Ποια είναι τα σημάδια που πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς;
Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα για τον αυτισμό, καλό είναι να επαναλάβουμε ποια είναι τα σημάδια και οι χαρακτηριστικές συμπεριφορές που μπορεί να θορυβήσουν τους γονείς, ακόμα και από αρκετά μικρή ηλικία των παιδιών.
Αν και μια σίγουρη και αξιόπιστη διάγνωση διαταραχής αυτιστικού φάσματος, μπορεί να γίνει μετά τα 3 έτη, από αναπτυξιολόγο ή παιδοψυχίατρο, υπάρχουν κάποια σημάδια που οι γονείς μπορούν να εντοπίσουν και να παρακολουθούν την εξέλιξη τους.
Από τους πρώτους μήνες της ζωής και μέχρι το 1ο έτος:
- Απουσία χαμόγελου, σε ανταπόδοση στο χαμόγελο των άλλων, μετά τον 6ο μήνα.
- Μειωμένη δραστηριότητα και στιγμές υπερδραστηριότητας συνδυασμένες με ευερεθιστότητα.
- Μη ανταπόκριση όταν παρουσιάζουμε στο βρέφος ερεθίσματα ή αντίθετα, υπερβολική εστίαση σε ορισμένα αντικείμενα ή σημεία των αντικειμένων (π.χ. στις ρόδες από ένα αυτοκινητάκι).
- Kαθώς το παιδί πλησιάζει στο πρώτο έτος, φαίνεται να μην απαντά όταν λέμε το όνομά του ή του μιλάμε.
- Μειωμένη οπτική επαφή και κοινωνική αλληλεπίδραση. Αυτή η αναπτυξιακή δυσκολία συνεχίζει να εμφανίζεται τουλάχιστον μέχρι και τα 3 έτη.
- Απουσία εκφράσεων στο πρόσωπο όταν το παιδί κοντεύει στην ηλικία του πρώτου έτους.
- Από την ηλικία των 5-6 μηνών μέχρι και τα 2 έτη:
- Αδιαφορία ή έντονη δυσφορία στο χάιδεμα, στην αγκαλιά.
- Στερεότητες επαναλαμβανόμενες κινήσεις (π.χ. κούνημα κορμού, φτερουγίσματα χεριών κ.α.)
- Απουσία παραγωγής λέξεων στην ηλικία των 18 μηνών και συνδυασμού λέξεων στην ηλικία των 24 μηνών. Επίσης μπορεί να υπάρχει διακοπή της γλωσσικής ανάπτυξης τα δύο ή περισσότερα χρόνια της ζωής.
- Δεν χαιρετά αυθόρμητα, δεν κάνει «γεια» σε γνωστά άτομα. Δεν του τραβούν την προσοχή άλλα παιδιά στο περιβάλλον. Αντιθέτως, μπορεί να ασχολείται έντονα με ένα αντικείμενο.
- Ευαισθησία σε διάφορες αισθητηριακές εμπειρίες (δυνατοί ήχοι, ορισμένες γεύσεις, ετικέτες από ρούχα κ.α.).
- Μηχανικός τρόπος συμπεριφοράς, πολλές φορές χαρακτηρίζεται από τους γονείς «περίεργη».
Πρέπει να τονιστεί ότι τα παραπάνω είναι σημάδια που μας εφιστούν την προσοχή αλλά δε σημαίνουν απαραίτητα ότι το παιδί πάσχει από μια διαταραχή αυτιστικού φάσματος. Πάντα πρέπει να απευθύνονται οι γονείς στους ειδικούς, ώστε να τους καθοδηγήσουν σωστά.
Σίγουρα είναι εξαιρετικά δύσκολο για έναν γονιό να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα, όταν το παιδί του πάσχει από μια διαταραχή. Η συνειδητοποίηση βοηθά σημαντικά την ποιότητα της επαφής και επικοινωνιας του παιδιού με τους γονείς, αλλά και με το υπόλοιπο περιβάλλον του.
Το παιδί πάσχει από αυτισμό και δεν είναι αυτιστικό. Ο ιδιαίτερος κόσμος του παιδιού και αργότερα του ενήλικα- που πολλές φορές μπορεί να είναι και εξαιρετικά πλούσιος-,δεν πρέπει να εγκλωβίζεται πίσω από μια ταμπέλα στο άτομο. Ο αυτισμός είναι μια ασθένεια, δεν μπορεί και δεν πρέπει να χαρακτηρίζει ολόκληρο τον άνθρωπο. Αντίθετα, πρέπει με τα κατάλληλα προγράμματα αποκατάστασης το παιδί με αυτισμό, να μάθει να λειτουργεί μέσα στο κοινωνικό του σύνολο, αλλά και να το εμπλουτίζει με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο.
Ευχαριστούμε την Ψυχολόγο, Νέλλη Θεοδοσίου, [email protected].
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα.