Γιατί (θα) κάνει τόση ζέστη; Το Politico απαντά και εξηγεί γιατί η Ευρώπη ήταν ανέτοιμη για τους καύσωνες

Το μόνο σίγουρο από τις 25 μέρες που έχουμε διανύσει μες στον Ιούλιο, είναι πως η Ευρώπη δεν ήταν έτοιμη για έναν τόσο ακραίο καύσωνα.

Αυτό αποδεικνύεται από τα ποσοστά των θανάτων σε όλη την ήπειρο και όλοι (και κυρίως οι πολιτικοί) απευχόμαστε να δούμε να εκτυλίσσεται μπροστά μας ένας καταστροφικός καύσωνας, όπως εκείνος του 2003 που είχε κοστίσει τη ζωή ππερισσότερων από 70.000 ατόμων.

#NOW

Καύσωνας: Πώς να δροσιστείτε στο σπίτι χωρίς air condition

Από το 2003 στο 2022 σε νούμερα

Πάνω από 2.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από τα ακραία καιρικά φαινόμενα στην Ισπανία και την Πορτογαλία και ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί όταν δημοσιευτούν επίσημα οι καταγραφές από τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Βέλγιο, την Ολλανδία αλλά και από χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης, όπου εκεί η ζέστη βάρεσε κόκκινο για μία ακόμη φορά μες στο Σαββατοκύριακο.

🔥🔥 Europe's 2022 wildfire season gets off to an early start.

In fact, The area of burnt land across Europe because of wildfires is currently four times higher than the 2006 to 2021 average. 👇👇

Via @FT pic.twitter.com/yAw87a24Fl

— Daniel Moser (@_dmoser) July 14, 2022

Τη στιγμή που οι φωτιές πρωταγωνιστούσαν την περασμένη εβδομάδα (και πρωταγωνιστούν) στη Γαλλία, την Ισπανία, την Ελλάδα και την Πορτογαλία, άρχισε να διαφαίνεται έντονα ότι η Ευρώπη δεν είχε προετοιμαστεί καθόλου γι' αυτό. Πώς; Αντί να στείλει επιπρόσθετα πυροσβεστικά αεροσκάφη, η Ευρωπαϊκή Ένωση συζητούσε αν θα τα αγοράσει και απέναντι σε όλη αυτή την πραγματικότητα, το Politico προσπαθεί να εξηγήσει γιατί η ήπειρός μας καταστρέφεται από αυτόν τον ακραίο καύσωνα και αν πρόκειται για συνέπεια της κλιματικής αλλαγής.

On 15 July, a large #wildfire broke out in Crete, #Greece🇬🇷

More than 150 firefighters 👩‍🚒 are mobilised to contain the blaze

The burn scar surrounding Melambes (#Μέλαμπες) is visible in the image captured by #Copernicus #Sentinel2 🇪🇺🛰️ on 16 July #πυρκαγιά #κρήτη pic.twitter.com/VjOIQilWeO

— Copernicus EU (@CopernicusEU) July 17, 2022

Η υπερβολική ζέστη είναι παντού διάχυτη στη Δυτική Ευρώπη μετά από ημέρες έντονων καιρικών φαινομένων στην Ιβηρική Χερσόνησο -όπου εκατοντάδες άνθρωποι έχουν ήδη πεθάνει από τον καύσωνα- που οι ειδικοί λένε ότι επιδεινώθηκαν από την κλιματική αλλαγή.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η Μετεωρολογική Υπηρεσία εξέδωσε την πρώτη κόκκινη προειδοποίηση για ακραία ζέστη στην Αγγλία με εμφανή τον «κίνδυνο για τη ζωή». Στη Γαλλία, οι θερμοκρασίες ξεπέρασαν επίσης τους 40C και στα νοτιοδυτικά της χώρας χιλιάδες άνθρωποι αναγκάστηκαν να εκκενώσουν τα σπίτια τους μετά από πυρκαγιές που έκαψαν περισσότερα από 10.000 εκτάρια. Από την ασφυκτική κατάσταση αναμένεται επίσης να μην εξαιρεθούν οι χώρες της ανατολικής Ευρώπης, όπου κι εκεί οι συνέπειες θα είναι ανυπολόγιστες.

