Συνέβησαν και καλά πράγματα στην μόδα το 2021: Αυτά είναι όσα σπουδαία πέτυχε η βιομηχανία
Μάρθα Κουμπάνη
11 Ιανουαρίου 2022
Προφανώς, πολλά πήγαν στραβά το 2021. Βρισκόμαστε στην τρίτη χρονιά μιας πανδημίας που πιστεύαμε ότι θα διαρκούσε μόλις μερικές εβδομάδες. Ωστόσο, ανάμεσα στον κατακλυσμό των κακών ειδήσεων, σημειώθηκε πρόοδος σε ορισμένα ζητήματα. Η μόδα ειδικότερα γνώρισε ορισμένες σημαντικές νίκες φέτος όσον αφορά στο περιβάλλον και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Εδώ συγκεντρώνουμε μερικά θετικά που συνέβησαν τον προηγούμενο χρόνο.
Οι εργαζόμενοι στις κλωστοϋφαντουργίες βγήκαν κερδισμένοι
Αντιμέτωποι με την κλοπή μισθών κατά την διάρκεια του COVID, τις δραστηριότητες κατάρριψης των συνδικάτων και τις επικίνδυνες συνθήκες εργασίας, οι εργάτες στα εργοστάσια ενδυμάτων, τα συνδικάτα και οι εργατικές οργανώσεις ασχολήθηκαν περισσότερο με την οργάνωση, κερδίζοντας έδαφος στον αγώνα για τα δικαιώματα των εργαζομένων στο ένδυμα.
Το Bangladesh Accord, το οποίο δημιουργήθηκε στον απόηχο της κατάρρευσης του εργοστασίου Rana Plaza το 2013, βοήθησε στον εντοπισμό 87.000 ζητημάτων ασφάλειας στα εργοστάσια ενδυμάτων του Μπαγκλαντές, εξαλείφοντας στη συνέχεια το 90% από αυτά.
Το Bangladesh Accord, είναι μια ανεξάρτητη, νομική συμφωνία μεταξύ εμπορικών σημάτων και συνδικαλιστικών οργανώσεων για να εργαστούν για μια ασφαλή και υγιή βιομηχανία ένδυσης και κλωστοϋφαντουργίας στο Μπαγκλαντές. Το Accord καλύπτει εργοστάσια που παράγουν Έτοιμα Ενδύματα (RMG) και κατ' επιλογή των εταιρειών που έχουν υπογράψει, οικιακά υφάσματα και υφασμάτινα και πλεκτά αξεσουάρ.
Με κίνδυνο την λήξη της συμφωνίας, κατάφερε μέσα από μία συντονισμένη καμπάνια ότι μόνο να πάρει παράταση αλλά και να επεκταθεί. Τώρα γνωστό ως Διεθνής Συμφωνία για την Υγεία και την Ασφάλεια στη Βιομηχανία Κλωστοϋφαντουργίας και Ένδυσης, η συμφωνία υπόσχεται να επεκτείνει το πρόγραμμα σε άλλες χώρες, συμβάλλοντας στην προστασία ακόμη περισσότερων εργαζομένων στον τομέα της ένδυσης, και μπορεί να επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής της για να συμπεριλάβει περαιτέρω ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων .
Η Καλιφόρνια είδε άλλη μια μεγάλη νίκη για τους εργάτες ενδυμάτων όταν η S.B. 62 (γνωστός ως νόμος περί προστασίας εργαζομένων ένδυσης) ψηφίστηκε. Η πολιτεία απαιτεί τώρα να καταβάλλεται ωριαία κατώτατη αμοιβή στους εργάτες ενδυμάτων και απαγορεύει την εργασία με το κομμάτι, μια πρακτική όπου οι εργαζόμενοι πληρώνονται με το ένδυμα και που συχνά οδηγεί σε εγκληματικά χαμηλό ισοδύναμο ωρομίσθιο κάτω των 3 $. Ο νόμος τιμωρεί επίσης τους κατασκευαστές και τις επωνυμίες για παράνομες πρακτικές όπως η κλοπή μισθών.
Οι εργάτες ενδυμάτων είναι τώρα πιο ενεργοί και οργανωμένοι από ποτέ. Μέλη του Tamil Nadu Textile and Common Labour Union κέρδισαν αποζημίωση για την οικογένεια της Jeyasre Kathiravel, μιας Dalit (όρος που περιγράφει ανθρώπους της κατώτερης τάξης της Ινδίας) εργάτριας ενδυμάτων που παρενοχλήθηκε σεξουαλικά και δολοφονήθηκε. Συνεχίζουν να πιέζουν για μια συμφωνία για τον τερματισμό της έμφυλης βίας με βάση το φύλο. Τον Μάρτιο, ένας συνασπισμός περισσότερων από 200 οργανώσεων σε 40 χώρες ξεκίνησε μια εβδομάδα δράσης, καλώντας τα brands και τους κατασκευαστές να πληρώσουν τους εργαζόμενους και να σεβαστούν τα εργασιακά δικαιώματα. και στην Καμπότζη και το Μπαγκλαντές, οι εργάτες ενδυμάτων διαδήλωσαν έξω από τα εργοστάσιά τους την ημέρα του Make Amazon Pay, που πραγματοποιήθηκε τη Black Friday.
