«Η ζήλια είναι ένα τέρας που γεννιέται από τον εαυτό του και τρέφεται απ” τον εαυτό του», αναφέρει κάπου στον «Οθέλλο» ο Ουίλιαμ Σαίξπηρ.
Έχει παρομοιαστεί με σαράκι, ως κάτι που σε τρώει από μέσα, έχουν γραφτεί τόσα αποφθέγματα για την ζήλια. Πώς γεννάται το συναίσθημα αυτό; Πώς όμως κάποιος μπορεί να τη «δαμάσει» ή να απαλλαγεί απ” αυτή;
Η ζήλια είναι ένα άσχημο συναίσθημα το οποίο κάνει τη ζωή των ανθρώπων δύσκολη. Πολλοί άνθρωποι πέφτουν στην παγίδα να επιθυμούν τα πράγματα που έχουν οι άλλοι χωρίς να κοιτούν τα δικά τους. Η σύγκριση αυτή δεν παύει να αποτελεί μια δικαιολογία για να γλιτώσει την πολύ σκληρή δουλειά που χρειάζεται για να χτίσει τη δική του ζωή. Όταν κάποιος κοιτάζει δεξιά και αριστερά, παρατηρώντας τι κάνει ο ένας και ο άλλος, τρυπώνοντας στις ζωές τους μόνο και μόνο για να παραπονεθεί για τα όσα λείπουν από τη δική του. Η οπτική αυτή της ζωής ξεκινά από μικρή ηλικία. Οι γονείς στην προσπάθεια τους να κινητοποιήσουν τα παιδιά τους αρχίζουν να τα συγκρίνουν με τα αδέλφια τους ή με τους συνομήλικούς τους. Δυστυχώς, αν και η πρόθεση των γονιών είναι για καλό σκοπό, τα αποτελέσματα της συμπεριφοράς αυτής δεν τους δικαιώνουν, διότι η συνήθεια αυτή μπορεί να καταρρακώσει την αυτοεκτίμησή τους και να δημιουργήσει μέσα τους πολλά αρνητικά συναισθήματα.
«Γιατί δεν είσαι τόσο καλός μαθητής όπως ο φίλος σου ο Γιαννάκη;», «Δες την αδελφή σου τι καλό και φρόνιμο παιδί είναι. Εσύ το μόνο που ξέρεις είναι να κανείς φασαρία και να χαλάς τις οικογενειακές στιγμές χαλάρωσης και ηρεμίας», «Γιατί δεν κάνεις ότι και αυτός;» Σας θυμίζουν κάτι αυτές οι φράσεις; Αν ναι, τότε σίγουρα έχετε πέσει στην παγίδα της σύγκρισης.
Δεν αντιλέγουμε είναι δύσκολο να αντισταθούμε σ΄αυτή, καθώς οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν μάθει να αξιολογούν την πρόοδο της ζωής τους ελέγχοντας και συγκρίνοντας τις επιδόσεις των γύρων τους. Κάτι τέτοιο φυσικά είναι ανώφελο. Η εξήγηση είναι απλή. Πάντα θα υπάρχει κάποιος που θα το κάνει καλύτερα. Αυτό δεν σημαίνει πως μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως δικαιολογία ή ως αιτία παραίτησης. Ο κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και αντιλαμβάνεται με το δικό του τρόπο την πραγματικότητα. Το να είστε συνεχώς σε μια διαδικασία σύγκρισης, το μόνο που καταφέρνετε είναι περνάνε τα χρόνια χωρίς να ζείτε τη ζωή σας. Οι άνθρωποι που δεν μπορούν να διαχειριστούν το συναίσθημά τους αυτό, γίνονται μίζεροι και καταλήγουν μόνοι τους. Προσπαθήστε να δεχτείτε τη διαφορετικότητα, αν κάτι σας αρέσει βρείτε τον τρόπο να το αποκτήσετε. Τίποτα δεν σας χαρίζετε στην ζωή χωρίς να μοχθήσετε γι’αυτό. Πάρτε το χρόνο σας και σκεφτείτε τη ζωή σας. Τι έχετε καταφέρει μέχρι τώρα; Νιώστε περήφανοι γι΄όσα έχετε πετύχει. Βάλτε νέους στόχους και δείτε πως μπορείτε να τους πετύχετε. Βρείτε τη δύναμη μέσα σας και το θάρρος να παλέψετε για την ζωή σας. Αυτό ακριβώς πρέπει να μάθετε στα παιδιά σας. Δεν χρειάζεται να τους προκαλείτε άγχος και φόβο για την ζωή.
