#themeetups Κωνσταντίνος Ρήγος: Ο άντρας και η γυναίκα είναι ενέργεια. Όλα τα υπόλοιπα είναι απλώς κοινωνικά φορετά στερεότυπα
Τζένη Μπαλατσινού
29 Μαρτίου 2019
Ξεκίνησε αργά για χορευτής, όμως το αποτέλεσμα τον δικαίωσε. Στα 22 του, κερδίζει με την χορογραφία του το 2ο βραβείο στο διαγωνισμό «Ραλού Μάνου» και μαζί έρχεται και η απόφαση για την επαγγελματική του πορεία. Το βιογραφικό του Κωνσταντίνου Ρήγου, είναι ένας χείμαρρος πληροφοριών. Κρατική σχολή χορού, προσπάθεια και επιμονή, σώμα που μαθαίνει να δουλεύει από την αρχή. Και μετά η πορεία, πολύμορφη, πολυσχιδής και μόνιμα ανοδική. Θέατρο, χορός, μουσική, φωτογραφία όλα ένα παζλ που συνθέτουν την προσωπικότητά του. Ο Ρήγος είναι η προσωποποίηση του "η τέχνη δεν έχει όρια". Λίγες μέρες πριν την πρεμιέρα των «Γάμων» του Στραβίνσκι στη Λυρική, ήταν ευκαιρία να βρεθούμε και να τα πούμε όλα.
Τι ήταν αυτό που σε έκανε να ξεκινήσεις χορό στα 23 σου χρόνια, ενώ παράλληλα σπούδαζες οικονομικά;
Έκανα σπουδές στο οικονομικό της Νομικής, για τρία χρόνια. Παράλληλα όμως, είχα ένα ενδιαφέρον για το χορό και το θέατρο. Από το σχολείο ακόμα ήμουν στους θεατρικούς και χορευτικούς συλλόγους, ανεβάζαμε παραστάσεις, παραδοσιακούς χορούς, κάναμε συναυλίες, τραγουδάγαμε. Το Πρώτο Λύκειο Ηλιούπολης που φοιτούσα, ήταν ένα πολύ δημιουργικό σχολείο και κάναμε προχωρημένα πράγματα για την εποχή. Η φιλόλογος μας, ήταν δοσμένη στο έργο της και έδωσε το έναυσμα για ανοίγματα σε όσους ήθελαν. Νομίζω τελικά δεν είναι θέμα σχολείου, αλλά καθηγητή. Θυμάμαι πολύ θετικά την σχολική περίοδο της ζωής μου. Ο χορός και η τέχνη, υπήρχαν πάντα μέσα μου. Ξεκίνησα κάποια στιγμή μαθήματα χορού, αραιά όμως, χωρίς να με ενδιαφέρει επαγγελματικά και κάποια στιγμή στα 22 μου χρόνια, έκανα μία χορογραφία σε ένα διαγωνισμό του Δήμου Αθηναίων και πήρα το δεύτερο βραβείο. Αυτό ήταν η αφορμή να το δω επαγγελματικά.
Βραβεύτηκες πριν καν συνειδητοποιήσεις πως αυτός είναι ο προορισμός σου...
Κάπως έτσι...( γέλια). Τον Μάρτη ήταν νομίζω ο διαγωνισμός, τον Σεπτέμβρη μπήκα στην Κρατική Σχολή Χορού. Ήδη το καλοκαίρι είχα κάνει μία παράσταση με επαγγελματίες χορευτές, κι κάπως έτσι ξεκίνησε αυτή η ιστορία που εξελίχθηκε πολύ δημιουργικά για εμένα.
Την πρώτη φορά που μπήκες μέσα σε αίθουσα χορού, ένιωσες πως θα είχες αυτή την πορεία;
Όχι βέβαια!
Έχεις πει «θέλω οι άνθρωποί μου να με θυμούνται σαν έναν άνθρωπο που κάνει πάντα ό,τι θέλει στη ζωή του»
Αυτό… Tίποτε παραπάνω, τίποτε λιγότερο.
Πότε ένιωσες σιγουριά για τον εαυτό σου και τις ικανότητές σου;
Μικρός φοβόμουν πάρα πολύ. Τα πρώτα χρόνια ήταν πολύ αγχωτικά. Δεν είχα την εμπειρία και τις σπουδές. Ένιωθα ανασφαλής και πολύ ευάλωτος. Επίσης δεν γνώριζα το πιο βασικό. Ότι η δημιουργία γεννά δημιουργία. Νόμιζα πως μόλις ολοκλήρωνα μία παράσταση, δεν θα είχα να παρουσιάσω τίποτα στην επόμενη. Ότι θα τελείωνα δημιουργικά. Και μ' έναν τρόπο, οι φόβοι μου τελείωσαν μόλις περάσαν τα δύο-τρία πρώτα χρόνια της Κρατικής. Χρόνια που τα βίωσα πολύ δύσκολα και επώδυνα, διότι σωματικά ξεπέρασα τις αντοχές μου. Έκανα πράγματα που το σώμα μου δεν είχε μάθει να κάνει και αντιδρούσε με πόνους, κράμπες κτλ. Οι φόβοι μου τελείωσαν, μόλις ολοκλήρωσα τη σχολή και ξεκίνησα να χορογραφώ. Το πρώτο έργο που έκανα τελειώνοντας τη σχολή ήταν οι «Γάμοι» του Στραβίνσκι»- αυτό που θα παρουσιάσω και φέτος στη Λυρική.
Πώς νιώθεις που θα παρουσιάσεις ξανά την πρώτη σου χορογραφία στη Λυρική;
Είμαι πολύ χαρούμενος. Η πρεμιέρα είναι στις 6 Απριλίου. Την ίδια χορογραφία ακριβώς ξανακάνω, αλλά αλλιώς δομημένη. Αφαιρώ κάποια πράγματα που υπήρχαν τότε, γιατί ήταν μια ολόκληρη παράσταση οι «Γάμοι», ενώ τώρα είναι η μια από τις τρείς χορογραφίες του τριπτύχου "Από τη Ρωσία με αγάπη". Όταν τους είχα κάνει πρώτη φορά, ήταν διάρκειας μιας ώρας, γιατί είχα βάλει και εμβόλιμα κάποια ρώσικα παραδοσιακά τραγούδια, κρατώντας και το έργο του Στραβίνσκι. Ενώ τώρα κρατάω μόνο το έργο του Στραβίνσκι, αυτόνομο, καθαρό, αυτούσιο. Είναι ένα έργο το οποίο το έχω κάνει και σε άλλες βερσιόν. Το έχω κάνει και στο ΚΘΒΕ πριν από δέκα πέντε περίπου χρόνια, με κοστούμια και σκηνικό του Διονύση Φωτόπουλου όπως και στην τωρινή εκδοχή.
Είχες αναφερθεί παλαιότερα στη στενή συνεργασία σου με τον Διονύση Φωτόπουλο και πόσο σε επηρεάσε, ώστε να θέλεις να έχεις απόλυτα τον έλεγχο μιας παράστασης. Από τα κοστούμια μέχρι την φωτογραφία...
Είχα τη τύχη να συνεργαστώ αλλά και να “συναντηθώ” με τον Διονύση. Ο Διονύσης είναι ένα σχολείο από μόνος του, με μία απλή κίνηση αλλάζει την εικόνα των πραγμάτων. ΄Ετσι έγινα control freak της εικόνας (γέλια). Η αλήθεια είναι πως η εικόνα ή το κάδρο του καθένα, είναι η άποψη του για τη ζωή. Φωτογραφίζω τις παραστάσεις μου, γιατί έχω μια συγκεκριμένη άποψη. Συνειδητοποίησα από την αρχή, ότι αυτό που υπερίσχυε κι αυτό που με ενδιέφερε πιο πολύ από όλα, πέραν του περιεχομένου και της δραματουργίας, είναι η εικόνα. Η εικόνα, είναι αυτή που σε τραβάει μέσα σε αυτό που βλέπεις ως θεατής, κι από εκεί κι ύστερα ή μπαίνεις και κολυμπάς ή φεύγεις.. Έχοντας αυτήν την άποψη και καλλιεργώντας την τόσα χρόνια, μου έγινε εμμονή. Παντού βλέπω εικόνες, παντού συνδυάζω πράγματα… Ακόμα και τώρα περνάω από γραφεία ή μέρη, βλέπω κάποιον και συνδυάζω τι φοράει με το τι στέκεται γύρω του και το τι κάνει και αυτό δημιουργεί στο μυαλό μου μια σύνθεση.
Αποκωδικοποιείς χαρακτήρες από την εικόνα;
Φυσικά! Η εικόνα του ανθρώπου είναι το σύνολο ενός έργου τέχνης. Από την εικόνα μπορείς να δεις στοιχεία για τη συμπεριφορά των ανθρώπων, γιατί και το ντύσιμο είναι ένας τρόπος σκηνοθεσίας του εαυτού τους. Να καλύψουν, να αποκαλύψουν, να προωθήσουν, να ειρωνευτούν, να σαρκαστούν…
Μια κοινωνιολογική ανάλυση...
Περισσότερο θα έλεγα μία προσωπική ανάλυση, Κάνοντας λοιπόν εγώ τόσο μεγάλη ανάλυση για την εικόνα, σίγουρο ήταν ότι κάποια στιγμή θα κατάφερνα να την ελέγξω, θα πέρναγα και στο επόμενο βήμα που θα ήταν να σκηνογραφήσω ή να έχω τελοσπάντων την άποψη για τη σκηνογραφία - γιατί είχα πάντα συνεργάτες- ή να έχω την άποψη για τα κοστούμια, ή ακόμα και να την φωτογραφίσω. Όταν ξεκίνησα να φωτογραφίζω πιο πολύ με ενδιέφερε να πιάνω στους ανθρώπους, αυτό που πιάνω και στον ηθοποιό, στον χορευτή ή στον τραγουδιστή: Τη στιγμή. Μια στιγμή τους, κι από αυτήν να πάω σε κάτι άλλο.
Όταν χορογραφείς, έχεις την ίδια ματιά για το γυναικείο και το αντρικό σώμα;
Για εμένα είναι το ίδιο. Γιατί η κίνηση που δίνω είναι αυτή που βγαίνει από εμένα. Όμως το τελικό αποτέλεσμα είναι εντελώς διαφορετικό, γιατί ο φέρων την κίνηση είναι εντελώς διαφορετικός οργανισμός. Αλλά σίγουρα δεν αντιλαμβάνομαι τη γυναίκα ως γυναίκα και τον άντρα ως άντρα. Τους αντιλαμβάνομαι ως μια ύπαρξη στη σκηνή η οποία προσθέτει με την προσωπικότητά του και τον χαρακτήρα του, τον γυναικείο, τον αντρικό... τον οποιονδήποτε.
Υπάρχει στη χορογραφίες σου πάντα κάτι ζωώδες... Δεν δίνεις στη γυναίκα χορεύτρια το σύνηθες εύκολο sexy στοιχείο, αλλά την αφήνεις στη νατουραλιστική φύση της.
Ναι, σίγουρα, κι εγώ το πιστεύω. Το να πας στο πρωταρχικό του ανθρωπίνου σώματος το οποίο είναι η ενέργεια, η κίνηση, κι ο παλμός που έχει, χωρίς το κοινωνικό περιεχόμενο του ρόλου, νομίζω τότε είναι πρωταρχικό το αίσθημα… Αυτό που βγαίνει είναι η ενέργεια. Και ο άντρας και η γυναίκα, είναι ενέργεια. Όλα τα υπόλοιπα είναι απλώς κοινωνικά φορετά στερεότυπα.
Χρονικά το 2000 απελευθερώθηκες; Τότε είχες πει " δε με νοιάζει τι θα πει ο κόσμος για εμένα"...
Ναι, κάπως έτσι έγινε.
Τι συνέβη;
Δεν ξέρω πώς συνέβη. Είχα κάνει μια παράσταση τότε που λεγόταν Τρελή Ευτυχία. Δεν ήμουν καθόλου ευχαριστημένος, δε μου άρεσε. Δεν έβγαινε με τίποτα.. Είχα πει ότι θα βάλω Μπαχ, έβαζα Μπαχ, μου φαινόντουσαν όλα πολύ περιγραφικά, πολύ περίεργα, πολύ… Δεν μου καθόταν τίποτα. Και σκεφτόμουν τότε, κάποιες στιγμές -ήμουν ήδη δέκα χρόνια στο χώρο- πως πλέον έχω πει πολλά, έχω κάνει πολλά, μάλλον τελειώνει. Οπότε ή θα έπρεπε να τα δω όλα αλλιώς, ή να βουλιάξω σε ένα ίσιο πράγμα, όπου θα αναμασώ τον εαυτό μου. Κι εκείνη τη στιγμή άλλαξα τα πάντα. Άλλαξα τον τρόπο με τον οποίο δούλεψα την παράσταση, πέταξα όλη τη μουσική, έκανα ένα έργο χωρίς μουσική, φόραγαν μόνο τζιν,και μπλούζες. Ήταν πολύ σκληρό, εντελώς διαφορετικό απ΄ ότι είχα συνηθίσει το κοινό, ήταν αυτό που αισθανόμουν εκείνη τη στιγμή να κάνω. Βασιζόταν πάνω σε πάρα πολλούς αυτοσχεδιασμούς, βασιζόταν πάνω στις προσωπικές ιστορίες των χορευτών, στην παιδική τους ηλικία, υπήρχε πάρα πολλή εσωτερική βία σε αυτό το έργο κι έφερε και τους ίδιους τους χορευτές στα όρια τους κι εκεί μου ξεκλείδωσε ότι αυτό θα είναι αυτό που με ενδιαφέρει να κάνω, ότι θα ψάχνω πλέον να βρίσκω μέσα μου αυτό που θέλω εγώ κι όχι αυτό που θα αρέσει ή που θα νομίζω ότι αρέσει. Από εκείνη τη στιγμή και μετά σκεφτόμουν μόνο τι ενδιαφέρει εμένα. Ακόμα και τη Λίμνη των Κύκνων που έκανα φέτος στη Λυρική δεν σκέφτηκα ποτέ ότι θα είναι μια παράσταση για όλη την οικογένεια. Και ήταν πολύ σημαντικό, ότι δε σκέφτηκα καθόλου τίποτα από όλα αυτά. Διότι αν σκεφτείς πράγματα που καθοδηγούν τη σκέψη σου σε κάτι, τότε αυτά τα πράγματα αλλοιώνουν αυτό που σκέφτεσαι. Και ήταν τόσο σημαντικό ότι ερχόντουσαν παιδάκια μικρά, δέκα χρονών και έντεκα και μου δίναν συγχαρητήρια γιατί τους άρεσε τόσο πολύ η Λίμνη και τους άρεσε τόσο που ο μαύρος κύκνος με τον λευκό κύκνο για πρώτη φορά συναντιούνται. Τους άρεσε η συνολική εικόνα μιας παράστασης μεγάλης διάρκειας και γκοθ στην πραγματικότητα. Αυτή η αποδοχή έρχεται μετά από τόσα χρόνια μου πει ότι εκείνη η στιγμή ήταν πολύ σημαντική για εμένα και για τις αποφάσεις που πήρα για το μέλλον.