Σημαντικοί νόμοι για το περιβάλλον και τα ανθρώπινα δικαιώματα
Το next big thing στη μόδα; Νομοθεσία. Συγκεκριμένα, νομοθεσία για την αντιμετώπιση τoy greenwashing και της απρόβλεπτης περιβαλλοντικής καταστροφής που προκαλούν τα fashion brands. Τον Μάρτιο, η ΕΕ ενέκρινε την πρόταση οδηγίας σχετικά με την «υποχρεωτική δέουσα επιμέλεια για τα ανθρώπινα δικαιώματα, το περιβάλλον και τη χρηστή διακυβέρνηση», που σημαίνει ότι, όταν γίνει νομοθεσία, οι εταιρείες θα πρέπει να πληρώσουν πρόστιμο εάν προκαλέσουν ζημιά μη τηρώντας τη δέουσα επιμέλεια. Οι εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των fashion brands, θα πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη για ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού τους, διασφαλίζοντας ότι αποτρέπουν την παιδική εργασία, επιτρέπουν την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και προστατεύουν τη βιοποικιλότητα, μεταξύ άλλων.
Τον περασμένο Οκτώβριο, η Αρχή Ανταγωνισμού και Αγορών του Ηνωμένου Βασιλείου ανακοίνωσε το Green Claims Code. Οι επωνυμίες που κάνουν παραπλανητικούς ή αόριστους ισχυρισμούς βιωσιμότητας, ισχυρισμούς που δεν είναι τεκμηριωμένοι, που παραλείπουν πληροφορίες και δεν λαμβάνουν υπόψη ολόκληρο τον κύκλο ζωής ενός προϊόντος ενδέχεται, από τον Ιανουάριο του 2022, να παραβιάσουν τους νόμους περί προστασίας των καταναλωτών. Έτσι, ένα fast fashion brand που κυκλοφορεί μια «βιώσιμη» συλλογή χωρίς να δηλώνει ακριβώς τι την κάνει βιώσιμη, δεν θα υφίσταται πλέον.
Λαμβάνονται επίσης μέτρα μικρότερης κλίμακας, όπως το σχέδιο της Μασαχουσέτης να προσθέσει κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα στον κατάλογο των υλικών που απαγορεύεται να απορρίπτονται στην πολιτεία για να ενισχυθούν τα ποσοστά ανακύκλωσης και να ανακτηθούν οι πόροι. Aκόμα, το Hνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσε ότι θα προβεί σε διαβουλεύσεις για ένα διευρυμένο σύστημα ευθύνης παραγωγού (όπου οι παραγωγοί αναλαμβάνουν τη φυσική ή οικονομική ευθύνη για τη διάθεση των αγαθών) για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα. Η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου των ΗΠΑ πρόκειται να επανεξετάσει τα Green Guides (την δική τους εκδοχή τουGreen Claims Code) το επόμενο έτος. Η ΕΕ πρότεινε αυστηρότερα μέτρα αναφοράς βιωσιμότητας για τις μεγάλες εταιρείες και μια ομάδα περισσότερων από 50 brands, προμηθευτών, ΜΚΟ, retailers και ενώσεων υποστήριξαν το αίτημα στην COP26 του Textile Exchange για την παροχή κινήτρων στη χρήση «προτιμώμενων για το περιβάλλον» υλικών.
Ένα βήμα πιο κοντά στην κυκλικότητα
Tα brands που παράγουν τόσα πολλά κομμάτια που μπορούν απλώς να τα δώσουν δωρεάν –όπως είδαμε στη Black Friday – έχουν οδηγήσει περιοχές όπως η έρημος Atacama της Χιλής στο να μετατραπούν σε χωματερές μόδας. Ως απάντηση, οι εταιρείες μόδας αρχίζουν να υιοθετούν κυκλικές πρακτικές αποτρέποντας τη σπατάλη.
Φέτος, οι Nike, η Mara Hoffman, η Raeburn και η Rachel Comey εντάχθηκαν στις τάξεις των επωνυμιών που αγκαλιάζουν τη μεταπώληση τόσο μέσω των δικών τους πλατφορμών όσο και μέσω των συνεργατών τους, όπως το Responsible και το Recurate. Τα Net-a-Porter και Harvey Nichols προσφέρουν τώρα την ευκαιρία στους χρήστες να πουλήσουν μεταχειρισμένα ρούχα, ενώ το Vestiaire Collective κυκλοφόρησε το νέο label ‘Brand Approved’σε συνεργασία με τον οίκο Alexander McQueen, το οποίο καλεί τους έμπιστους πελάτες να πουλήσουν τα αφόρετα κομμάτια τους, τα οποία στη συνέχεια επικυρώνονται τόσο από το Vestiaire Collective όσο και από τον οίκο.
