Υποθυρεοειδισμός και νόσος του Χασιμότο: Ποιος είναι ο ρόλος της διατροφής;

Ο θυρεοειδής αδένας παίζει βασικό ρόλο στον μεταβολισμό και την ανάπτυξη, γιατί εκκρίνει τη θυρεοειδική ορμόνη η οποία ρυθμίζει ένα φάσμα διεργασιών του σώματος. Ο εκτενής κατάλογος περιλαμβάνει μεταβολισμό λίπους και υδατανθράκων, αναπνοή, θερμοκρασία σώματος, ανάπτυξη του εγκεφάλου, επίπεδα χοληστερόλης, καρδιά και νευρικό σύστημα, επίπεδα ασβεστίου στο αίμα, εμμηνορροϊκούς κύκλους και πολλά άλλα. Έτσι, μπορείτε να δείτε πόσα πιθανά προβλήματα μπορεί να προκύψουν εάν τα πράγματα πάνε στραβά με την παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών.

Αιτίες και συμπτώματα υποθυρεοειδισμού

Η πιο κοινή αιτία υποθυρεοειδισμού στον δυτικό κόσμο είναι η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο (Hashimoto) - που ονομάζεται επίσης νόσος του Χασιμότο. Η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο είναι μια αυτοάνοση διαταραχή που προκαλεί χρόνια φλεγμονή στον θυρεοειδή αδένα και πήρε το όνομά της από τον Ιάπωνα χειρουργό που την ανακάλυψε το 1912.

ΥΓΕΙΑ + ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Να γιατί όταν ξυπνάτε το πρωί η κοιλιά σας είναι πιο επίπεδη από ό,τι συνήθως

Η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο προσβάλλει κυρίως γυναίκες μέσης ηλικίας, αλλά μπορεί να εμφανιστεί σε άνδρες και γυναίκες οποιασδήποτε ηλικίας, ακόμη και σε παιδιά. Η αιτία της νόσου δεν είναι πλήρως γνωστή. Μερικοί επιστήμονες πιστεύουν ότι ένας ιός ή ένα βακτήριο μπορεί να πυροδοτήσει τη φλεγμονώδη απόκριση. Ενώ άλλοι πιστεύουν ότι υπάρχει γενετική εξήγηση.

Τα πιο κοινά συμπτώματα της νόσου του Χασιμότο περιλαμβάνουν:

• Αύξηση βάρους
• Κούραση και νωθρότητα
• Δυσκοιλιότητα
• Κακή μνήμη
• Πόνος στις αρθρώσεις και στους μυς
• Κατάθλιψη

Όλα αυτά τα συμπτώματα σχετίζονται με τη λειτουργία της θυρεοειδικής ορμόνης. Έτσι, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η ανεπαρκής θυρεοειδική ορμόνη προκαλεί τόσα πολλά προβλήματα.

Η αφαίρεση του θυρεοειδούς αδένα θα προκαλέσει επίσης υποθυρεοειδισμό εάν δεν ληφθεί επαρκής φαρμακευτική αγωγή για την αντικατάσταση της θυρεοειδικής ορμόνης. Η ακτινοθεραπεία στην περιοχή του κεφαλιού και του λαιμού είναι επίσης μια αιτία.

Στη συνέχεια, υπάρχουν ασθένειες που επηρεάζουν την υπόφυση που μπορεί επίσης να προκαλέσουν υποθυρεοειδισμό. Η υπόφυση είναι σημαντική γιατί απελευθερώνει τη θυρεοειδοτρόπο ορμόνη (TSH). Η TSH ταξιδεύει στον θυρεοειδή αδένα για να δώσει την εντολή να παράγει περισσότερη θυρεοειδική ορμόνη, η οποία επιταχύνει την πρόσληψη ιωδίου από τον θυρεοειδή αδένα.

Όπως λοιπόν καταλαβαίνουμε από τα παραπάνω το ιώδιο είναι ένα βασικό μέταλλο που είναι συνώνυμο με τον θυρεοειδή αδένα και η ανεπάρκεια αυτού του θρεπτικού συστατικού μπορεί να προκαλέσει βρογχοκήλη.

Η κύρια θεραπευτική προσέγγιση του υποθυρεοειδισμού είναι η λήψη από του στόματος φαρμακευτικής αγωγής θυρεοειδικών ορμονών. Η διατροφή είναι επίσης σημαντική για τη διαχείριση του υποθυρεοειδισμού, αλλά από μόνη της δεν είναι θεραπεία για τον υποθυρεοειδισμό.