Ήταν μια ρήξη εσωτερική που ολοκληρώθηκε μέσα από την δουλειά σου. Συγκινείσαι κάποιες στιγμές, όταν κάθεσαι και παρακολουθείς τα έργα σου πίσω από τα φώτα;
Κοίταξε, δεν είναι μόνο από την κουρτίνα πίσω, ή μπροστά ή στα πλάγια, είναι πάντα κάποιες στιγμές που έχουν συναισθηματική κορύφωση. Και στο θέατρο υπάρχει αυτό και παντού, υπάρχουν στιγμές, ακόμα και την ώρα που τραγουδάει ένας τραγουδιστής, υπάρχουν στιγμές οι οποίες δημιουργούν ένα ρήγμα, το οποίο εκείνη τη στιγμή σε αφήνει ευάλωτο. Οπότε η στιγμή που σε αφήνει ευάλωτο, είναι η στιγμή που θα σε συγκινήσει. Σίγουρα ένας άνθρωπος που δημιουργεί ένα έργο, δεν είναι πάρα πολύ εύκολο να συγκινηθεί με το ίδιο του το έργο, γιατί το γνωρίζει, ξέρει πώς το έχει φτιάξει. Όμως υπάρχουν και πρόβες που βλέπεις κάτι από τον ερμηνευτή πια, το οποίο ξεφεύγει από το δικό σου το έργο, το οποίο μπορεί να σε συγκινήσει και να σου προκαλέσει έντονα συναισθήματα. Συμβαίνει συχνά, αλλά δεν είναι ο κανόνας.
Έχεις σκεφτεί τη δύναμη της τέχνης και της δημιουργίας να μπορέσεις να την μεταδώσεις στους νεώτερους ή ακόμα και στα σχολεία; Ώστε η τέχνη να γίνει μέρος της παιδείας και του πολιτισμού μας;
Ναι, θα ήθελα. Το 'χω σκεφτεί πολλές φορές, το πώς θα μπορούσες να προσεγγίσεις τον νέο κόσμο κυρίως. Γιατί η παιδεία και η τέχνη έτσι κι αλλιώς το βασικότερο στοιχείο της απελευθέρωσης του ανθρώπου, ώστε να μπορέσει να απολαύσει ουσιαστικά τη ζωή σου.
Ως διευθυντής του Μπαλέτου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής πιστεύεις ότι υπάρχει τρόπος να γίνει αυτό, να καταφέρει η τέχνη να προσεγγίσει τους νέους;
Το πιστεύω πάρα πολύ, και ήδη έχω δρομολογήσει αρκετές ενέργειες. Φέτος έχουμε αρκετά εκπαιδευτικά προγράμματα, προς πολλές κατευθύνσεις και την επόμενη χρονιά θα έχουμε περισσότερα, και προς τη νέα δημιουργία. Δηλαδή αναθέσαμε σε νέους μουσικούς να γράψουν μουσικές με αφορμή τον Στραβίνσκι. Σε χορογράφους να χορογραφήσουν πάνω σε αυτές τις δουλειές και σε σπουδαστές από τη σχολή μας να τα χορέψουν. Επίσης φέραμε πολλά παιδιά που κάνανε μαθήματα με τους πρώτους χορευτές του μπαλέτου, και διδαχτήκανε το pas de deux από τη Λίμνη των Κύκνων, κάναμε την ανοιχτή πρόβα για το κοινό, θα οργανώσουμε κι άλλες εκδηλώσεις φέτος ανοιχτές για μεγάλο κοινό. Και για να μπορέσουμε να ανοίξουμε και προς διαφορετικά είδη χορού, Το μπαλέτο να πάρει τη θέση που του αξίζει, αλλά και ο σύγχρονος χορός επίσης.
Όταν σου έγινε η πρόταση, το περίμενες;
Όχι, πώς να το περιμένω; (γέλια)
Δεν είχες ακούσει να συζητιέται το όνομά σου; Κάποιος δεν σε είχε πάρει να σου πει σκεφτόμαστε να σε προτείνουμε; Πώς έγινε; Χτύπησε το τηλέφωνο ξαφνικά;
Ήμουν εδώ στη Λυρική, γιατί μου είχε προτείνει ήδη ο Γιώργος Κουμεντάκης, -πριν γίνει διευθυντής της Λυρικής, ήταν διευθυντής της Εναλλακτικής- να σκηνοθετήσω τον Ερωτόκριτο για την Εναλλακτική, όταν άνοιξε πριν από δύο χρόνια. Eίχε πάει πολύ καλά, έξι μήνες μετά, με πήρε μια μέρα ο Γιώργος και μου είπε “ξέρεις τι; σκέφτομαι αυτό. Σκέψου το και πες μου αν σε ενδιαφέρει”.
Το σκέφτηκες;
Το σκέφτηκα, πέρασε πολύς καιρός. Πέρασαν δύο μήνες.
