«From Window»: Όταν ο Masahisa Fukase φωτογράφισε τον έρωτα που χάθηκε - Μια ιστορία αγάπης που ξεθώριαζε κάθε πρωί
ΑΝΘΙΑ ΦΙΛΙΠΠΗ
19 Οκτωβρίου 2025
Για τρία ολόκληρα χρόνια, φωτογράφιζε καθημερινά τη σύζυγό του, Yoko Wanibe, καθώς έφευγε για τη δουλειά με τη φωτογραφική συλλογή του με τίτλο «From Window» να μην είναι μονάχα μια σειρά εικόνων αλλά μια βαθιά καταγραφή της επιθυμίας, της εμμονής και, τελικά, της αποξένωσης που οδήγησε στο τέλος μιας μεγάλης αγάπης.
Η καθημερινή «τελετουργία»
Από το παράθυρο του διαμερίσματός τους στον τέταρτο όροφο του διαμερίσματός τους στο Τόκιο, ο Fukase απαθανάτιζε την Yoko κάθε πρωί. Η Yoko, η οποία από το 1964 ήταν η απόλυτη πρωταγωνίστρια στο έργο του, εμφανίζεται σε κάθε καρέ με διαφορετική διάθεση. Άλλοτε του χαμογελά, άλλοτε του γνέφει, ενώ κάποιες φορές η αδιαφορία ή η κούρασή της είναι ζωγραφισμένη στο πρόσωπό της.
Πίσω όμως από αυτή την απλή, σχεδόν τελετουργική σκηνή, κρύβεται μια σύνθετη ψυχολογική δυναμική που αποκαλύπτει τη φθορά του έρωτα και της σχέσης τους.
Ο φόβος της απώλειας και η «εικονική» πραγματικότητα
Η ιδέα για το «From Window» γεννήθηκε λίγο μετά την επιστροφή του Fukase από το πατρικό του στη Χοκάιντο, όπου είχε αναλάβει το βαρύ έργο να φωτογραφίσει τους γονείς του για τα νεκρικά τους πορτρέτα. Αυτή η εμπειρία τον βύθισε σε μία υπαρξιακή αναζήτηση και, μέσα από τον φακό του, προσπαθούσε να σταματήσει τον χρόνο, να κρατήσει την Yoko κοντά του για πάντα, φοβούμενος την απώλεια.
Αν και η σειρά είχε δημοσιευτεί αποσπασματικά σε περιοδικά της εποχής, ξεχάστηκε για δεκαετίες μέχρι που πρόσφατα, η ανακάλυψη 32 ξεχασμένων καρέ οδήγησε σε μια νέα, πλήρη έκδοση, φέρνοντας ξανά στο φως αυτό το μοναδικό φωτογραφικό ημερολόγιο.
Ποια ήταν η Yoko Wanibe
Στην Ιαπωνία της δεκαετίας του ’70, πολλοί φωτογράφοι απαθανάτιζαν τις συζύγους τους, ωστόσο, η Yoko δεν ήταν μια παθητική μούσα.
Με τη θεατρική της παιδεία, συμμετείχε ενεργά στη διαδικασία του project αυτού, δημιουργώντας μια μοναδική ένταση μεταξύ αυθορμητισμού και σκηνοθεσίας, πόζας και αλήθειας. «Έσπασε» έτσι τον παραδοσιακό ρόλο του μοντέλου - μούσας, μετατρέποντας κάθε φωτογραφία σε μια κοινή καλλιτεχνική πράξη.
Μια ιστορία αγάπης που ξεθώριαζε κάθε πρωί
Αυτό που ξεκίνησε ως ένα χαριτωμένο «παιχνίδι» αγάπης σταδιακά μετατράπηκε σε «φυλακή» για την Yoko. Η εμμονή του Fukase να την βλέπει μόνο μέσα από τον φακό τον εμπόδιζε να ζήσει πραγματικά μαζί της.
«Μέσα στα δέκα χρόνια που ζήσαμε μαζί, με έβλεπε μόνο μέσα από τον φακό. Όλες οι φωτογραφίες που τράβηξε για μένα ήταν, χωρίς αμφιβολία, φωτογραφίες του εαυτού του» είχε πει η ίδια.
Το 1976, η Yoko υπέγραψε τα χαρτιά του διαζυγίου, αφήνοντας τον Fukase να βυθιστεί σε βαθιά θλίψη και να δημιουργήσει αργότερα το εμβληματικό του έργο «Ravens» με τον ίδιο να δηλώνει στο περιοδικό Camera Mainichi:
«Εύχομαι να μπορούσα να σταματήσω αυτόν τον κόσμο. Αυτή η πράξη μπορεί να αντιπροσωπεύει το δικό μου παιχνίδι εκδίκησης ενάντια στη ζωή, και ίσως αυτό είναι που απολαμβάνω περισσότερο»
Το «From Window» παραμένει μέχρι και σήμερα ένα οπτικό χρονικό μιας σχέσης που έσβηνε αργά, ένα συγκλονιστικό ντοκουμέντο για το πώς η τέχνη μπορεί ταυτόχρονα να δημιουργεί αριστουργήματα και να «παγώνει» συναισθήματα.