Ο υπερταλαντούχος κύριος Tom Ford

Όταν μιλάμε για στιλ, το όνομα του Tom Ford είναι μια εγγύηση υψηλής αισθητικής τελειότητας και τόλμης. Αυτό πιστοποιεί η θαυμαστή καριέρα του, ο άθλος του το 1994, όταν ανέλαβε τον οίκο Gucci στα πρόθυρα της χρεοκοπίας για να τον οδηγήσει σε μια ηδονιστική αναγέννηση (μαζί με τον Yves Saint Laurent του οποίου είχε την καλλιτεχνική διεύθυνση), η ίδρυση της προσωπικής του αυτοκρατορίας μόδας το 2006, αλλά και η αναπάντεχη στροφή του πριν από επτά χρόνια στο σινεμά και η άμεση καταξίωσή του ως ένας κινηματογραφιστής με άψογη αισθητική, που όμως δεν αγνοεί αντιθέτως αναδεικνύει την ουσία.

Η πρώτη του ταινία “A single man” πήρε τις καλύτερες κριτικές, βραβεύτηκε και οδήγησε τον πρωταγωνιστή της, Colin Firth μέχρι τα Oscar. Η δεύτερη, με τίτλο “Noturnal animals” (Νυκτόβια πλάσματα), εντυπωσίασε κοινό και κριτικούς, πήρε το μεγάλο βραβείο στο Φεστιβάλ της Βενετίας, θεωρείται φαβορί για τα Όσκαρ και τον ενέταξε στους υποψήφιους στις Χρυσές Σφαίρες (σε δύο κατηγορίες, σκηνοθεσίας και σεναρίου).

Ο Tom Ford αποδεικνύεται μια πολύ σπάνια, έως μοναδική περίπτωση. Ελάχιστες είναι οι περιπτώσεις σχεδιαστών μόδας που καταξιώθηκαν στο σινεμά. Ο Joel Schumacher, κάποτε ήταν σχεδιαστής στη Revlon, όμως πριν ασχοληθεί με τον κινηματογράφο δεν έκανε καμία σπουδαία καριέρα στη μόδα, σε αντίθεση με τον Tom Ford, τα έσοδα του οποίου μόνο από τα 122 καταστήματα που φέρουν την υπογραφή του, φτάνουν το ένα δισεκατομμύριο δολάρια το χρόνο.

Το κλισέ που μπορεί να τον χαρακτηρίσει είναι αυτό ενός σύγχρονου Μίδα που ό,τι αγγίζει γίνεται χρυσός. Ο ίδιος θα το απέρριπτε συγκαταβατικά, όπως έχει κάνει με όλα τα κλισέ, με κάθε είδους ταμπέλα. Έχει, άλλωστε, εξομολογηθεί ότι όσα κι αν έχει πετύχει, όσο κι αν έχει ωριμάσει, στα 55 του πλέον σήμερα, ζει πάντα “σε ένα καθεστώς μόνιμου φόβου ότι κάτι θα πάει στραβά. Είναι εξουθενωτικό, όμως φοβάμαι ότι κάτι θα συμβεί συνέχεια, συνέχεια, συνέχεια...”.

Ένα αγόρι διαφορετικό από όλα τα άλλα

Οι φόβοι του ξεκίνησαν από τα παιδικά του χρόνια στο Texas. Οι υπερπροστατευτικοί γονείς τον ενθάρρυναν να φοβάται απλές καθημερινές κινήσεις. “Μεγάλωσα με οδηγίες τύπου, αν βγεις στο δρόμο, θα πεθάνεις” έχει πει αναφερόμενος στην παιδική ηλικία του, τότε που ένιωθε στο περιθώριο γιατί δεν του άρεσαν τα ομαδικά σπορ, όπως το ποδόσφαιρο, αλλά αγαπούσε τη μόδα και καθώς ήταν πάντα το μικρότερο παιδί στην τάξη του, δεχόταν το bullying των συμμαθητών του -γεγονός που του έχει αφήσει τραύματα, κι ακόμα όταν βλέπει παιδιά στον δρόμο να παίζουν μπάλα νιώθει σαν οκτάχρονος που κινδυνεύει να εκτεθεί γιατί δεν ξέρει να παίζει.