Όταν η ακραία ζέστη γίνεται θανατηφόρα

Η ζέστη είναι η πιο φονική φυσική καταστροφή της Ευρώπης. Τις τέσσερις τελευταίες δεκαετίες, έχουν πεθάνει από 76.000- 128.000 άτομα εξαιτίας του καύσωνα. Αλλά τα υψηλότερα ποσοστά δεν έχουν καταγραφεί όπως θα περίμενε κανείς, στην Ισπανία ή την Ιταλία, αλλά στη Γερμανία, τονίζοντας τον ρόλο των τοπικών Αρχών και της όλης κινητοποίησης και προετοιμασίας.

Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, οι λιγότερες από τις μισές χώρες της Ευρώπης έχουν σχέδια για άμεση δράση ώστε να διαχειριστούν τις επιπτώσεις στην υγεία των πολιτών από τα ακαραία καιρικά φαινόμενα. Όσο για τις υπόλοιπες που έχουν ήδη εφαρμόσει διάφορα μέτρα αντιμετώπισης και πρόληψης, θεωρούνται ανεπαρκώς χρηματοδοτούμενες.

An unprecedented heat wave is underway in France and the U.K. that is likely to topple all-time national high temperature records and potentially kill several thousand people. https://t.co/CWUnDJGlfj

— Axios (@axios) July 18, 2022

«Η απόκλιση ανάμεσα στον κίνδυνο και την ταχύτητα της δράσης είναι πραγματικό σκάνδαλο», καταλήγει ο Martin Herrmann. Οι πιο άμεσοι κίνδυνοι είναι η θερμοπληξία και η θερμική εξάντληση, οι οποίες μπορεί να αποβούν μοιραίες για κάποιες ηλικίες.

Οι υψηλές θερμοκρασίες μειώνουν την κυκλοφορία του αέρα και οδηγούν σε αύξηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, επιδεινώνοντας αναπνευστικά προβλήματα, όπως το άσθμα, με δυνητικά θανατηφόρες συνέπειες. Όσο αυξάνεται η θερμοκρασία, αυξάνεται η εφίδρωση για να δροσιστεί το σώμα μέσω της εξάτμισης.

Τα αιμοφόρα αγγεία κοντά στο δέρμα διαστέλλονται, επιτρέποντας στο αίμα να μετακινηθεί από το κέντρο του σώματος προς τα άκρα του. Χωρίς ενυδάτωση, αυτό μπορεί να επιβαρύνει επιπλέον την καρδιά, η αρτηριακή πίεση να πέσει επικίνδυνα χαμηλά, οδηγώντας, σε ακραίες περιπτώσεις, σε οργανική ανεπάρκεια.

«Οι καύσωνες πραγματικά σκοτώνουν μεγάλο αριθμό ανθρώπων», δήλωσε η Hannah Cloke, ερευνήτρια φυσικών κινδύνων στο Πανεπιστήμιο του Reading

Θερμοκρασίες μόλις 25 βαθμών μπορούν να επιδεινώσουν τα καρδιαγγειακά προβλήματα, την κύρια αιτία θανάτου λόγω καύσωνα μεταξύ των ατόμων άνω των 65 ετών, σύμφωνα με τον Mike Tipton, καθηγητή Ανθρώπινης και Εφαρμοσμένης Φυσιολογίας. Μάλιστα, όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος υπερβαίνει τους 37,5 βαθμούς Κελσίου του σώματος, η ίδια η εφίδρωση γίνεται λιγότερο αποτελεσματική. «Ο ιδρώτας εξατμίζεται από τη θερμότητα του αέρα και όχι από το σώμα. Επομένως, η εφίδρωση δεν είναι τόσο αποτελεσματική στην ψύξη», δήλωσε ο Dr Simon Cork, ανώτερος λέκτορας Φυσιολογίας στο Πανεπιστήμιο Anglia Ruskin.