Φυσικά, η κυκλικότητα δεν πρέπει να ξεκινά από το τέλος της ζωής των ρούχων, αλλά πρέπει να σχεδιαστεί από την αρχή. Για το σκοπό αυτό, η ASOS, σε συνεργασία με το Centre for Sustainable Fashion, κυκλοφόρησε τον Circular Design Guidebook τον περασμένο Νοέμβριο. Ο δωρεάν, διαδραστικός πόρος έχει σχεδιαστεί για να βοηθήσει τους σχεδιαστές και τους μαθητές «να δημιουργήσουν προϊόντα μόδας που υποστηρίζουν την κυκλική οικονομία». Το Ίδρυμα Ellen MacArthur από την άλλη, κυκλοφόρησε επίσης έναν παρόμοιο τόμο τον Δεκέμβριο. Το βιβλίο, Circular Design for Fashion, περιλαμβάνει συνεισφορές από τους Bethany Williams, Marine Serre και Duran Lantink μεταξύ άλλων.
Για να επιτευχθεί η κυκλικότητα, απαιτείται επίσης καινοτομία υλικών, και την χρονιά που αποχαιρετίσαμε, ήταν ένα εξέχον θέμα. Η εταιρεία τεχνολογίας κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων με έδρα τη Φινλανδία Spinnova, η οποία εκδόθηκε στο IPO το 2021, έχει αναπτύξει μια ίνα με βάση τον πολτό που βελτιώνεται πραγματικά σε ποιότητα κάθε φορά που ανακυκλώνεται και επανεπεξεργάζεται, αντιμετωπίζοντας το δύσκολο πρόβλημα ότι πολλά υλικά γίνονται όλο και λιγότερο χρήσιμα με κάθε κύκλο, που σημαίνει ότι η ανακύκλωση γίνεται ουσιαστικά downcycling.
Το εμβληματικό ιταλικό brand jeans Candiani λάνσαρε το Coreva, ένα παγκοσμίως πρώτο βιοδιασπώμενο ελαστικό τζιν που χρησιμοποιεί φυσικό καουτσούκ αντί για συνθετικά νήματα, η Hermès δημιούργησε την πρώτη τσάντα χρησιμοποιώντας δέρμα μανιταριού «Sylvania» και το Orange Fibre, μια start-up που κατασκευάζει υφάσματα από εσπεριδοειδή από κέρδισε το βραβείο Vogue Yoox Challenge 2021.
Η PUMA κυκλοφόρησε μια νέα εκδοχή του κλασικου sneaker Suede, με επίκεντρο τη βιωσιμότητα. To παπούτσι κυκλοφόρησε ως μέρος ενός πιλοτικού προγράμματος και με το όνομα Re:Suede ενσωματώνει μια σειρά από καινοτόμα υλικά, όπως το μαυρισμένο σουέτ Zeology, το βιοδιασπώμενο TPE και τις ίνες κάνναβης. 500 συμμετέχοντες στο πιλοτικό θα φορέσουν μια ενημερωμένη έκδοση του PUMA SUEDE (φτιαγμένο από βιοδιασπώμενα TPE και ίνες κάνναβης) για έξι μήνες για να δοκιμάσουν την αντοχή τους προτού τα στείλουν πίσω, μέσω ενός συστήματος που παρουσιάστηκε πρόσφατα. Από εκεί και πέρα, τα sneakers θα υποβληθούν σε διαδικασία βιοαποδόμησης.
Καθώς αντιμετωπίζουμε την κλιματική κρίση, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η βιομηχανία της μόδας προχωρά πολύ αργά. Ωστόσο, προχωρά και αυτό συμβαίνει χάρη στους αφοσιωμένους, καινοτόμους δημιουργούς και διοργανωτές που επιδιώκουν συνεχώς να εξελιχθούν σε νέους τομείς. Ο Χάρτης Μόδας του ΟΗΕ ενέκρινε τη βιώσιμη επικοινωνία κατά τη διάρκεια μιας ανακοίνωσης της COP26, και ο World Sustainability Organisation έχει εγκαινιάσει την Ακαδημία Μοντέλων και Οργανισμών WSO για να προωθήσει μια ηθική και βιώσιμη προσέγγιση στο modeling.
Παρά την υψηλή θέση και τη δύναμη των δισεκατομμυριούχων CEOs που κυνηγούν το κέρδος, το 2021 συνέβησαν και καλά πράγματα στην μόδα. Αν οι διαφορετικοί φορείς ενωθούν και «χτυπήσουν» μαζί θα μπορούσαν να πετύχπυν ακόμα περισσότερα στο μέλλον.
Aκολουθήστε το jenny.gr στο google news και μείνετε ενημερωμένοι για το sustainability, το climate emergency και τα πάντα γύρω από το περιβάλλον.