Τότε δεν γνώριζε ότι είναι gay (μια “ετικέτα” την οποία ο ίδιος απορρίπτει, λέγοντας “όλοι είμαστε σε διαφορετική κλίμακα”), μπορούσε όμως να αντιληφθεί ότι δεν ανήκε στο σύνολο. Η κατάθλιψη μπήκε από νωρίς στη ζωή του κι όπως έχει πει “έκανα τα πρώτα σχέδια αυτοκτονίας όταν ήμουν 8 ή 9 ετών”. Η κατάσταση βελτιώθηκε όταν μπήκε στην εφηβεία και βγήκε από αυτήν ως ένας νέος Άδωνις με μελαχρινή γοητεία, την οποία διατηρεί στα 55 του -όχι χωρίς τη βοήθεια του bottox, όπως έχει παραδεχτεί.

“Ξαφνικά τα κορίτσια άρχισαν να με ερωτεύονται, το ίδιο και κάποιοι καθηγητές κι όλα άλλαξαν...”. Για ένα διάστημα αποφάσισε ότι θέλει να γίνει ηθοποιός. “Όχι ακριβώς ηθοποιός, για την ακρίβεια σταρ του σινεμά”. Μετακόμισε στη Νέα Υόρκη, σπούδασε σχέδιο στην Parsons School of Design και πήρε μεταπτυχιακό στην αρχιτεκτονική στο Παρίσι, κάνοντας παράλληλα κάποιες συμμετοχές σε διαφημιστικά ως ηθοποιός. Εκεί ανακάλυψε ότι σιχαινόταν το επάγγελμα κι αισθανόταν τρομερά ντροπαλός μπροστά στην κάμερα. Η αλλαγή πλάνων αναγκαστική, η αγάπη για τις ταινίες όμως παρέμεινε ζωντανή.

Ο super star που φοβόταν τον θάνατο

Έστρεψε την προσοχή του στον χώρο της μόδας για να γίνει αρχικά το “τρομερό παιδί” και αργότερα ο “αυτοκράτορας” του στιλ, ο αγαπημένος των σταρ (και σχεδιαστής των κοστουμιών του James Bond στις τρεις τελευταίες ταινίες του), το πρότυπο και πιο κλασικό παράδειγμα ενός σχεδιαστή celebrity.

Οι γνωστοί δαίμονες δεν έλειψαν από το λαμπερό life style του. Αντιμετώπισε για χρόνια την κατάθλιψη και τον αλκοολισμό κι όπως προ τριών μηνών δήλωσε, έχει καταφέρει σήμερα να τα θέσει υπό έλεγχο. “Η μάχη μου ενάντια σ' όλα αυτά είναι μεγάλο κομμάτι της ζωής μου. Τώρα είναι αρκετά ελεγχόμενα. Δεν πίνω κι αυτό είναι πολύ σημαντικό. Αθλούμαι, παίζω τένις καθημερινά, κάνω ιππασία, έχω μια υπέροχη οικογενειακή ζωή, αλλά...” -στην περίπλοκη ιδιοφυία του Tom Ford υπάρχει πάντα ένα “αλλά”- “...σκέφτομαι συνέχεια το θάνατο. Δεν περνά μέρα, ούτε καν ώρα, που να μην τον σκεφτώ”.

Στη μάχη με τους δαίμονές του τον βοήθησε πολύ η οικογένεια που δημιούργησε με τον εδώ και 30 χρόνια σύντροφό του -68χρονο δημοσιογράφο και ακτιβιστή- Richard Buckley, με τον οποίο, όπως έχει πει, τους συνδέει ένας έρωτας κεραυνοβόλος από τα 25 του, και μια διαρκής κοινή προσπάθεια να αντιμετωπίζουν όποιο πρόβλημα προκύπτει στη σχέση και βέβαια η παρουσία του τετράχρονου σήμερα γιου τους.

