Katalin Antal Panayotopoulos: “Στην Ουγγαρία, τονίζεται ο παραδοσιακός ρόλος της γυναίκας ως η φροντίδα στο σπίτι"
Άννα Καντζηλιέρη
8 Μαρτίου 2025
Η Katalin Antal Panayotopoulos κατάγεται από την Ουγγαρία, όμως από το 2017 ζει στη χώρα μας. Παντρεύτηκε Έλληνα, δημιούργησε μια νέα βάση στην Αθήνα, ωστόσο τακτικά ταξιδεύει στη Βουδαπέστη λόγω των επαγγελματικών υποχρεώσεών της. Έχει υβριδική εργασία, συνεπώς μπορούσε να επιλέξει για τη διαμονή της είτε την Ελλάδα είτε την Ουγγαρία. Ο λόγος που η χώρα μας ήταν, τελικά, εκείνη που “κέρδισε” σε αυτό το δίλημμα, είναι γιατί ίσως κάποιες συνθήκες εδώ είναι καλύτερες.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, η Katalin Antal Panayotopoulos μίλησε στο JennyGr για τη θέση της γυναίκας στη χώρα της και αναφέρθηκε στα σοβαρά ζητήματα που εξακολουθούν μέχρι σήμερα να στερούν το δικαίωμα στις γυναίκες εκεί να ζήσουν όπως θέλουν και όπως τους αξίζει. Παράλληλα, εξέφρασε την άποψή της για τα θετικά και τα αρνητικά στοιχεία της ελληνικής κοινωνίας, ενώ περιέγραψε τις κοινωνικοπολιτικές ανισότητες που οι γυναίκες αντιμετωπίζουν καθημερινά.
Πώς είναι να είσαι γυναίκα στην Ουγγαρία το 2025 - “Το 2024 δεν υπήρχαν γυναίκες υπουργοί στο Κοινοβούλιο”
Στην Ουγγαρία, δεν έχουν υπάρξει πραγματικές αλλαγές όσον αφορά στις γυναίκες. Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε για την ανισότητα των φύλων, η Ουγγαρία παραμένει σχεδόν στην τελευταία θέση, μετά τη Ρουμανία. Η ισότητα των φύλων εξακολουθεί να αποτελεί ένα θέμα που χρειάζεται δουλειά, καθώς υπάρχουν ανισότητες στον εργασιακό τομέα, στις γυναίκες που ασχολούνται με την πολιτική και στους παραδοσιακούς κοινωνικούς ρόλους, που επηρεάζουν την καθημερινότητά τους. Το πώς ζει μια γυναίκα στην Ουγγαρία εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως είναι η τοποθεσία, το επαγγελματικό status, η οικογενειακή κατάσταση και το εισόδημα.
Στην εργασία και την οικονομική ανισότητα υπάρχει χάσμα στους μισθούς (οι γυναίκες έχουν κατά 17% χαμηλότερους μισθούς από τους άντρες).
Αν μπορούσα να αλλάξω ένα πράγμα για τις γυναίκες στην Ουγγαρία, θα ήταν ο νόμος και η ποινή για τη βία κατά των γυναικών, ειδικά μέσα στην οικογένεια. Το 2025, υπάρχουν ανισότητες, όμως ποικίλουν και εξαρτώνται από παράγοντες, όπως είναι η τοποθεσία, η κοινωνικοοικονομική κατάσταση και ο τομέας εργασίας. Ακολουθούν ορισμένα παραδείγματα για τα βασικά πεδία όπου υπάρχουν:
Στην εργασία υπάρχει χάσμα στους μισθούς (οι γυναίκες έχουν κατά 17% χαμηλότερους μισθούς από τους άντρες), υπάρχει επαγγελματική ανέλιξη και απουσιάζει η ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Στο Ουγγρικό Κοινοβούλιο, η εκπροσώπηση των γυναικών είναι περίπου 15% (δεν υπήρχαν γυναίκες υπουργοί το 2024), ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά στην ΕΕ. Η κυβέρνηση προάγει συντηρητικές οικογενειακές αξίες και ενισχύει τις παραδοσιακές κοινωνικές προσδοκίες σχετικά με το φύλο, χωρίς πραγματική υποστήριξη στην οικονομική ανεξαρτησία των γυναικών.
Η άμβλωση είναι νόμιμη, αλλά υπάρχει μεγάλη γραφειοκρατία, την ίδια στιγμή που, ενώ υπάρχει προστασία για την ενδοοικογενειακή βία, η εφαρμογή της είναι αμφίβολη. Η Ουγγαρία έχει υπογράψει τη «Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης» (την πιο ολοκληρωμένη διεθνή συνθήκη για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας), αλλά δεν την έχει επικυρώσει. Επί πρόσθετα, η κοινωνία εκπαιδεύεται από την κυβέρνηση να βλέπει τις γυναίκες ως τους κύριους φροντιστές της οικογένειας. Τα κινήματα για την ισότητα των φύλων και οι πρωτοβουλίες συναντούν πολιτική αντίσταση και σκεπτικισμό.
