Γιατί η όσφρησή σου μπορεί να χειροτερέψει με την ηλικία και τι να κάνεις γι' αυτό

Είναι αλήθεια: Καθώς μεγαλώνετε - ειδικά όταν φτάσετε στην ηλικία των 70 ετών - η όσφρησή σας μπορεί να εξασθενήσει, σύμφωνα με την Εθνική Βιβλιοθήκη Ιατρικής (NLM). Στην πραγματικότητα, οι μισοί άνθρωποι άνω των 65 έχουν κάποια μειωμένη αίσθηση όσφρησης. Ανάλογα με την αιτία, αυτή η μείωση -γνωστή ως «υποσμία» όταν είναι μερική απώλεια και «ανοσμία» όταν είναι πλήρης απώλεια — μπορεί να είναι προσωρινή ή μόνιμη.

Γιατί είναι σημαντική η αίσθηση της όσφρησης

Οι περισσότεροι από εμάς θεωρούμε δεδομένη την όσφρησή μας, αλλά η ικανότητα να αντιλαμβανόμαστε διαφορετικές μυρωδιές είναι σημαντική για τόσες πολλές πτυχές της ζωής και της υγείας. Πρώτον, η αντίληψη της όσφρησης είναι στενά συνδεδεμένη με την αίσθηση της γεύσης. Εάν η όσφρησή σας μειώνεται, το φαγητό μπορεί να αρχίσει να έχει ήπια γεύση και να γίνεται λιγότερο ευχάριστο. Και αν συμβεί αυτό, μπορεί να σας αποτρέψει από το να τρώτε, κάτι που μπορεί να προκαλέσει υποσιτισμό, ανθυγιεινή απώλεια βάρους ακόμη και κατάθλιψη.

ΥΓΕΙΑ + ΔΙΑΤΡΟΦΗ

6 πράγματα που πρέπει να σταματήσεις να κάνεις όταν έχεις Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου

Επιπλέον όι μόνο η εξασθενημένη όσφρηση μπορεί να επηρεάσει τη συνολική υγεία και την ποιότητα ζωής σας, αλλά θα μπορούσε ακόμη και να σας βάλει σε κίνδυνο. Χωρίς έντονη όσφρηση, δεν θα μπορείτε να ανιχνεύσετε δυνητικά επιβλαβείς οσμές όπως καπνό, διαρροές αερίου, χαλασμένα τρόφιμα και άλλες επικίνδυνες χημικές ουσίες.

Γιατί μπορεί να χάσετε την αίσθηση της όσφρησης καθώς μεγαλώνετε

Αν και υπάρχουν πολλοί πιθανοί λόγοι για την απώλεια όσφρησης, οι αιτίες εμπίπτουν συχνά σε δύο μεγάλες κατηγορίες.

Τα σωματίδια της όσφρησης δεν μπορούν να ανέβουν στην οσφρητική περιοχή στο πάνω μέρος της μύτης (σκεφτείτε: σοβαρά ρινικά μπλοκαρίσματα όπως κακό κρυολόγημα ή μόλυνση, ρινικοί πολύποδες ή ακόμα και όγκοι)

Τα οσφρητικά νεύρα δεν λειτουργούν σωστά, με αποτέλεσμα να μην λαμβάνουν ή να μην επεξεργάζουν σωστά το σήμα της όσφρησης (σκεφτείτε: νευροεκφυλιστικές διαταραχές, φάρμακα και ορισμένοι ιοί)

Για να το αναλύσουμε περαιτέρω, εδώ είναι οι κοινές αιτίες πίσω από την απώλεια της όσφρησης

Χάνετε νευρικές απολήξεις

Με την ηλικία, βιώνουμε απώλεια των οσφρητικών νευρικών ινών, δηλαδή των νεύρων στη μύτη σας. Κανείς δεν ξέρει πραγματικά γιατί συμβαίνει αυτό, αλλά μερικοί πιστεύουν ότι το νευροεπιθήλιο (όπου βρίσκονται οι οσφρητικές αισθητήριες ίνες) εκφυλίζεται με την ηλικία, όπως και άλλα νεύρα στο σώμα. Αυτός ο εκφυλισμός οδηγεί σε μειωμένο αριθμό οσφρητικών αισθητήριων νεύρων και προκαλεί την ατροφία του οσφρητικού βολβού.

Έχετε λιγότερη βλέννα στη μύτη σας

Καθώς μεγαλώνετε, το σώμα σας παράγει λιγότερη βλέννα, η οποία μπορεί να επηρεάσει την όσφρησή σας. Οι βλεννογόνοι στη μύτη σας περιέχουν κύτταρα οσφρητικού υποδοχέα, τα οποία παίζουν σημαντικό ρόλο στην ικανότητά σας να μυρίζετε.

Για να μπορέσει το σώμα σας να αντιληφθεί μια μυρωδιά, εισέρχεται στη ρινική κοιλότητα και πρέπει να απορροφηθεί από τη βλέννα, η οπο΄θα μεταδίδει τη μυρωδιά στους υποδοχείς της όσφρησης. Βασικά, η βλέννα βοηθά στη διατήρηση των αρωμάτων στη μύτη σας για αρκετό καιρό, ώστε να τα αντιλαμβάνονται οι νευρικές απολήξεις. Εάν έχετε λιγότερη βλέννα, η ικανότητα να μεταφέρετε τη μυρωδιά μειώνεται και μαζί της μειώνεται και η συνολική αίσθηση της όσφρησης.

Γιατί όμως μειώνεται η παραγωγή βλέννας με την ηλικία; Δεν έχουμε όλες τις απαντήσεις ακόμα. Μια θεωρία είναι ότι οι μεμβράνες που επενδύουν τη μύτη γίνονται πιο λεπτές με την πάροδο του χρόνου, μειώνοντας την παραγωγικότητα των κυττάρων που παράγουν βλέννα.