Τι σε έβαλε σε σκέψεις; Επειδή έχεις μάθει να είσαι κατά κάποιον τρόπο ελεύθερος και πιο ανεξάρτητος από το να είσαι σε μια δημόσια κατάσταση και πώς θα χειριζόσουν τον κόσμο;
Όχι αυτό. Τα έξι χρόνια του Κρατικού ήταν δημιουργικά, πολύ ενδιαφέροντα και με μεγάλη απήχηση τόσο στη Θεσσαλονίκη όσο και στις περιοδείες μας στο εξωτερικό, αλλά επειδή τελείωσαν πολύ άσχημα λόγω αλλαγής της διεύθυνσης και χρειάστηκε να φύγω γιατί δεν μπορούσα να συνεχίσω με κάποιον που δεν μπορούσα να συνεννοηθώ δημιουργήθηκε ένα τραύμα. Οπότε σκέφτηκα αν θα ήθελα να ξαναμπώ σε αυτήν τη διαδικασία του να είμαι κάπου μόνιμα. Η Λυρική έχει διπλάσια δουλειά από το χοροθέατρο ΚΘΒΕ, είναι περισσότερος κόσμος, περισσότερα προβλήματα, περισσότερες υποχρεώσεις, μεγαλύτερος ο χώρος, μεγαλύτερη η ευθύνη, άλλη και η δυναμική βέβαια. Στο ΚΘΒΕ ήταν δεκαέξι χορευτές και ήμασταν μια οικογένεια. Ήταν σα να είχα απλώς την ομάδα μου, στη Θεσσαλονίκη. Εδώ τώρα είναι 60 χορευτές, υπάρχουν τελείως διαφορετικές ψυχολογίες, είναι τόσα χρόνια μεταξύ τους, καταλαβαίνεις ότι είναι σα να μπαίνεις ξένος μέσα σε ένα κλειστό κύκλωμα, άρα πρέπει να είσαι φορτισμένος με πάρα πολλή δύναμη. Με δεδομένο ότι ήταν ο Γιώργος στο τιμόνι και στη διεύθυνση αποφάσισα να το κάνω, γιατί πραγματικά είναι ένας άνθρωπος που με εκτιμά και τον εκτιμώ.
Σημαντικό στις συνεργασίες σου είναι το πλαίσιο της καλής επικοινωνίας και ασφάλειας;
Ναι. Θυμάμαι στην τρελή Ευτυχία που λέγαμε πριν, ότι ήταν ο πρώτος άνθρωπος από το κοινό που σηκώθηκε όρθιος και χειροκροτούσε. Οπότε ουσιαστικά, με την πρόταση που μου έκανε για τη Λυρική. Κι επίσης ξέρει πολύ καλά ο Γιώργος ότι είμαι πολύ υπεύθυνος, και οργανωμένος ώστε να μπορώ να φέρνω ισορροπίες κι όχι ανισορροπίες στα πράγματα. Θέλω να βρίσκω τη χρυσή τομή ώστε το περιβάλλον να είναι και καλό και δίκαιο για όλους.
Τι άλλο διδάσκει ο χορός;
Την αντοχή, την επιμονή. Ο χορός είναι η πιο δύσκολη τέχνη από όλες. Κι από το τραγούδι -γιατί το τραγούδι είναι ένα φυσικό χάρισμα, ή το χεις ή δεν το χεις, άμα δεν μπορείς να τραγουδάς, δε θα τραγουδήσεις ποτέ. Ό,τι κι αν κάνεις. Όπως κι αν δεν μπορείς να χορεύεις δε θα χορέψεις ποτέ.
Με στεναχωρείς τώρα αλλά δεν πειράζει...
Το ξέρω, έχω κι εγώ το ίδιο πρόβλημα, παρότι έχω κάνει μεγάλες προσπάθειες. Η τέχνη του χορού είναι και η πιο άδικη τέχνη. Διότι δουλεύεις από πολύ μικρός, πάρα πολλά χρόνια. Στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως, οι ευκαιρίες είναι πάρα πολύ λίγες. Αμείβεσαι πολύ πιο χαμηλά, η δουλειά είναι πολύ σκληρή, επίπονη και το όριο ηλικίας πολύ μικρό. Είναι σα να χτυπάς το κεφάλι σου σε τοίχο, ξεκινώντας να ασχοληθείς με τον χορό. Και δεν χαρίζει τίποτα ο χορός. Ένας ηθοποιός ας πούμε, μπορεί να καλύψει και τις ατέλειές του και τα προβλήματά του, και τα ψυχολογικά του, και τα καλά του, και τα κακά του, και τη μια μέρα και την άλλη. Ένας χορευτής δυστυχώς δεν μπορεί να καλύψει τίποτα. Γιατί βγαίνει στη σκηνή μόνο με το σώμα του, και χρειάζεται να εκθέσει με αυτό τα πάντα. Ένας ηθοποιός, και 60 χρονών να ναι, μπορεί να είναι και καλύτερος.
Αγαπημένη σου χορεύτρια, θα μου πεις;
Η `Ελενα Τοπαλίδου ερμήνευσε συγκλονιστικά τα περισσότερα έργα μου, συνεργαστήκαμε από το 1993 στους «Γάμους» μέχρι το 2013 «Κόκκινα Φανάρια» 20 χρόνια δηλαδή, μου έμαθε τι σημαίνει υπομονή και επιμονή και πως ανθίζει κανείς ψάχνοντας μέσα του με ειλικρίνεια.