Μια άλλη μεγάλη βοήθεια που επιζητούσε, ήρθε από τον κινηματογράφο, έναν χώρο που πάντα ονειρευόταν και που του δίνει την ευκαιρία να δημιουργήσει όχι μόνο μόδα και στιλ, αλλά ένα ολόκληρο σύμπαν, με αντοχή στη φθορά του χρόνου.

Αναζητώντας στο σινεμά την αιωνιότητα

“Είναι το απόλυτο σχεδιαστικό εγχείρημα” έχει πει για το σινεμά. “Δεν σχεδιάζεις μόνο όσα φοράει ο κόσμος, αλλά και ολόκληρο τον κόσμο, τον χώρο όπου οι χαρακτήρες ζουν και πεθαίνουν. Στην κινηματογράφηση το στιλ υπάρχει για να υπηρετεί την ουσία, πρέπει να είναι τμήμα της αφήγησης. Κι επίσης, ο κινηματογράφος έχει διάρκεια, στοιχείο που στη μόδα δεν υπάρχει”.

Όταν αποφάσισε να κάνει την πρώτη ταινία του, “A single man”,αναζητούσε αλλά δεν έβρισκε χρηματοδότες. Φίλος του τον συμβούλεψε να τη χρηματοδοτήσει ο ίδιος. “Μου είπε να επενδύσω στον εαυτό μου, γιατί δεν υπάρχει καλύτερη επένδυση. Το έκανα. Έχασα κάποια χρήματα, αλλά άξιζε κάθε δεκάρα τους. Η δημιουργία της ταινίας ήταν η πιο διασκεδαστική περίοδος της ζωής μου”.

Άρεσε σε εκείνον, άρεσε σε εμάς, είπε να το επαναλάβει με κάτι εξίσου αναπάντεχο και ακόμα πιο γοητευτικό: το “Nocturnal animals” μια ταινία, με άψογη αισθητική τελειότητα, αλλά και ουσία. Μια ιστορία έρωτα και εκδίκησης στη σημερινή υλιστική εποχή, που σε στοιχειώνει και δεν σε αφήνει να την ξεχάσεις.

Η δημιουργία της του έγινε, όπως έχει πει, εμμονή. Έγραφε το σενάριο χτυπώντας τα πλήκτρα του laptop στο κρεβάτι του, σκεπασμένος ολόκληρος για ώρες κάτω από τα σεντόνια -άψογα ντυμένος φυσικά. Ο κινηματογράφος αναδείχτηκε στο λούνα παρκ των ονείρων του μοναχικού παιδιού που κάποτε έκανε σχέδια αυτοκτονίας.

Ποιος είναι τελικά ο Tom Ford και τι ακριβώς κάνει; Είναι ένας βασιλιάς αλλά και υπηρέτης του στιλ; Ένας κυνικός αυτοκράτορας της μόδας, που πουλάει μεν 47 δολάρια ένα σαπούνι αλλά ασκεί κριτική στη ρηχότητα του σύγχρονου υλισμού των προνομιούχων; Ένας ρομαντικός πιστός του κεραυνοβόλου έρωτα, ένας εθισμένος κοσμικός που δεν μπορεί να κοιμηθεί χωρίς χάπια κι επισκέπτεται σταθερά μια φορά την εβδομάδα τον θεραπευτή που βοηθά στη μάχη του με το αλκοόλ; Λίγο από όλα και πάνω απ' όλα ένας δημιουργός, που στο σινεμά βρήκε τη διάρκεια που αναζητούσε.

Γιατί όπως λέει: “Βλέπεις μια ταινία του '30 και συγκινείσαι. 'Όλοι όσοι συμμετείχαν σε αυτήν, ηθοποιοί, σκηνοθέτες, τεχνικοί, έχουν πεθάνει,όμως εσύ εξακολουθείς να νιώθεις τη συγκίνηση που θέλησαν να σου μεταφέρουν. Είναι κάτι ζωντανό για πάντα, σφραγισμένο μέσα στη σαπουνόφουσκά του. Κι όσες φορές κι αν το δεις το ίδιο θα συμβεί. Για πάντα...”.