Αυτό όμως που υπογραμμίζεται έντονα είναι ότι ο πραγματικός απολογισμός των θανάτων από ένα κύμα καύσωνα τείνει να είναι πολύ υψηλότερος από ό,τι αναφέρεται. Παρόλο που σε πολλές χώρες, τέτοιες θερμοκρασίες θεωρούνται φυσιολογικές, στη δυτική Ευρώπη έχει προκληθεί μεγάλη ανησυχία. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Man runs for his life from wildfire in Spain https://t.co/5z5emXvln5 pic.twitter.com/mqFSGdmh7I

— BBC News (World) (@BBCWorld) July 19, 2022

Οι πόλεις που δεν χτίστηκαν για να αντέχουν στις υψηλές θερμοκρασίες, δεν διαθέτουν σε πολλές περιπτώσεις τις κατάλληλες υποδομές για να δροσιστούν οι κάτοικοί τους -σκιές, πρόσβαση σε χώρους πρασίνου και νερό-, ή μέτρα αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης για να βοηθήσουν τους πιο ευάλωτους.

Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, τα κτίρια δεν έχουν σχεδιαστεί για να αντέχουν θερμοκρασίες ακόμη και 5 βαθμούς πάνω από τους 20, σύμφωνα με τη Mariam Zachariah, κλιματολόγο στο Imperial College του Λονδίνου. Αυτό είναι ένα αρκετά σοβαρό ζήτημα στη βόρεια Ευρώπη, όπου τα περισσότερα σπίτια είναι χτισμένα για να παγιδεύουν τη θερμότητα, προκειμένου να βοηθούν τους κατοίκους να αντέχουν καλύτερα στο κρύο, με αποτέλεσμα οι εσωτερικές θερμοκρασίες να εκτοξεύονται κατά τη διάρκεια ενός κύματος καύσωνα. Μόνο ένα ελάχιστο ποσοστό αυτών των σπιτιών διαθέτει κλιματισμό.

Η εξήγηση πίσω από τον «κόκκινο συναγερμό» στην Ευρώπη

Τα κύματα καύσωνα στη Δυτική Ευρώπη θερμαίνονται ταχύτερα από ό,τι σε ορισμένες άλλες περιοχές. Διάφοροι παράγοντες μπορούν να το επηρεάσουν αυτό: ξήρανση του εδάφους, αλλαγές στο ρεύμα πίδακα, περιοχές υψηλής πίεσης που συχνά παραμένουν σε ένα μέρος για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Wildfires burn coastal homes, forests in Greece as Europe's heatwave spreads east https://t.co/vJKnTsAlKe pic.twitter.com/4DvaASx5ZF

— Reuters (@Reuters) July 24, 2022

Η έρευνα της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή δείχνει ότι οι θερμοκρασίες θα αυξηθούν σε ολόκληρη την Ευρώπη με ρυθμό που θα υπερβαίνει τις μέσες παγκόσμιες μεταβολές της θερμοκρασίας τα επόμενα χρόνια, ενώ θα αυξηθεί επίσης η συχνότητα και η ένταση των ακραίων θερμοκρασιών.

Άρα, πρέπει να μιλάμε για κλιματική αλλαγή;

Το Politico απαντά κατηγορηματικά «ναι», εξηγώντας με σαφήνεια. «Η συσσώρευση CO2 από την καύση ορυκτών καυσίμων έχει κάνει τους καύσωνες πιο έντονους και πιο συχνούς σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της Ευρώπης».

Is it getting hotter? You be the judge. ➡️ Global heat records in June continually being broken across the world as the global average temperature rises.#ClimateEmergency #ClimateCrisis
pic.twitter.com/bEglnWi0fd

— Eric Feigl-Ding (@DrEricDing) July 20, 2022

Η κλιματική αλλαγή οδηγεί τα κύματα καύσωνα με δύο τρόπους. Ο ένας είναι απλά με την παγίδευση περισσότερης θερμότητας στο παγκόσμιο σύστημα και ο άλλος γίνεται με την αλλαγή των καιρικών συνθηκών, η οποία μπορεί να φέρει ζέστη και βροχή σε περιοχές που κανονικά δεν έχουν τέτοια φαινόμενα.