Αν σκηνοθετούσες τη Lady Gaga τι θα της έκανες;
Τέρατα. Τα χει κάνει όλα, αλλά πάντα υπάρχουν κι άλλα. (γέλια). Κοίταξε, θυμάμαι και στο American Horror Story που εμφανίστηκε σε κάποιον κύκλο, καταλαβαίνεις ότι είναι μια sui generis προσωπικότητα και για αυτό το λόγο τόσο πετυχημένη. Έκανε τον εαυτό της ένα project, πίσω από το οποίο ήταν η ίδια καλλιτέχνης, αλλά στην ποπ έτσι γίνεται πάντα. Χρειάζεται να δημιουργήσεις ένα project που να είναι αυτό που είσαι εσύ. Στην πραγματικότητα, η αλήθεια της υπάρχει πίσω από κάθε καλλιτεχνικό της εγχείρημα. Είνα πολύπλευρο ταλέντο.
Που σου αρέσει να κάθεσαι όταν είσαι μόνος σου στο άδειο θέατρο;
Δεν είμαι ποτέ μόνος μου εδώ. Δεν έχω έρθει ποτέ. Πρώτη φορά ήρθα με εσένα τώρα. (γέλια). Έχω μια πολύ μεγάλη αγάπη στις μεγάλες σκηνές. Δηλαδή αυτό που φοβούνται οι περισσότεροι, εγώ το λατρεύω. Οπότε όταν είμαι εδώ, αισθάνομαι οικεία. Η εμπειρία μου στο Κρατικό έξι χρόνια, με δύο τεράστιες σκηνές, του Βασιλικού (Θεάτρου) και της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών μου έδωσαν άνεση να διαχειρίζομαι μεγάλες σκηνές. Κι όταν έφυγα από εκεί, ευτυχώς και λόγω του Εθνικού με τον Χουβαρδά, συνέχισα να δουλεύω σε μεγάλες σκηνές. Αν κάτσω εδώ μόνος μου, το μόνο που θα κάνω είναι να κοιτάω τη σκηνή και να χάνομαι σε αυτήν.
Εμπνέεσαι από τον καλλιτέχνη, ή από το έργο;
Όχι, πιο πολύ εμπνέεομαι από το τι θα ήθελαν οι άλλοι από μένα. Τα τελευταία χρόνια, μου αρέσει να μπω σε κάτι που θα μου πεις, παρά να εφεύρω κάτι απ’την αρχή. Το είχα πάντα αυτό, αλλά τα τελευταία χρόνια είναι πιο έντονο. Γιατί αυτό που θα εφεύρω εγώ μόνος μου, νομίζω ότι θα έχει μια επανάληψη. Ενώ αυτό που με αναγκάζεις να εφεύρω, με αναγκάζει να σκάψω και να λύσω άλλα προβλήματα. Για παράδειγμα τώρα που ετοιμάζω την Τραβιάτα, τη δουλεύω στο μυαλό μου πάρα πολύ καιρό. Εδώ και τρεις τέσσερις μήνες τώρα δουλεύω ενταντικά πάνω σε αυτό, κι έχω κάνει πάρα πολλά σχέδια για το πώς θα μπορούσε να είναι. Και κάθε μια εβδομάδα, λέω “Όχι, δεν είναι αυτό”. Αυτό το ταξίδι, το μέχρι να βρεις τι είναι αυτό, γιατί το ταξίδι σε κάθε έργο είναι μέχρι να βρεις το κλειδί που θα ανοίξει την τελευταία πόρτα, σαν το escape room. Mόλις ανοίξεις την τελευταία πόρτα, έχεις βρει τον τρόπο να κάνεις το έργο. Μετά το έργο πάει μόνο του, δε σε απασχολεί. Είναι σα να το κάνει κάποιος άλλος μετά. Η επώδυνη διαδρομή είναι μέχρι να βρεθεί η πόρτα, η οποία κάθε φορά νομίζεις ότι είναι αυτή, την ανοίγεις, λες πάρα πολύ ωραία, πείθεις εσένα, πείθεις τους άλλους, πείθεις τους πάντες ότι αυτό είναι, και μετά τους λες “τελικά δεν είναι αυτό”. Δεν είναι αυτή η πόρτα. Ξανά πάλι. Δηλαδή τώρα για την Τραβιάτα έχω κάνει πάρα πολλά σχέδια. Σκηνικά, με τη συνεργάτιδά μου τη Μαίρη, μιλάμε, ξαναμιλάμε, βλέπω ταινίες, κάνω πίσω, κάνω μπρος, λέω “αχ, να μπορούσε να γίνει έτσι”, αλλα όχι, μήπως να μη γίνει έτσι; Ψάχνεις ποιο θα είναι το κλικ. Χθες το βράδυ έγινε το κλικ για την Τραβιάτα.
Τι έγινε χθες;
Βρήκα τον τρόπο που θα την κάνω.
Στο σπίτι σου πως λειτουργείς; Σου αρέσει η τάξη; Μαγειρεύεις;
Αν δεν είναι ήσυχο το περιβάλλον δεν μπορώ να λειτουργήσω. Θέλω να είναι όλα τακτοποιημένα. Απλώς επειδή οι ρυθμοί μου είναι τέτοιοι που αναγκάζουν να ξε-τακτοποιηθεί, αλλά κάθε εβδομάδα μπαίνουν όλα σε τάξη. Κάνω ωραίες ομελέτες και smoothies;, αλλά δεν προλαβαίνω πια στην καθημερινότητα, οπότε το καλοκαίρι, στη Σύρο, που έχω χρόνο, απολαμβάνω να περιποιούμαι τους άλλους.
