Ποια είναι η σχέση μεταξύ της κατανάλωσης αλλαντικών και του καρκίνου του παχέος εντέρου;
Τζουλιάννα Καρνέζη
23 Ιουλίου 2022
Ο Γαλλικός Οργανισμός Τροφίμων (ANSES) επιβεβαίωσε ότι τα νιτρώδη και νιτρικά άλατα στα επεξεργασμένα προϊόντα κρέατος, όπως το ζαμπόν και το λουκάνικο, αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου. Ως αποτέλεσμα, οι επιστήμονες προέτρεψαν τους πολίτες να μειώσουν την ποσότητα επεξεργασμένων κρεάτων και αλλαντικών που καταναλώνουν.
Ο ANSES συνιστά τη μείωση της έκθεσης του πληθυσμού σε νιτρώδη και νιτρικά με τη λήψη προληπτικών μέτρων για τον περιορισμό της διατροφικής έκθεσης. Ο οργανισμός επισημαίνει ότι πάνω από το ήμισυ της έκθεσης σε νιτρικά άλατα σχετίζεται με την κατανάλωση επεξεργασμένου κρέατος λόγω των προσθέτων που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή του. Μετά την ανάλυση των δεδομένων, ο ANSES λέει ότι όσο μεγαλύτερη είναι η έκθεση σε νιτρώδη και νιτρικά άλατα, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος καρκίνου του παχέος εντέρου στον πληθυσμό.
Αυτή η δήλωση και το επακόλουθο σχέδιο για τη μείωση των νιτρικών και νιτρωδών αλάτων στα τρόφιμα έχουν εγείρει πολλά ερωτήματα σχετικά με τη σχέση μεταξύ των αλλαντικών και του καρκίνου του παχέος εντέρου. Εδώ είναι τι πρέπει να ξέρετε.
Ποια είναι λοιπόν η σχέση μεταξύ της κατανάλωσης αλλαντικών και καρκίνου του παχέος εντέρου;
Φαινομενικά ο καρκίνος οφείλεται στα νιτρικά και νιτρώδη, τα οποία είναι ένας τύπος νατρίου (αλάτι) που χρησιμοποιείται για τη συντήρηση του κρέατος . (Τα νιτρώδη σχηματίζουν νιτρικά όταν συνδυάζονται με οξυγόνο.)
Τα επίπεδα αυτών των ενώσεων στα τρόφιμα και τα προϊόντα κρέατος ρυθμίζονται και παρακολουθούνται από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), αλλά τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) σημειώνουν ότι τα υψηλά επίπεδα νιτρικών έχουν συνδεθεί με μια σειρά από προβλήματα υγείας , συμπεριλαμβανομένων των καρδιακών προβλημάτων, του καρκίνου και των διαταραχών του αίματος.
Η σχέση μεταξύ επεξεργασμένων κρεάτων και καρκίνου του παχέος εντέρου δεν είναι κάτι καινούριο. Μάλιστα, η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία συνιστά την περιορισμένη κατανάλωση κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος.
Ο γαλλικός οργανισμός ANSES αναφέρει πως δεν είναι γνωστό εάν υπάρχει ασφαλές επίπεδο κατανάλωσης είτε για τα κόκκινα είτε για τα επεξεργασμένα κρέατα, για αυτό και συνιστά στους πολίτες να επιλέγουν πρωτεϊνούχα τρόφιμα όπως ψάρια, πουλερικά και φασόλια πιο συχνά από το κόκκινο κρέας, και για τα άτομα που τρώνε επεξεργασμένα προϊόντα κρέατος επισημαίνουν να τα καταναλώνουν με φειδώ.
Το 2015, ο Διεθνής Οργανισμός Ερευνών για τον Καρκίνο (IARC) καθόρισε ότι το επεξεργασμένο κρέας ανήκει στην Ομάδα 1 («καρκινογόνο για τον άνθρωπο») και ότι το κόκκινο κρέας ανήκει στην Ομάδα 2Α («πιθανώς καρκινογόνο για τον άνθρωπο»).
Γιατί τα αλλαντικά αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου;
Αυτό δεν είναι απολύτως σαφές. Τα νιτρικά από μόνα τους είναι σταθερά στο σώμα, ενώ μπορούν να μετατραπούν σε μονοξείδιο του αζώτου, το οποίο προκαλεί αγγειοδιαστολή (γνωστή και ως διαστολή των αιμοφόρων αγγείων σας που μειώνει την αρτηριακή σας πίεση).
Ωστόσο το μονοξείδιο του αζώτου δεν είναι επιβλαβής ένωση και δεν προκαλεί καρκίνο. Όμως τα νιτρικά άλατα μπορούν επίσης να παράγουν ενώσεις που ονομάζονται νιτροζαμίνες, οι οποίες έχουν συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου.
Όταν κάποιος εκτίθεται σε νιτροζαμίνες σε υψηλότερες από τις συνιστώμενες ποσότητες και για μεγάλα χρονικά διαστήματα, η πιθανότητα να αναπτύξει καρκίνο αυξάνεται. Και αυτές οι ενώσεις υπάρχουν σε χαμηλά επίπεδα στο πόσιμο νερό και σε πολλά τρόφιμα, αλλά είναι υψηλότερες στα επεξεργασμένα κρέατα και αλλαντικά. Οι νιτροζαμίνες μπορούν να βλάψουν το DNA, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε καρκίνο εάν το DNA δεν επιδιορθωθεί σωστά από το σώμα.
Είναι ασφαλές να τρώτε αλλαντικά;
Ο ANSES συνιστά στους Γάλλους πολίτες να καταναλώνουν λιγότερο από 150 γραμμάρια αλλαντικά την εβδομάδα. Και, σύμφωνα με την IARC, κάθε μερίδα 50 γραμμαρίων επεξεργασμένου κρέατος που τρώτε καθημερινά αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου κατά περίπου 18%.
Ωστόσο η κατανάλωση αλλαντικών είναι μόνο ένας από τους πολλούς παράγοντες που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου. Παρόλα αυτά θα ήταν καλό να προσπαθούμε να αποφεύγουμε τα επεξεργασμένα τρόφιμα όσο το δυνατόν περισσότερο, χωρίς να χρειάζεται να τα αφαιρέσουμε εντελώς από τη ζωή μας. Για παράδειγμα το να τρώμε μια φορά στο τόσο μπέικον δεν αποτελεί πρόβλημα, αλλά εάν το καταναλώνουμε κάθε μέρα μπορεί να είναι πρόβλημα.
Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.