The Human Library: Σε αυτήν τη βιβλιοθήκη δεν έχει βιβλία, αλλά ανθρώπους και τις ιστορίες τους
Έλενα Κρητικού
22 Σεπτεμβρίου 2021
Η βιβλιοθήκη είναι ένας χώρος που ερωτεύεσαι. Σε μεταφέρει σε εποχές που δεν έζησες, σε κάνει τον βασικό πρωταγωνιστή δίπλα από ήρωες που λάτρεψες και δημιουργεί εικόνες από περιγραφικές σελίδες των πιο αγαπημένων σου βιβλίων.
Ωστόσο, στη Δανία και σε μερικές ακόμη χώρες, υπάρχουν βιβλιοθήκες, στις οποίες κάποιος μπορεί να δανειστεί ένα άτομο αντί για βιβλίο, και να ακούσει την ιστορία της ζωής του σε 30 λεπτά. Στόχος της δράσης είναι η εξάλειψη των προκαταλήψεων.
Κάθε άτομο έχει και από έναν τίτλο: «άνεργος», «πρόσφυγας», «με διπολική διαταραχή», και πολλούς ακόμη. Ακούγοντας την ιστορία του όμως, συνειδητοποιείς πως τελικά δεν πρέπει «να κρίνεις ένα βιβλίο από το εξώφυλλό του». Αυτό το καινοτόμο και ταυτόχρονα, εξαιρετικό project υλοποιείται με δράσεις σε περισσότερες από πενήντα χώρες και ονομάζεται The Human Library.
Στην Ελλάδα, μια αντίστοιχη δράση ονομάζεται «Ζωντανή Βιβλιοθήκη». Δεν διαθέτει χάρτινα βιβλία, αλλά ανθρώπους με διάθεση να μοιραστούν τις ιστορίες τους και τις εμπειρίες τους, με στόχο να καταπολεμήσουν τις προκαταλήψεις και να ενισχύσουν την προώθηση της ποικιλομορφίας. Η σπουδαία ιδέα άρχισε να γίνεται πράξη στη χώρα μας από τον Οκτώβριο του 2009 όταν μια ομάδα από εθελοντές ξεκίνησε την συγκεκριμένη πρωτοβουλία σε συνεργασία με το αντίστοιχο παγκόσμιο δίκτυο Ζωντανών Βιβλιοθηκών με έδρα τη Δανία.
To «The Human Library» δεν γνωρίζει από σύνορα και εμπόδια. Είναι είναι ένας διεθνής οργανισμός όπου οι άνθρωποι μοιάζουν με «ανοιχτό βιβλίο» και αφηγούνται με αυθορμητισμό και χωρίς κανένα ταμπού, τις ιστορίες τους. Είναι ένας χώρος όπου μοιάζει με ευκαιρία να μην κρίνει κανείς κανέναν αλλά είναι ταυτόχρονα και ένα κίνημα που επνέει καθημερινά και ξεκίνησε για πρώτη φορά το 2000 στην Κοπεγχάγη της Δανίας.
Στόχος, σύμφωνα με το Forbes, πέρα από τη συμπερίληψη και την καταπολέμηση των στερεοτύπων, είναι το κοινό να μιλήσει με ανθρώπους που δεν θα συναντούσε υπό κανονικές συνθήκες, μαθαίνοντας την ιστορία που κουβαλούν πριν προλάβει να κρίνει.
O ιδρυτής της «πιο ανθρώπινης» βιβλιοθήκης, Ronni Abergel, εξηγεί την ιδέα πίσω από τη δημιουργία του εγχειρήματος: «Δημιουργήθηκε για να δώσει χώρο στους επισκέπτες να περιηγηθούν και να "δανειστούν" έναν άνθρωπο, ο οποίος θα τους μιλήσει ανοιχτά για ένα θέμα που πολλοί αποφεύγουν. Ιδανικά, χρειαζόμαστε άτομα, τα οποία θα μιλούν για θέματα που κανονικά δεν θα επέλεγαν να θίξουν αλλά όλοι ξέρουμε πως πρέπει να ακουστούν».
Πίσω από αυτά τα «ανθρώπινα» βιβλία, βρίσκονται εθελοντές από διαφορετικά πολιτισμικά περιβάλλοντα με ξεχωριστές εμπειρίες που προθυμοποιούνται να τις μοιραστούν με τους «αναγνώστες», οι οποίοι βρίσκονται ακριβώς απέναντί τους. Όπως κάθε βιβλίο, έτσι και κάθε «ανθρώπινο» έχει και από έναν τίτλο με βάση τις εκάστοτε εμπειρίες των ανθρώπων, όπως «Χρόνια Κατάθλιψη», «Επιζήσασα του Trafficking», «Η ιστορία ενός μαύρου ακτιβιστή» κλπ.
Οι ερωτήσεις του κοινού είναι αμέτρητες καθώς για πρώτη φορά τους δίνεται η ευκαιρία να προσεγγίσουν κόσμους άγνωστους μέσα από τις πιο δυνατές ανθρώπινες ιστορίες. Ακόμη κι εν μέσω πανδημίας, η βιβλιοθήκη συνεχίζει το έργο της, δίνοντας τη δυνατότητα σε εθελοντές από όλο τον κόσμο να συνδεθούν ψηφιακά με τους «αναγνώστες» τους.
Όπως περιγράφει ένας από τους εθελοντές της πρωτοποριακής βιβλιοθήκης: «Είναι εύκολο να μισείς μια συγκεκριμένη ομάδα ανθρώπων αλλά είναι πραγματικά δύσκολο να μισείς ένα άτομο ξεχωριστά, ειδικά εάν αυτό το άτομο προσπαθεί να είναι φιλικό μαζί σου και ανοιχτό χωρίς να αποτελεί απειλή για σένα». Ο δικός του τίτλος είναι εκείνος του «μαύρου ακτιβιστή» και όπως οι ιστορίες όλων, έχει πολλά να πει για όλα όσα δεν γνωρίζουμε αλλά πάντοτε κρίνουμε.
Δείτε ακόμη: Οι εντυπωσιακότερες βιβλιοθήκες του κόσμου