Υποθυρεοειδισμός και αύξηση βάρους

Η αύξηση βάρους είναι ένα κοινό πρόβλημα του υποθυρεοειδισμού. Αυτό οφείλεται στην άμεση επίδραση της θυρεοειδικής ορμόνης στον μεταβολισμό. Αλλά πριν καν αντιμετωπίσουμε την αύξηση βάρους, η νούμερο ένα προτεραιότητα είναι να τεθεί υπό έλεγχο ο υποθυρεοειδισμός. Και αυτός είναι ο ρόλος του γιατρού.

Δεν έχω τη μαγική απάντηση για τη μακροπρόθεσμη απώλεια βάρους και όποιος ισχυρίζεται ότι έχει τη λύση, δεν λέει την αλήθεια. Όλες οι δίαιτες, ανεξάρτητα από τους ισχυρισμούς τους, λειτουργούν είτε περιορίζοντας τον όγκο της τροφής που τρώτε, είτε περιορίζοντας ένα από τα κύρια μακροθρεπτικά συστατικά. Έτσι και στον κόσμο της απώλειας βάρους για τον υποθυρεοειδισμό, εμφανίζεται η δημοφιλής δίαιτα χαμηλών υδατανθράκων. Αλλά προσοχή. Μια αυστηρή δίαιτα μπορεί να μην είναι τόσο ευνοϊκή για τα επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών – το εντελώς αντίθετο από αυτό που θέλει να δει κάποιος με υποθυρεοειδισμό.

Πρέπει να αποφεύγετε τη γλουτένη εάν εμφανίσετε υποθυρεοειδισμό;

Μια άλλη συμβουλή διατροφής που μπορεί να διαβάσει κάποιος είναι να κόψει τη γλουτένη εφόσον εμφανίσει υποθυρεοειδισμό. Σίγουρα, στην κοιλιοκάκη, η απάντηση είναι μια διατροφή χωρίς γλουτένη. Ωστόσο, τι συμβαίνει με τον υποθυρεοειδισμό;

Υπάρχουν ορισμένες μελέτες διαπιστώνουν ότι μια δίαιτα χωρίς γλουτένη μπορεί να μειώσει τα αντισώματα του θυρεοειδούς, όμως κάποιες άλλες δεν βρίσκουν κανένα όφελος. Σίγουρα κάποιοι ασθενείς έχουν αναφέρει μια σημαντική απώλεια βάρους απλώς με τη μετάβαση σε μια δίαιτα χωρίς γλουτένη. Αλλά πολλοί είναι εκείνοι που έχουν αναφέρει απώλεια βάρους σε κάθε δίαιτα που έχουν ακολουθήσει.

Το συμπέρασμα εδώ είναι ότι εάν έχετε διαγνωστεί με υποθυρεοειδισμό και θυρεοειδίτιδα Χασιμότο, τότε αξίζει να εξετάσετε το ενδεχόμενο να κάνετε εξετάσεις για κοιλιοκάκη, αλλά δεν υπάρχει λόγος να υιοθετήσετε από μόνοι σας μια δίαιτα χωρίς γλουτένη.

Το ιώδιο και ο θυρεοειδής

Το ιώδιο είναι ένα ζωτικής σημασίας θρεπτικό συστατικό και απαραίτητο για τη λειτουργία του θυρεοειδούς. Η ανεπάρκεια ιωδίου μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του μεγέθους του αδένα (βρογχοκήλη) και σε υποθυρεοειδισμό, ενώ στα βρέφη και στα μικρά παιδιά μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε αναπτυξιακά και διανοητικά ελλείμματα.

Καθώς ο οργανισμός μας δεν παράγει ιώδιο, θα πρέπει να προσλαμβάνεται από τις τροφές. Αξίζει να επισημανθεί πως η εισαγωγή του ιωδιούχου αλατιού έχει μειώσει σημαντικά την ανεπάρκεια ιωδίου. Το ιώδιο περιέχεται επίσης στα γαλακτοκομικά προϊόντα, στα θαλασσινά, στο κρέας, σε κάποια είδη ψωμιού, στα αυγά αλλά και στα συμπληρώματα διατροφής.

