Καβγάδες μεταξύ των παιδιών προσχολικής ηλικίας.
Οι γονείς πολλές φορές αναγκάζονται να μπουν στο ρόλο του διαιτητή όταν τα παιδιά τους τσακώνονται. Τι γίνεται όμως όταν παιδιά είναι προσχολικής ηλικίας και η λεκτική τους επικοινωνία δεν είναι τόσο αναπτυγμένη; Πως μπορούν οι γονείς να αντιδράσουν, όταν το παιδί τους παρουσιάζει επιθετική συμπεριφορά απέναντι στο φίλο ή στο αδελφάκι του;
Πολύ συχνά ένα παιδάκι 2-3 ετών μπορεί να χτυπήσει το παιδί που παίζει επειδή του πήρε το παιχνίδι του. Μπορεί να το σπρώξει, να το δαγκώσει ή να το χτυπήσει, εκφράζοντας το θυμό του με μη αποδεκτό τρόπο. Σε τέτοιες περιπτώσεις είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει μια παρέμβαση από τους γονείς ή υπεύθυνους που είναι εκείνη τη στιγμή παρόντες, έτσι ώστε το παιδί να καταλάβει ότι η συμπεριφορά του ήταν ανεπιθύμητη.
Πως ακριβώς πρέπει να αντιδράσουν;
Αρχικά, οι γονείς θα πρέπει να τοποθετήσουν τα χέρια τους ανάμεσα στα παιδιά και να τα παροτρύνουν να σταματήσουν. Μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις φράσεις «σταμάτα» ή «αυτό πονάει» με δυνάτο τόνο στην φωνή τους, ώστε να εκφραστεί ακριβώς το συναίσθημα που δημιουργήθηκε από την επιθετική πράξη.
Αμέσως μετά, θα πρέπει να δοθεί ένα παράδειγμα στο παιδί που δέχτηκε την επιθετική συμπεριφορά, όσον αφορά το τι μπορεί να πει στο άλλο παιδί. Εξηγήστε του ότι μπορεί να πει «στάματα», «δεν μου άρεσε» στο άλλο παιδί, με έντονο τόνο στη φωνή του, αν ξανασυμβεί. Μπορεί ακόμα και να χρειαστεί να το σπρώξει μακριά προκειμένου να το αποτρέψει από το να το χτυπήσει.
Στη συνέχεια, θα πρέπει να μιλήσετε στο παιδί που εξέφρασε το θυμό του με μη αποδεκτό τρόπο και να του εξηγήσετε ότι υπάρχουν εναλλακτικοί τρόποι έκφρασης του θυμού του. Εξηγήστε του με ευγενικό τρόπο «Αν θύμωσες μπορείς να φωνάξεις δυνατά ή να πεις στο παιδί που σου πήρε το παιχνίδι σου, να σου το δώσει». Το να το χτυπήσεις δεν είναι σωστό. Προσπαθήστε να αποφύγετε φράσεις όπως «Μη! Στάματα, τι έκανες εκεί, δεν το κάνουμε αυτό» ή «είσαι κακό παιδί» καθώς οι φράσεις αυτές μπορεί να οδηγήσουν στην ενίσχυση της συμπεριφοράς και όχι να την αποτρέψετε.
Το σημαντικό είναι να ενθαρρύνετε το παιδί σας να επεμβαίνει το ίδιο και να εκφράζεται αντί να το κάνετε εσείς για αυτό. Έτσι, θα νιώσει αυτοπεποίθηση ότι μπορεί να λύνει μόνο του τα προβλήματά του. Εξηγήστε του ότι μερικές φορές κάποια παιδιά δεν καταλαβαίνουν ότι πονούν κάποιον και έτσι είναι σημαντικό να τους το κάνουμε ξεκάθαρο όταν κάτι δεν μας αρέσει, για να μην το ξανακάνουν.
Τι συμβαίνει όμως αν το παιδί έχει πρόβλημα με ένα συγκεκριμένο «φίλο» το. Οι πιο πιθανή λόγοι είναι οι εξής:
• θέλει να του τραβήξει την προσοχή,
• να παίξει μαζί του,
• να έρθει πιο κοντά σε αυτό, ή
• μπορεί να το ζηλεύει
Πολύ σημαντικό είναι να δοθεί το έναυσμα στο παιδί που είναι επιθετικό να έρθει πιο κοντά στο άλλο, με αποδεκτούς τρόπους: δίνοντας τους ένα ή δύο παιχνίδια να παίξουν μαζί, ενθαρρύνοντας τα να τα μοιραστούν ή και να τα ανταλλάξουν, φυσικά πάντα παρεμβαίνοντας σε περίπτωση που αυτό χρειαστεί, επιδεικνύοντας έτσι τις εναλλακτικές επιθυμητές συμπεριφορές.
Σε κάθε περίπτωση οι γονείς θα πρέπει να έχουν υπόψην τους τα εξής:
•Να είναι σε θέση να μιλήσουν με το παιδί, χωρίς να το κάνουν να αισθανθεί άσχημα κατηγορώντας ή μειώνοντας το.
•Η κάποια μορφής σωματική τιμωρία δεν βοηθάει σε καμία περίπτωση, καθώς προσπαθείτε να πείτε στο παιδί σας, ότι να χτυπά αλλά παιδιά δεν είναι σωστό, ενώ εσείς οι ίδιοι χρησιμοποιείτε τη σωματική τιμωρία ως μέθοδο επιβολής της άποψής σας.
•Το να φύγετε εκείνη τη στιγμή δεν βοηθά. Τα παιδιά θα πρέπει να μάθουν να αντιμετωπίζουν τις διάφορες καταστάσεις. Με την αποχώρηση δεν του δίνετε την ευκαιρία να μάθει να λύνει τις διαφωνίες με τους φίλους του.
•Παροτρύνετε το παιδίπου δέχτηκε την επιθετική συμπεριφορά να μιλήσει για το πώς ένιωσε, αλλά και το άλλο παιδί να εκφράσει τα συναισθήματά του. Με τον τρόπο αυτό τους μαθαίνετε την δεξιότητα της ενσυναίσθησης. Με άλλα λόγια, να μπαίνει το παιδί στη θέση του άλλου, κάτι που θα το βοηθήσει στην ενήλικη ζωή του.
