Ala kachuu: Η απάνθρωπη παράδοση που μετατρέπει τις γυναίκες σε αντικείμενα μίας χρήσης
Στεφανία Παπαδημητρίου
30 Αυγούστου 2021
«Ένας ευτυχισμένος γάμος ξεκινά με κλάματα», λέει μία παροιμία της Κιργιζίας. Αληθεύει εν μέρει – θα ήταν απόλυτα έγκυρη αν η λέξη «ευτυχισμένος», έλειπε. Και τα δάκρυα προέρχονται από το θυμό και το φόβο της νύφης.
Κάθε χρόνο, τουλάχιστον 12 χιλιάδες γυναίκες από τη συγκεκριμένη χώρα πέφτουν θύματα απαγωγής. Έπειτα, ο απαγωγέας τους τις αναγκάζει να παντρευτούν τον ίδιο, ή κάποιον άλλο. Συχνά, τις βιάζει στο ενδιάμεσο. Κι αν αυτό δεν προκαλεί ανατριχίλα, ας σκεφτούμε πως πρόκειται για μία παράδοση αιώνων, η οποία έχει όνομα.
Λέγεται ala kachuu και σημαίνει «παρ’ την και τρέξε». Έχει τις ρίζες της στη μεσαιωνική Κεντρική Ασία, ο νόμος την απαγορεύει εδώ και δεκαετίες, όμως συνεχίζεται μέχρι σήμερα στις βιομηχανικές, κυρίως, περιοχές της Κιργιζίας. Αυτό που συμβαίνει είναι το εξής: Άνδρες αρπάζουν γυναίκες και κορίτσια. Λένε πως το κάνουν για να αποδείξουν τον ανδρισμό τους, να αποφύγουν το φλερτ το οποίο θεωρούν χάσιμο χρόνου, αλλά και για να γλιτώσουν την προίκα που, συνήθως, κοστίζει ακριβά.
Μετά την απαγωγή, η «νύφη» οδηγείται στο σπίτι του μέλλοντα συζύγου της. Εκεί την υποδέχονται τα πεθερικά της, την αναγκάζουν να φορέσει ένα άσπρο σάλι - το λεγόμενο jooluk – που συμβολίζει την υποταγή της στη νέα της οικογένεια κι έπειτα πραγματοποιείται ο γάμος. Περίπου το 80% των κοριτσιών απλώς αποδέχεται τη μοίρα του, δεν αντιδρά και προσπαθεί να προσαρμοστεί στη νέα πραγματικότητα.
Σύμφωνα με τη Unicef, οι έφηβες ηλικίας 15 έως 19 είναι τα ευκολότερα θύματα, ενώ το 13% τους αποκτά παιδί πριν τα 18 – το ότι είναι παράνομο, δεν αποτρέπει κανέναν.
Υπολογίζεται πως κάθε χρόνο, δύο χιλιάδες γυναίκες πέφτουν θύματα βιασμού από τον απαγωγέα τους, κάτι που τις αναγκάζει να περάσουν το υπόλοιπο της ζωής τους μαζί του. Κι αυτό γιατί αν επιστρέψουν στις οικογένειές τους, θα θεωρούνται ελαττωματικές. Θα κουβαλούν το στίγμα, θα ντροπιάσουν τον πατέρα τους.
Τα περιστατικά έμφυλης βίας εκτοξεύονται – η 27χρονη Aizada Kanatbekova βρέθηκε νεκρή φέτος τον Απρίλιο, δύο μέρες αφότου δύο άνδρες την άρπαξαν και την έβαλαν σε ένα αυτοκίνητο. Η απαγωγή έλαβε χώρα πρωί, στο κέντρο της πρωτεύουσας, με κόσμο στους δρόμους. Κανένας περαστικός δεν τη βοήθησε.
