Να γιατί οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να έχουν σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS)
Τζουλιάννα Καρνέζη
6 Μαρτίου 2025

Η υγεία του εντέρου κατείχε εξέχουσα θέση σε μια πρόσφατη έκθεση για την παγκόσμια αγορά ευεξίας και η ζήτηση για εντερικά συμπληρώματα για την ανακούφιση των συμπτωμάτων του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου αναμένεται να αυξηθεί από 9 δισεκατομμύρια δολάρια σε 19 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2033. Όμως το IBS επηρεάζει έως και 45 εκατομμύρια ανθρώπους στις Ηνωμένες Πολιτείες. Και περίπου δύο στους τρεις που υποφέρουν από αυτό είναι γυναίκες.
Τι είναι το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS)
Το IBS δεν είναι μια ασθένεια, αλλά ένα σύνδρομο ή μια λειτουργική διαταραχή, που χαρακτηρίζεται από διάφορα συμπτώματα, όπως δυσκοιλιότητα, διάρροια, χρόνιο κοιλιακό άλγος, φούσκωμα και αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου. Δεν υπάρχει ειδική εξέταση για το IBS, αλλά υπάρχουν συγκεκριμένα κριτήρια γύρω από τους διάφορους τύπους του, καθώς και τη συχνότητα και τη διάρκεια των συμπτωμάτων. Για το λόγο αυτό αναφέρεται ως διάγνωση αποκλεισμού, καθώς οι γιατροί θα αποκλείσουν πρώτα άλλες πιθανότητες.
Μια πανεθνική μελέτη που διεξήχθη από την Cedars-Sinai τον Δεκέμβριο του 2023 διαπίστωσε ότι το IBS είναι ακόμη πιο διαδεδομένο από ό,τι είχε εκτιμηθεί παλαιότερα. Ενώ τα προβλήματα του εντέρου και του γαστρεντερικού συστήματος είναι μία από τις κορυφαίες παθήσεις που αντιμετωπίζουν πάρα πολλοί παγκοσμίως - και οι περισσότεροι από τους ασθενείς είναι γυναίκες. Σχεδόν το 70 τοις εκατό των ανθρώπων που αντιμετωπίζουν ένα σύμπτωμα ή μια πάθηση του γαστρεντερικού συστήματος είναι γυναίκες.
Γιατί το IBS είναι χειρότερο στις γυναίκες;
Υπάρχουν πολλές θεωρίες για το γιατί οι γυναίκες φέρουν το μεγαλύτερο βάρος των διαγνώσεων IBS, αλλά μια από τις κύριες αιτίες είναι ότι μπορεί να φταίνε οι ορμόνες. Τα συμπτώματα τείνουν να είναι πιο έντονα κατά τη διάρκεια της εμμηνορροϊκής φάσης του κύκλου. Μετά την εμμηνόπαυση, οι γυναίκες με IBS αναφέρουν επιδείνωση των συμπτωμάτων, καθώς και περισσότερη κόπωση, άγχος, κατάθλιψη και χαμηλότερη ποιότητας ζωής.
Αν και δεν έχουν γίνει πολλές μελέτες που να συνδέουν άμεσα το IBS με τα επίπεδα ορμονών ή να εξετάζουν ποιες ορμόνες παίζουν - από τις ορμόνες του θυρεοειδούς έως τα οιστρογόνα και την προγεστερόνη, έως τις ορμόνες που σχετίζονται με τη γονιμότητα. Παρόλα αυτά υπάρχουν ορισμένα στοιχεία που υποδηλώνουν πώς μπορεί να παίζουν ρόλο οι διάφορες ορμόνες.
Γενικά οι διακυμάνσεις των οιστρογόνων και της προγεστερόνης μπορούν να επηρεάσουν την κινητικότητα του εντέρου και να οδηγήσουν σε φούσκωμα, κοιλιακό άλγος και αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου. Μελέτες υποδεικνύουν επίσης ότι ο υποθυρεοειδισμός, ο οποίος είναι πιο συχνός στις γυναίκες, μπορεί να οδηγήσει σε βακτηριακή υπερανάπτυξη του λεπτού εντέρου (SIBO) και, με τη σειρά του μπορεί να διαδραματίσει ρόλο στο σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου.