Σελήνιο και θυρεοειδής

Το τελευταίο θρεπτικό συστατικό που πρόκειται να επισημάνω είναι το σελήνιο. Το σελήνιο βρίσκεται σε υψηλές ποσότητες στον θυρεοειδή αδένα και απαιτείται για την παραγωγή ενζύμων που ρυθμίζουν τον μεταβολισμό των θυρεοειδικών ορμονών. Δεδομένου του κρίσιμου ρόλου του, ορισμένοι πιστεύουν ότι τα επίπεδα σεληνίου θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ανάπτυξη της νόσου του Hashimoto. Αλλά αυτός ο ισχυρισμός είναι αμφιλεγόμενος επειδή δεν έχει ανακαλυφθεί ένας συγκεκριμένος μηχανισμός.

Μια μετα-ανάλυση τυχαιοποιημένων, ελεγχόμενων με εικονικό φάρμακο μελετών έδειξε τα οφέλη της συμπλήρωσης σεληνίου τόσο στα επίπεδα αντισωμάτων του θυρεοειδούς όσο και στη διάθεση σε άτομα με νόσο του Χασιμότο. Αλλά το αποτέλεσμα φαίνεται να είναι καλύτερο σε εκείνους με ανεπάρκεια σεληνίου, κάτι που ίσως δεν είναι τόσο περίεργο. Και μια επακόλουθη ανασκόπηση αυτής της μελέτης που δημοσιεύθηκε στο Cochrane Reviews βρήκε επίσης ανάμεικτα στοιχεία που είτε υποστηρίζουν είτε αντικρούουν τη χρήση συμπληρωμάτων σεληνίου σε άτομα με θυρεοειδίτιδα Hashimoto.

Προσοχή : Το σελήνιο δεν είναι ένα θρεπτικό συστατικό το οποίο μπορείτε απλώς να το λαμβάνετε χωρίς κάποιον λόγο, καθώς η υπερβολική ποσότητα μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στο γαστρεντερικό και στο νευρικό σύστημα. Και υπήρξαν ακόμη και περιπτώσεις θανάτου που προκλήθηκαν από τη λήψη μεγάλων ποσοτήτων σεληνίου. Καλές πηγές τροφίμων σεληνίου περιλαμβάνουν τα καρύδια Βραζιλίας, τα θαλασσινά, τα κρέατα και τα δημητριακά ολικής αλέσεως.

Λοιπόν ας ολοκληρώσουμε. Δεν υπάρχει πραγματικά κανένα είδος ξεχωριστής «υποθυρεοειδικής δίαιτας» που θα συνιστούσε κάποιος. Αντίθετα, πρόκειται για γενικές οδηγίες υγιεινής διατροφής που μπορούν να τροποποιηθούν εάν υπάρχει μεγαλύτερος λόγος να εστιάσουμε σε περισσότερα τρόφιμα που περιέχουν σελήνιο ή ιώδιο ή ίσως να δοκιμάσουμε μια δίαιτα χωρίς γλουτένη για κάποιο χρονικό διάστημα.

Η απώλεια βάρους και η διατήρησή του είναι δύσκολη για οποιονδήποτε, ανεξάρτητα από το εάν υπάρχει μια υποκείμενη ιατρική κατάσταση ή όχι. Να είστε προσεκτικοί με τις συμβουλές που υποστηρίζουν ότι η απώλεια βάρους επιτυγχάνεται μόνο με δίαιτες χαμηλών υδατανθράκων, με τη διαλείπουσα νηστεία ή με οποιαδήποτε άλλη δημοφιλή δίαιτα – δεν υπάρχει η «μαγική δίαιτα» για την απώλεια βάρους.

Αυτό δεν σημαίνει ότι κάποιος με Χασιμότο δεν πρέπει να είναι ανοιχτός στο να δοκιμάσει διαφορετικά στυλ διατροφής μέχρι να βρει αυτό που τον κάνει να νιώθει καλύτερα. Αλλά ο ακρογωνιαίος λίθος της διαχείρισης του υποθυρεοειδισμού βρίσκεται στον γιατρό σας και στον διαιτολόγο για να λάβετε εξατομικευμένες συμβουλές διατροφής και τρόπου ζωής. Αυτό είναι ένα πολύ καλύτερο σημείο εκκίνησης, από το να ακολουθείτε τις αμφίβολες συμβουλές του διαδικτύου που υπόσχονται θαυματουργά αποτελέσματα για τη θεραπεία του υποθυρεοειδισμού.