Μιλώντας στον Guardian, η συγγραφέας και ακτιβίστρια Altyn Kapalova καταδίκασε την έλλειψη στήριξης στις γυναίκες. «Το αστυνομικό τμήμα δεν είναι ασφαλές για καμία που χρειάζεται βοήθεια. Αν κάποια πάει στην αστυνομία για να καταγγείλει μία απαγωγή, θα γελάσουν μαζί της, θα της πουν ότι δεν τους ενδιαφέρει, να πάει σπίτι της και να το κανονίσει με τους δικούς της», εξήγησε.
Για να στηρίξει το επιχείρημά της, έφερε το παράδειγμα της Burulai Turdaaly Kyzy. Ήταν 20 ετώ όταν τη δολοφόνησε ο απαγωγέας της μέσα στο αστυνομικό τμήμα. Τη μαχαίρωσε, έπειτα χάραξε στο σώμα της τα αρχικά της, μαζί με εκείνα του άνδρα που θα την ανάγκαζε να παντρευτεί. Οι αστυνομικοί τους είχαν αφήσει μόνους στο χώρο αναμονής.
Μία καλλιτέχνις, προσπαθεί να αλλάξει την πραγματικότητα που βιώνουν τόσες συμπατριώτισσές της. Σε συνεργασία με τον οργανισμό Open Line Foundation, ο οποίος στηρίζει τα θύματα της ala kachuu, η Tatyana Zelenskaya ανέλαβε τα γραφικά για μία εφαρμογή που έχει στόχο να πείσει τους νέους πως η απαγωγή δεν είναι παράδοση, αλλά έγκλημα.
Με όνομα Spring in Bishkek, το app έχει περισσότερα από 130 χιλιάδες downloads σε κάτι παραπάνω από ένα εξάμηνο. Είναι μία τεράστια επιτυχία, την οποία δεν περίμεναν οι προγραμματιστές. Πρόκειται για ένα παιχνίδι, στο οποίο ο παίκτης βλέπει την καλύτερή του φίλη να πέφτει θύμα απαγωγής και καλείται να την ελευθερώσει.
«Η ιδέα είναι να κάνουμε τα κορίτσια να καταλάβουν ότι εκείνα καθορίζουν τη μοίρα τους. Αυτός είναι και ο λόγος που τις μεταμορφώνουμε σε ηρωίδες, απόλυτα ικανές να επαναστατήσουν και να αλλάξουν την πορεία των πραγμάτων», είπε στον Guardian η Zelenskaya. «Όμως, για τη γενιά των γυναικών που μεγάλωσαν πιστεύοντας ότι τίποτα δεν είναι δυνατό χωρίς την έγκριση του άνδρα, το συγκεκριμένο πλάνο είναι σχεδόν αδύνατο».
πηγή φωτογραφία: Instagram
Δείτε ακόμη: Δυνατές φωτογραφίες που περιγράφουν τη γυναικεία κακοποίηση
Σε πολλές χώρες τα κορίτσια έχουν λιγότερα δικαιώματα στη μόρφωση από τα αγόρια, προκειμένου να μην έχουν τις ίδιες απαιτήσεις στο μέλλον.
Οι γυναίκες μπορεί να μην έχουν ελευθερία λόγου αν η γνώμη τους θεωρείται λιγότερο σημαντική από των αρσενικών.
Μία στις τρεις γυναίκες θα κακοποιηθεί κάποια στιγμή στη ζωή της, πιθανότατα από κάποιο συγγενικό πρόσωπο.
Παράλληλα με το να διατρέχουν κίνδυνο παρενόχλησης, οι γυναίκες συχνά ωθούνται να υποβάλλονται σε αισθητικές επεμβάσεις για να είναι αρεστές.
Σε πολλές χώρες και κοινωνίες, οι γυναίκες δεν επιτρέπεται να έχουν τον έλεγχο του ίδιου τους του κορμιού.
Οι γυναίκες δεν έχουν πρόσβαση στη μόρφωση και την εργασία. Περίπου 155 χώρες έχουν τουλάχιστον ένα νόμο που τους τα απαγορεύει.
Οι γυναίκες είναι πιθανό να κερδίζουν λιγότερα από έναν άντρα που κάνει ακριβώς το ίδιο επάγγελμα.
