Γυναικοκτονίες: Οι 12 υποθέσεις που συγκλόνισαν την Ελλάδα πριν τις πούμε με το όνομά τους
Έλενα Κρητικού
4 Νοεμβρίου 2021
Καμία γυναίκα και κανένα κορίτσι δεν δολοφονείται σε φωνή παθητική. Η προσοχή θα έπρεπε να στρέφεται πρώτα στον θύτη κι έπειτα στο θύμα. Η πράξη αφαίρεσης της ζωής μιας γυναίκας έχει όνομα και τελείται από κάποιο υποκείμενο.
Ονομάζεται γυναικοκτονία και διαπράττεται τις περισσότερες φορές, από έναν άνδρα του οικείου της περιβάλλοντος, με τον οποίο είχε συγγενική ή ερωτική σχέση.
Η φεμινίστρια και ακτιβίστρια κοινωνιολόγος Diana E. H. Russel εισήγαγε πρώτη τον όρο γυναικοκτονία (femicide) το 1976, εξηγώντας πως πρόκειται για ένα φαινόμενο, κατά το οποίο γυναίκες δολοφονούνται από άνδρες, επειδή είναι γυναίκες. Ο όρος, αν και προτάθηκε από την ακτιβίστρια κοινωνιολόγο, δεν χρησιμοποιήθηκε στο δημόσιο λόγο ενώ ανάλογοι όροι όπως παιδοκτονία, αδελφοκτονία ή συζυγοκτονία φαίνεται ότι αρχίζουν να έχουν περισσότερη ισχύ ως λιγότερο δηκτικοί.
Δείτε εδώ όλη την ενέργεια «Gazzetta for Her»
Μετά από 45 χρόνια, η χρήση του όρου «γυναικοκτονία», γίνεται πιο γνωστή στην Ελλάδα και αποκτά φωνή κατά τη διάρκεια μιας χρονιάς που το φαινόμενο μοιάζει να είναι σε έξαρση. Είναι όμως, πράγματι τώρα, σε έξαρση οι γυναικοκτονίες ή ήταν πάντα εκεί και απλά συγκαλύπτονταν από προϋπάρχουσες έννοιες; Πίσω από στυγνές δολοφονίες γυναικών που βαφτίζονταν ως «εγκλήματα πάθους» ή εγκλήματα που έγιναν «διά λόγους τιμής», δίνοντας ελαφρυντικά στους «απατημένους» και «προδομένους» θύτες;
Η δολοφονία μιας γυναίκας από έναν άνδρα απασχολούσε ανέκαθεν την ελληνική κοινωνία. Απλά ο σαφής της χαρακτηρισμός σήμερα βοηθάει να γίνει πιο «ορατό» το πρόβλημα, ενώνοντας τις γυναίκες και δίνοντάς τους περισσότερη φωνή και βήμα. Οι γυναικοκτονίες κάποτε λέγονταν «εγκλήματα ζήλιας», μέσα στα οποία ο θύτης θεωρείται ότι τυφλώνεται από την εκδίκηση και όλα τα αρνητικά συναισθήματα που προκαλεί η πιο αδυσώπητη φαινομενικά, πλευρά του έρωτα.
Το παράδειγμα της εμβληματικής ταινίας του Μιχάλη Κακογιάννη, Στέλλα (1955) δεν είναι τυχαίο και αρχίζει να φέρνει στο φως αληθινά εγκλήματα όπου ο θύτης θεωρείται «διαταραγμένος» ή με «ψυχολογικά προβλήματα». Κάπως έτσι αρχίζει να εξαπλώνεται η αντίληψη ότι «θόλωσε το μυαλό όταν του ζήτησε να χωρίσουν» και η παράδοξη πρόταση: «τη σκότωσε γιατί την αγαπούσε». Ο θύτης απομακρύνεται από το κέντρο της προσοχής και στο επίκεντρο τίθεται η γυναίκα που ουσιαστικά εμφανίζεται σαν να προκάλεσε τη δολοφονία της. Τα εγκλήματα με θύματα γυναίκες μέχρι χθες, είχαμε συνηθίσει να τα μαθαίνουμε μέσα από περιγραφές με ουδέτερους ή διφορούμενους τρόπους. Διαβάστε τη συνέχεια στο gazzetta.gr.