Φήμες λένε πως είσαι πολύ πιστός φίλος και συνεργάτης, θεωρείς πως έπαιξε ρόλο ο τρόπος που μεγάλωσες;
Μεγάλωσα με την μητέρα μου σ΄ ένα σπίτι που υπήρχε πολύ αγάπη. Είμαι μοναχοπαίδι. Ο πατέρας μου πέθανε όταν ήμουν οκτώ χρονών στην τρίτη δημοτικού. Οι αδελφές της μαμάς μου, ξαδέρφια, γιαγιάδες, ήταν πολύ ενωμένες. Ήμουν το πρώτο παιδί και εγγόνι, σε όλη την οικογένεια, γιατί όλες οι αδελφές της μαμάς μου είναι πιο μικρές, οπότε γενικά έχω εισπράξει αγάπη και τρυφερότητα από όλους. Η θεία μου με είχε συνέχεια στην αγκαλιά της όταν ήμουν μικρός και με κούναγε - μπορεί από εκεί να ξεκίνησε και το θέμα του χορού, να μπήκε ο ρυθμός μέσα μου. Υπήρξαν σταθερές βάσεις στη παιδική μου ηλικία, οπότε ψυχαναλυτικά μπορεί να έπαιξε ρόλο στο ότι είμαι πιστός στις προσωπικές μου σχέσεις.
Η μητέρα σου έρχεται στις παρστάσεις;
Ναι, σε όλες τις παραστάσεις!.
Κλασική μαμά, συγκινείται; Κλαίει;
Σε κάποιες παραστάσεις ναι. Κάποιες δεν της αρέσουνε, κάποιες δεν ευχαριστιέται. Στη Βαβέλ ας πούμε που ήταν πολύ δυνατή, πολύ έντονη μουσική που γινόταν χάος, μου είπε “πωπω μου πήρε τα μυαλά, δεν μπορούσα, με άγχωσε, ήθελα να βγω από το θέατρο”. Στη Λίμνη των Κύκνων ήταν πάρα πολύ συγκινημένη. Ενώ ο Πορνοστάρ της άρεσε πολύ. Έχει εκπαιδευτεί σε διαφορετικά πράγματα, έχει δει διαφορετικά πράγματα, και βλέπει αλλά κρατάει ένα δικό της κριτήριο. Συγκινείται που κάνω δουλειές και συνεχίζω και κάνω αυτό που μ’αρέσει, και ποια μάνα δε θα το θελε για το παιδί της; Αλλά ταυτόχρονα την κριτική της θα την κάνει.
Με τη κοινωνική κριτική ποια είναι η σχέση σου; ( γέλια)
Δεν είναι ότι δεν κουτσομπολεύω ή δε θα πω κάτι, ή δε θα σχολιάσω και δε θα πω τη γνώμη μου, αλλά γενικά δεν έχω προθέσεις απέναντι στους άλλους. Αυτό που συνειδητοποίησα, πολλά χρόνια πριν, όχι τώρα, είναι ότι δε θέλω και να μαθαίνω. Να μου λένε τι λένε οι άλλοι για εμένα… Είναι πολύ τοξικό. Γιατί είσαι σε ένα χώρο και σε κρίνουνε- όταν είσαι δημιουργός σε κρίνουν έτσι κι αλλιώς κάθε μέρα. Κάθε μέρα με κρίνει το κοινό όταν έχουμε παράσταση, οι χορευτές όταν έχουμε πρόβα, οι συνεργάτες μου αν κάτι έκανα… Κάθε μέρα κρίνομαι....
Θα έκανες ξανά τον κριτή σε show;
Ναι μου άρεσε πάρα πολύ. Νομίζω ότι ήταν μια πολύ ωραία εμπειρία κι αυτή. Βέβαια την πρώτη μέρα του γυρίσματος έφυγα, λέγοντας ότι δεν μπορώ να το κάνω. Αλλά τελικά με έπεισαν.( γέλια)
Κόμπλαρες μπροστά στην κάμερα;
Όχι. Κόμπλαρα στην έκθεση που θα ερχόταν μετά από αυτό. Παρότι δεν τη φοβόμουν, γιατί είμαι ώριμος άνθρωπος - εξού και δεν μου έκανε και κανένα κακό. Αλλά μέχρι την ώρα του γυρίσματος δεν ήμουν σίγουρος. Έφυγα και πήγα στο πάρκινγκ, ξεκίνησα να πάρω το αυτοκίνητο να φύγω και ήρθε η Κατερίνα Παπαμέρη και μου λέει “σταμάτα, πάμε πίσω και θα δεις, όλα θα πάνε καλά”. Και έτσι μπήκα σε αυτή τη διαδικασία. Χαίρομαι πάρα πολύ που το έκανα γιατί πραγματικά ήταν ωραία εμπειρία. Και προσωπικά μου άρεσε που ήμουν στην τηλεόραση, και αυτό που έβγαζα, αλλά πιο πολύ μου άρεσε που γνώρισα όλα αυτά τα παιδιά, που ήρθαν εκεί.
