες, νιώθουμε λιγότερο άγχος για το άγχος που μας κυριεύει και δίνουμε βαρύτητα στις θετικές επιπτώσεις. Έτσι αντιμετωπίζουμε μια στρεσογόνο κατάσταση και συνθήκη χωρίς να την αποφεύγουμε», παρατηρεί η Epel. «Όταν σκεφτόμαστε με θετικό τρόπο το άγχος, μπορούμε να αφοσιωθούμε καλύτερα στη δουλειά μας, γεμίζουμε με πιο θετικά συναισθήματα. Στην ουσία, αυτό που μετράει περισσότερο απ' όλα, είναι η ιστορία που λέμε στον εαυτό μας». 

Το κλειδί δεν είναι η προσποίηση ότι όλα θα πάνε καλά και ότι με το άγχος μπορούμε να νιώσουμε υπέροχα. Αυτό που έχει σημασία να κάνουμε, είναι να αρχίσουμε να προσεγγίζουμε το στρες σαν μία πρόκληση και όχι σαν απειλή και σαν κάτι που μας προκαλεί τρόμο. Με άλλα λόγια, ήρθε η ώρα να προσεγγίσουμε το στρες όπως ακριβώς ένα λιοντάρι κι όχι όπως μία γαζέλα. Αν σε μπερδέψαμε, θα σου εξηγήσουμε αμέσως τι εννοούμε.

Αυτό που πρέπει να κάνεις μόνο, για να καταλάβεις τι εννοούμε, είναι να κάνεις εικόνα πώς κυνηγάει ένα λιοντάρι μία γαζέλα. Και στα δύο ζώα, η όλη διαδικασία προκαλεί έντονο στρες αλλά πολύ διαφορετικού τύπου. Οι καρδιακοί τους παλμοί ανεβαίνουν και ενεργοποιείται και στις δύο περιπτώσεις η fight or flight αντίδραση, (το λιοντάρι μάχεται, η γαζέλα τρέπεται σε φυγή). Όλα αυτά είναι σημάδια του στρες αλλά τα δύο ζώα προσεγγίζουν πολύ διαφορετικά το άγχος που τα καταλαμβάνει. 

Αναλύοντας λοιπόν αυτό το σενάριο, η γαζέλα βρίσκεται υπό απειλή και το στρες που βιώνει, είναι απολύτως φυσιολογικό. Αλλά στη δική μας καθημερινότητα, πόσες πιθανότητες υπάρχουν να μπούμε στη θέση της; (Αν έρθει κατά πάνω σας λιοντάρι όσο διασχίζετε κάποιον αστικό δρόμο, αλήθεια αρχίστε να τρέχετε!). Προφανώς το συγκεκριμένο παράδειγμα κάποιο άλλο μήνυμα θέλει να μας μεταφέρει κι αυτό είναι ότι πρέπει να διαχειριζόμαστε το άγχος, όχι ως θύματα. 

Αυτό που έχει να κάνεις λοιπόν είναι να μπεις στη μάχη από τη στιγμή που θα σε κυριεύσει, ακριβώς όπως το λιοντάρι. Αυτό που έχεις να κάνεις, είναι να προετοιμάσεις καλά τον εαυτό σου και να μετατρέψεις το άγχος σου σε δύναμη. Υπενθύμισε στον εαυτό σου ότι μπορείς να έχεις αλλά και όχι, τον έλεγχο των πραγμάτων και κυρίως άρχισε να σκέφτεσαι τη στρεσογόνο συνθήκη ως κάτι βοηθητικό για να πας παρακάτω. Πολύ σημαντικό επίσης, είναι να σκεφτείς γιατί σε κυριεύει τόσο άγχος και αν πρόκειται για κάτι παροδικό ή χρόνιο.

Δες το σαν challenge και όχι σαν απειλή και την επόμενη φορά, φέρσου σαν λιοντάρι!