Τα παιδιά καθώς μεγαλώνουν ξεκινούν να ανεξαρτητοποιούνται και να φεύγουν από την αγκαλιά των γονιών τους. Αποκτούν φίλους, συμμαθητές και διαμορφώνουν σχέσεις. Τα μικρά σας καθώς ωριμάζουν, αρχίζουν να κατανοούν καλύτερα τις κοινωνικές σχέσεις και αν υιοθετούν κοινωνικές δεξιότητες.
Ωστόσο, εύκολα παρατηρεί κανείς πως μερικά παιδιά είναι αρκετά κοινωνικά ενώ κάποια άλλα όχι τόσο. Οι κοινωνικές προτιμήσεις επηρεάζονται ως ένα βαθμό από γενετικούς παράγοντες, αλλά σε ένα μεγάλο βαθμό μπορούν να βελτιωθούν και να διδαχθούν από τους γονείς αλλά και το κοινωνικό περιβάλλον.
Πρώτα απ’ όλα, ποιες είναι οι κοινωνικές δεξιότητες;
Οι βασικότερες δεξιότητες σύμφωνα με τους ειδικούς είναι η παρατήρηση, η σκέψη και η συμπεριφορά.
• Η παρατήρηση αναφέρεται στην αντίληψη της κοινωνικής κατάστασης. Για παράδειγμα, πρόκειται για μια επίσημη ή ανεπίσημη κατάσταση; Είναι φίλοι μας, γνωστοί μας ή άγνωστοι; Οι διαφορετικές καταστάσεις απαιτούν και διαφορετική συμπεριφορά. Τα μικρά σας λοιπόν, παρατηρούν τον τρόπο που συμπεριφέρεστε, αλληλεπιδράτε μ’ άλλους και έτσι μαθαίνουν και εκείνα πώς να αντιδρούν σε παρόμοιες καταστάσεις.
• Η σκέψη αφορά την ερμηνεία της συμπεριφοράς των άλλων για να κατανοήσουμε γιατί κάποιος κάνει αυτό που κάνει. Έχει φιλική ή επιθετική διάθεση; Ήταν σκόπιμο ή τυχαίο; Επίσης αφορά την ικανότητα πρόβλεψης για τις πιθανές αντιδράσεις των άλλων έτσι ώστε να βρεθεί μια αποτελεσματική στρατηγική που θα επηρεάσει το άλλο άτομο θετικά. Μελέτες έχουν δείξει πως τα παιδιά που δυσκολεύονται με τις κοινωνικές σχέσεις, συχνά παρερμηνεύουν τις προθέσεις των άλλων. Επίσης, δυσκολεύονται με την επίλυση των κοινωνικών συγκρούσεων.
• Η συμπεριφορά στην κοινωνική της διάσταση, έχει να κάνει με την αλληλεπίδραση των ανθρώπων με θετικό τρόπο. Μερικά παιδιά ξέρουν τι πρέπει να κάνουν αλλά δυσκολεύονται να το εκδηλώσουν, και άλλα παιδιά μπορεί να ενεργούν παρορμητικά χρησιμοποιώντας ακατάλληλα σχόλια.
Πώς οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν στην ενίσχυση των παραπάνω κοινωνικών δεξιοτήτων;
Οι γονείς αποτελούν πρότυπο των δεξιοτήτων αυτών. Όσο και αν συμβουλεύετε τα μικρά σας να μιλούν ευγενικά, να μην φωνάζουν, να σέβονται τους άλλους, να λένε ευχαριστώ και παρακαλώ, δεν πρόκειται να εφαρμόσουν στη ζωή τους τίποτα αυτά αν δεν είναι μες την καθημερινότητά τους. Αν μιλάτε άσχημα στο σύντροφό σας ή στα παιδιά σας, τότε θα μάθουν και εκείνα να συμπεριφέρονται ανάλογα.
Ένας ακόμα τρόπος που τα μικρά σας μπορούν εύκολα να μάθουν τις κοινωνικές δεξιότητες είναι το παιχνίδι των ρόλων. Το παιχνίδι είναι η «γλώσσα» των παιδιών, μέσω αυτού μαθαίνουν πολλά πράγματα για τον κόσμο των μεγάλων. Ένα απ΄αυτά, είναι ο τρόπος που θα πρέπει να συμπεριφέρονται. Τα παιδιά μέσα από το δημιουργικό αυτό παιχνίδι, έχουν την ευκαιρία να μπουν στο ρόλο της μαμάς, του δασκάλου, του τροχονόμου και να μάθουν τα πρέπει και τις ιδιότητες τους. Είναι ένας ευχάριστος τρόπος μάθησης.