Για να γίνει όμως λίγο πιο κατανοητή η θέση των παιδιών όταν οι γονείς τους τα συγκρίνουν, ας αντιστρέψουμε για λίγο τα παραπάνω παραδείγματα και στη θέση του παιδιού ας βάλει ο καθένας τον εαυτό του. Αν ακόμα δεν έχετε πεισθεί για τις αρνητικές συνέπειες της σύγκρισης, τότε δεν έχετε παρά να βάλετε στη θέση των παιδιών σας τον εαυτό σας. Πώς θα σας φαινόταν αν ο σύντροφός σας, οι φίλοι σας, οι άνθρωποι που σας περιβάλλουν, αρχίσουν να σας κρίνουν και να σας συγκρίνουν άλλους, για ότι κι αν κάνετε.
Πόσο καλά πιστεύατε ότι θα νιώθατε με τον εαυτό σας; Πόσο κίνητρο θα σας έδινε αυτού του είδους η σύγκριση για να προσπαθήσετε για το καλύτερο; Πόσο άγχος θα είχατε προκειμένου να ξεπεράσετε το φανταστικό αντίπαλο;
Η σύγκριση ακόμα και όταν δεν το συνειδητοποιούμε εμπεριέχει υποτίμηση και βλάπτει την αυτοεκτίμηση του ατόμου. Ακόμα και αν έχουμε τις καλύτερες προθέσεις, ακόμα και αν πιστεύουμε πως η σύγκριση θα αποτελέσει κίνητρο για καλύτερες επιδόσεις στο μέλλον, στην πραγματικότητα λειτουργεί αποθαρρυντικά αντί να ενθαρρύνει.
Πώς μπορείτε λοιπόν να απαλλαγείτε από την κακή αυτή «συνήθεια»;
Η λέξη κλειδί είναι «αποδοχή». Θα πρέπει να κατανοήσετε πως το κάθε παιδί μεγαλώνει με διαφορετικούς ρυθμούς και αναπτύσσεται με τον δικό του τρόπο. Όταν οι γονείς συγκρίνουν τις επιδόσεις και τα αποτελέσματα των παιδιών τους, μπορεί να διαμορφώσουν μία εικόνα που να μην είναι και τόσο ρεαλιστική.
Σημασία έχει η προσπάθεια και η προσωπική εξέλιξη του παιδιού σας. Συγκρίνετε, το παιδί σας με τον εαυτό του. Για παράδειγμα, «Κοίτα αυτή την φορά που προσπάθησες περισσότερα, πόσο καλά πήγες στο διαγώνισμα» ή «Μπράβο, μέρα την μέρα γίνεσαι όλο και καλύτερος».
Οι γονείς θα πρέπει να θυμούνται πως τα παιδιά όπως και οι μεγάλοι, έχουν διαφορετικές κλίσεις, ενδιαφέροντα, δυνατά και αδύναμα σημεία. Από το να συγκρίνουν οι γονείς τα παιδιά, είναι προτιμότερο να τα βοηθήσουν να βρουν τις ικανότητες και τα ενδιαφέροντά τους. Μπορεί για παράδειγμα ένα παιδί να μην είναι πολύ καλό στο ποδόσφαιρο όπως είναι το παιδί του γείτονα, αλλά μπορεί να είναι πολύ καλό στη μουσική. Οι γονείς θα πρέπει να αναγνωρίζουν πως τα δυνατά σημεία ή τα ενδιαφέροντα του παιδιού τους, μπορεί να είναι τελείως διαφορετικά από αυτά των φίλων ή των αδελφών τους.
Επίσης, είναι πολύ σημαντικό οι γονείς να έχουν ρεαλιστικές προσδοκίες από τα παιδιά τους. Κάθε γονιός ονειρεύεται για το παιδί του τα καλύτερα. Το θέμα είναι ότι πολλές φορές οδηγούμενος από την αγωνία του και την επιθυμία του να πετύχει το μικρό του, χάνει το μέτρο και θέτει το πήχη πολύ υψηλά.
Μην βιάζεστε, αφήστε τα μικρά σας να αναπτυχθούν με το δικό τους ρυθμό και να ωριμάσουν σιγά σιγά. Εσείς να είστε δίπλα τους να τονώνετε την αυτοπεποίθησή τους και να χαίρεστε με τα κατορθώματά τους, μικρά ή μεγάλα.
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα.