Υπάρχει επίσης έρευνα που δείχνει ότι η φροντίδα για την υγεία του εντέρου μπορεί να επιλύσει τα συμπτώματα που σχετίζονται με τη δυσλειτουργία του θυρεοειδούς και ότι η υγεία του εντέρου επηρεάζει την αυτοάνοση του θυρεοειδούς. Τέλος, μια μελέτη του 2017 διαπίστωσε ότι το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να παίζει ρόλο στην ανάπτυξη του IBS - και οι γυναίκες είναι γνωστό ότι είναι πιο ευάλωτες σε αυτοάνοσες ασθένειες.

Το άγχος και ο άξονας εντέρου-εγκεφάλου
Το χρόνιο στρες είναι πιθανότατα ένας άλλος σημαντικός παράγοντας στον αυξανόμενο αριθμό του IBS στις γυναίκες. Όταν είστε σε συνεχή κατάσταση άγχους, το έντερό σας σταματά να κινείται σταθερά και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε δυσκοιλιότητα, φούσκωμα, παλινδρόμηση οξέος ως και ροδόχρο ακμή. Όταν κάποιος έχει IBS, είναι καλά τεκμηριωμένο ότι το άγχος, η κατάθλιψη και οι γενικοί στρεσογόνοι παράγοντες θα πυροδοτήσουν συμπτώματα. Υπάρχουν επίσης πολλά δεδομένα που προκύπτουν σχετικά με τη δυσβίωση και την απορρύθμιση στο έντερο που επιδεινώνει τα προβλήματα ψυχικής υγείας.
Πώς να αντιμετωπίσετε το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
Επειδή το IBS εκφράζεται διαφορετικά από το ένα άτομο στο άλλο και συνοδεύεται από τα δικά του εξατομικευμένα ερεθίσματα, η κατάλληλη αντιμετώπισή του συχνά απαιτεί μια προσαρμοσμένη προσέγγιση από ειδικούς. Όμως, ενώ δεν υπάρχει λύση που να ταιριάζει σε όλους, υπάρχουν κάποιες συμβουλές που έχουν ευρεία απήχηση. Ο σταθερός ύπνος και ο περιορισμός των επιπέδων του στρες θεωρούνται απαραίτητα για την υγεία του εντέρου. Από την άλλη μεριά ο μη ποιοτικός ύπνος μπορεί να επηρεάσει τις ορμόνες της πείνας και να επιδεινώσει τα πεπτικά συμπτώματα. Ενώ η εύρεση της τεχνικής διαχείρισης του στρες, είτε πρόκειται για διαλογισμό είτε για γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία ή άσκηση, είναι το κλειδί για την αποφυγή των συμπτωμάτων.
Μία από τις πρώτες ερωτήσεις θέτουν πολλοί στους ασθενείς που παρουσιάζουν προβλήματα του γαστρεντερικού συστήματος είναι απλή: Πόσο νερό πίνετε; Η πλειοψηφία δεν ενυδατώνεται σωστά και αυτό μπορεί να έχει επιπτώσεις στην υγεία σας, ιδιαίτερα όσο αφορά τη δυσκοιλιότητα. Οι άνθρωποι είναι πολύ απασχολημένοι και υπάρχει μεγάλη γνωστική ασυμφωνία όσον αφορά την ενυδάτωση. Το άλλο σημαντικό κενό στη διατροφή είναι οι φυτικές ίνες. Οι περισσότεροι δεν λαμβάνουν αρκετές φυτικές ίνες στη διατροφή τους. Οι γυναίκες είναι καλό να λαμβάνουν 25 έως 30 γραμμάρια ημερησίως και οι άντρες 38 γραμμάρια. Παρόλα αυτά οι περισσότεροι μόλις αγγίζουν τα 10 γραμμάρια.
Τέλος εάν νιώθετε πως το πεπτικό σας σύστημα δεν λειτουργεί σωστά καλό είναι να το συζητήσετε με τον γιατρό σας, γιατί όπως πλέον είναι γνωστό το έντερο είναι το σπίτι του δεύτερου εγκεφάλου σας και το 70 τοις εκατό του ανοσοποιητικού σας συστήματος. Το πεπτικό μας σύστημα είναι πολύ έξυπνο από όσο νομίζουμε και πρέπει να το ακούμε.
Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.