Η άμβλωση είναι νόμιμη, αλλά υπάρχει μεγάλη γραφειοκρατία, την ίδια στιγμή που, ενώ υπάρχει προστασία για την ενδοοικογενειακή βία, η εφαρμογή της είναι αμφίβολη.
Πώς βλέπει μια γυναίκα από την Ουγγαρία τη ζωή στην Αθήνα - “Η “καριέρα” της γυναίκας στην Ελλάδα είναι να είναι η μητέρα και η “φροντίστρια” του σπιτιού
Οι μητέρες μένουν στο σπίτι και φροντίζουν τα παιδιά, όχι μόνο όταν είναι μωρά, καθώς και το νοικοκυριό, και ο πατέρας είναι κυρίως αυτός που φέρνει τα χρήματα στο σπίτι. Στην Ελλάδα, οι οικογένειες έχουν πολύ έντονους παραδοσιακούς ρόλους. Η «καριέρα» της γυναίκας είναι να είναι η μητέρα και η «φροντίστρια» του σπιτιού. Στο κοινωνικό σύστημα της Ουγγαρίας, οι μητέρες μπορούν να πάρουν έως και 24 εβδομάδες άδεια μητρότητας.
Δυστυχώς, στην ελληνική κοινωνία ακούω συχνά για οικογενειακή βία, ενώ ο ρόλος της μητέρας έχει πολύ ισχυρές παραδοσιακές και συντηρητικές ρίζες, αλλά δεν μπορείς να το γενικεύσεις. Οι γυναίκες είναι οι νοικοκυρές, που κρατούν την οικογένεια ενωμένη, ενώ είναι πολύ θερμές και θετικές να ανοίξουν τα σπίτια τους και να κάνουν τραπέζια.
Η θέση της γυναίκας στον κόσμο - “Οι γυναίκες πρέπει να μιλούν για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και όχι να τα κρύβουν”
Δεν θεωρώ ότι το να είσαι γυναίκα έχει διαφορά από το να είσαι άντρας όσον αφορά στον τρόπο που βλέπεις τον κόσμο. Η αλλαγή που θα ήθελα να δω σχετικά με τις γυναίκες σε παγκόσμιο επίπεδο τα επόμενα χρόνια είναι να υπάρχει πιο ισχυρή νομική προστασία κατά της βίας, της παρενόχλησης και των διακρίσεων με βάση το φύλο.
Θεωρώ πως το να είσαι γυναίκα το 2025 είναι δυσκολότερο σε σύγκριση με το παρελθόν. Έχουμε μια ισχυρή επιθυμία να αποδείξουμε την αξία μας, να πετύχουμε, και να καταφέρουμε να διαχειριστούμε τη μητρότητα και την καριέρα μας. Δεν νομίζω ότι η ζωή μας περιστρέφεται μόνο γύρω από την οικογένεια, θέλουμε να πετύχουμε σε όλους τους τομείς. Η πίεση για την ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής είναι πολύ έντονη.
Προκειμένου να επιτευχθεί η φυλετική ισότητα θα ήθελα να υπάρχουν προγράμματα ιδανικά για γυναίκες σε ηγετικές θέσεις - όπως στην πολιτική - αλλά και για την ενθάρρυνσή τους,ώστε να εισέλθουν σε ανδροκρατούμενα πεδία ηγεσίας. Ακόμα, θα μπορούσαν να δημιουργηθούν προγράμματα που να υποστηρίζουν τα δικαιώματα των γυναικών, όπως και τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας και να εξασφαλίζουν νομική προστασία.
Η μία γυναίκα πρέπει να ενθαρρύνει την άλλη να αφήσει τη φωνή της να ακουστεί.
Το 2025, οι γυναίκες μπορούν να στηρίξουν η μία την άλλη, δημιουργώντας ομάδες υποστήριξης, μιλώντας για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και όχι κρύβοντας τα, και υιοθετώντας μια κουλτούρα που η φωνή των γυναικών ακούγεται. Πιστεύω πρέπει να έχουμε καθοδήγηση, δικτύωση, να προωθούμε η μία τη δουλειά της άλλης, να υποστηρίζουμε πολιτικούς που μπορούν να ωφελήσουν τις γυναίκες, τις μητέρες, νομοθετώντας ευέλικτα ωράρια εργασίας, γονική άδεια, ίση αμοιβή και χτίζοντας ισχυρές κοινότητες. Η μία γυναίκα πρέπει να ενθαρρύνει την άλλη να αφήσει τη φωνή της να ακουστεί.
Το μήνυμα που θα ήθελα να στείλω στις γυναίκες που διαβάζουν αυτό το άρθρο, είναι να μην φοβούνται να βασιστούν στον εαυτό τους. Να αφήσουν τη φωνή τους να ακουστεί και να ονειρευτούν, ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι επιθυμίες τους. Να μην επιτρέψουν το γεγονός ότι είναι γυναίκες να τις κρατήσει πίσω, γιατί και εμείς είμαστε άνθρωποι.
Δες εδώ ολόκληρο το αφιέρωμα του JennyGr για την Παγκόσμια Ημέρα Γυναίκας, που αναδεικνύει τις εμπειρίες και τις φωνές γυναικών από όλο τον κόσμο που ζουν στην Αθήνα.