Αυτή η μείωση μπορεί να οφείλεται εν μέρει στην κακή κυκλοφορία του αίματος εντός των βλεννογόνων, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε ξηρότητα.

Παίρνετε ορισμένα φάρμακα

Καθώς μεγαλώνετε, είναι πιο πιθανό να παίρνετε φάρμακα για μια ιατρική πάθηση. Και αποδεικνύεται ότι ορισμένοι τύποι φαρμάκων θα μπορούσαν να επιδεινώσουν την όσφρησή σας. Οι λόγοι για αυτές τις αλλαγές εξαρτώνται από τις συγκεκριμένες οδούς και τα αποτελέσματα που έχουν τα φάρμακα στον οργανισμό.

Για παράδειγμα, ορισμένα αντικαταθλιπτικά συσσωρεύονται στα κύτταρα, οδηγώντας σε αλλαγές στις βιοχημικές ιδιότητες τους και στην απόκριση σε ένα ερέθισμα, όπως η μυρωδιά Άλλα κοινά φάρμακα που μπορεί να ελαχιστοποιήσουν την όσφρησή σας περιλαμβάνουν αντιβιοτικά και φάρμακα για την αρτηριακή πίεση.

Εάν υποψιάζεστε ότι το φάρμακό σας επηρεάζει την όσφρησή σας, μην το διακόψετε, αλλά να μιλήσετε με τον γιατρό σας, ο οποίος μπορεί να προσαρμόσει τη δόση σας ή να σας συνταγογραφήσει άλλο τύπο φαρμάκου που δεν προκαλεί ανεπιθύμητες ενέργειες που σχετίζονται με την όσφρηση.

Έχετε ένα ζήτημα υγείας

Το να μεγαλώνετε συνοδεύεται από αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών, μερικές από τις οποίες μπορεί να επηρεάσουν την ικανότητά σας να μυρίζετε. Για παράδειγμα, οι νευροεκφυλιστικές ασθένειες όπως το Πάρκινσον, το Αλτσχάιμερ και η άνοια σχετίζονται με απώλεια όσφρησης.

Σε αυτές τις περιπτώσεις, τα νεύρα που συνδέονται με το τμήμα του εγκεφάλου που αντιλαμβάνεται τη μυρωδιά - ή τον ίδιο τον εγκέφαλο - μπορεί να επιδεινωθούν, μειώνοντας έτσι την αίσθηση της όσφρησης.

pexels

Τι να κάνετε εάν χάσετε την αίσθηση της όσφρησής σας

Δυστυχώς, η απώλεια της όσφρησης είναι συχνά εκτός ελέγχου. Αλλά υπάρχουν μερικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε σε ορισμένες περιπτώσεις για να την τονώσετε. Αυτά περιλαμβάνουν:

Εκπαιδεύστε την όσφρησή σας

Η εκπαίδευση της όσφρησης είναι ένας ασφαλής και απλός τρόπος για να προσπαθήσετε να την επαναφέρετε. Αυτό σημαίνει να μυρίζετε τέσσερις διαφορετικές μυρωδιές (όπως τριαντάφυλλο, γαρύφαλλο, ευκάλυπτο και λεμόνι) για μήνες για να εκπαιδεύσετε τον εγκέφαλο πώς να μυρίζει ξανά.

Συγκεκριμένα, να μυρίζετε κάθε μυρωδιά δύο φορές την ημέρα (πριν το πρωινό και πριν τον ύπνο) για 20 έως 30 δευτερόλεπτα την καθεμία και να εστιάζετε στο πώς μύριζε. Για καλύτερα αποτελέσματα, προσπαθήστε να ακολουθήσετε αυτήν την πρακτική για τουλάχιστον 24 εβδομάδες.

Ενώ ο ακριβής μηχανισμός είναι άγνωστος, τα άτομα με οσφρητική δυσλειτουργία λόγω προηγούμενης λοίμωξης, τραυματισμού και Πάρκινσον φαίνεται να επωφελούνται από την οσφρητική εκπαίδευση.

Καλή ενυδάτωση

Η αφυδάτωση μπορεί να οδηγήσει σε ξηροστομία, και η ξηρότητα των βλεννογόνων μπορεί να αλλάξει την αίσθηση της γεύσης και της όσφρησης. Για να παραμείνετε καλά ενυδατωμένοι (και να διατηρήσετε τους βλεννογόνους υγρούς), προσπαθήστε να πίνετε αρκετά υγρά κάθε μέρα.

Μιλήστε με τον γιατρό σας εάν παρατηρήσετε ότι η όσφρησή σας δεν λειτουργεί όπως παλιά. Ενώ η αιτία είναι συχνά ακίνδυνη και αποτελεί φυσικό μέρος της γήρανσης, οι γιατροί μπορούν να αξιολογήσουν σωστά και να προσδιορίσουν τη ρίζα του προβλήματος. Μόλις βρουν την αιτία, η θεραπεία μπορεί να προσαρμοστεί στη συγκεκριμένη κατάστασή σας, με τη μορφή εκπαίδευσης της όσφρησης ή φαρμακευτικής αγωγής.

Λάβετε υπόψη, ωστόσο, ότι αν η απώλεια όσφρησης σχετίζεται με ρινική απόφραξη, αιμορραγία, μούδιασμα προσώπου, αλλαγές στην όραση ή εξογκώματα στο λαιμό, πρέπει να επισκεφθείτε αμέσως έναν γιατρό, καθώς αυτά μπορεί να είναι σημάδια πιο σοβαρής ιατρικής πάθησης.