Συνεργάστηκες με κανέναν από όλους αυτούς; Τους έδωσες μία ευκαιρία;
Με όλους συνεργάζομαι. Όχι μια ευκαιρία, δουλεύουν κανονικά όλοι. Είναι συνέχεια συνεργάτες μου σε διαφορετικά projects. Και μου έδειξαν κι άλλα πράγματα. Έμαθα κι από αυτούς, ανανέωσα πολλά πράγματα που σκεφτόμουν, είδα ότι μια νέα γενιά μεγαλώνει όχι με δασκάλους αλλά με το Youtube και μαθαίνει από εκεί. Όλα είναι τελείως διαφορετικά. Yπάρχουν παιδιά που μου λένε “πόσο χαιρόμαστε που σε γνωρίσαμε, γιατί μπορούμε και κάνουμε αυτό που θέλουμε αλλά και άλλα πράγματα που θέλουμε χάρη σε αυτό”. Αυτό ήταν πολύ σημαντικό. Κι αν γινόταν ξανά το So You Think You Can Dance, θα το έκανα.
Αν ήσουν εσύ χορευτής και ξεκινούσες τώρα, θα πήγαινες ως διαγωνιζόμενος σ΄ ένα τηλεοπτικό show;
Δεν ξέρω να σου πω. Δε θα πήγαινα διαγωνιζόμενος ως χορευτής, γιατί ποτέ δεν αισθανόμουν χορευτής. Αλλά ως χορογράφος πήγα σε διαγωνισμούς. Άρα πρακτικά το έχω κάνει, δεν είναι κάτι που μου είναι ξένο. Κι ο λόγος που πήγα εκεί, ήταν ότι το αισθάνθηκα σαν μια ανοιχτή οντισιόν. Και πράγματι, αυτό έγινε. O κόσμος μου μιλούσε, εκείνη την περίοδο με αναγνώριζαν στο δρόμο, ακόμα και στη θάλασσα μέσα ερχόντουσαν παιδάκια και μου ζητούσαν αυτόγραφο, αυτό ήταν μια διεστραμμένη περίοδος, δεν είναι πραγματικότητα, -φαντάσου τους ανθρώπους που ζουν σε αυτήν την περίοδο μόνιμα τι διαστροφή μπορεί να δημιουργήσει στο χαρακτήρα σου και πόσο μπορεί να σε κλείσει και να σε φοβίσει- αυτό που ήθελα να κάνω ήταν μια ανοιχτή οντισιόν. Να πω ειλικρινώς, χωρίς ψέματα, αλλά χωρίς να προσβάλλω και κανέναν, αυτό που πρέπει να ακουστεί. Ότι ο χορός είναι μια πολύ δύσκολη τέχνη, δεν είναι για όλους.
Κωνσταντίνε, έχεις σηκώσει το τηλέφωνο να παραπονεθείς για κάποια άδικη κριτική που σου έχουν γράψει;
Δε θα το έκανα ποτέ αυτό. Έχω κάνει όμως το αντίθετο.
Έχεις στείλει λουλούδια; (γέλια)
Όχι. Αλλά όταν τους βλέπω, τους μιλάω κανονικά… Πρόσφατα μάλιστα μία κριτικός που είχε έρθει εδώ για ένα άλλο θέμα και με είδε και συζητάγαμε διάφορα, γυρίζει και λέει “είναι ο μοναδικός ίσως στην Ελλάδα ο οποίος δε θα σου πει ποτέ γιατί μου γραψες αυτό. Οι περισσότεροι που τους γράφουμε κακές κριτικές μας παίρνουν τηλέφωνο και μας λένε ‘δε θα σου ξαναδώσω συνέντευξη, δε θα σου ξαναπώ τίποτα’”. Εγώ πιστεύω ότι ο άλλος, ακόμα και πολέμιος να σου είναι, ο,τι και να κάνει, δεν μπορεί να σου κάνει τίποτα.
Και ίσως μπορεί να σου δείξει που δεν ξέρεις.. Αν εσύ δεν έχεις την υπόσταση να σταθείς, δε θα σταθείς όσα καλά πράγματα και να σου λένε. Όσο και να σε χαϊδεύουνε. Κι αν έχεις την υπόσταση να σταθείς, θα σταθείς όσο και να σε πολεμήσουν.
Αγαπημένο σου έργο που έχεις κάνει; Κι έργο που θα ήθελες πολύ να ανεβάσεις
Η Τρελή Ευτυχία, ο Ταξιδιώτης του Χειμώνα και οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι. Υπάρχουν πολλά πράγματα που θα ήθελα να κάνω και μου αρέσουνε αλλά δεν έχω κάτι που είναι απωθημένο. Και μάλλον το μόνο που είναι απωθημένο, θα το κάνω του χρόνου.
Τι σε χαλάει;
Με χαλάνε τα ψέματα, αυτό που θα σου πει ο καθένας, με χαλάει η έλλειψη παιδείας, η εύκολη κριτική, η ανηθικότητα -με τον όρο της ηθικής απέναντι στον άνθρωπο-, με χαλάει η βία, με χαλάει να με ενοχλούνε. Αυτό.
INFO:
Μπαλέτο Εθνικής Λυρικής Σκηνής
Από τη Ρωσία με αγάπη
Τρίπτυχο χορού Στραβίνσκι
6, 7, 10, 13, 19, 21 Απριλίου 2019
Ώρα έναρξης: 20.00 (Κυριακές: 18.30)
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής
Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος