Γεννημένη το 1920 στην Αθήνα, η Μελίνα, όπως την αποκαλούσαν όλοι, ήταν πολιτικός, βραβευμένη ηθοποιός και μία προσωπικότητα που έμεινε γνωστή για το θάρρος και την τόλμη της, και «έφυγε» από τη ζωή σαν σήμερα.
Με σπουδές στη Δραματική Σχολή του Εθνικού, η Μελίνα έκανε το ντεμπούτο της στη σκηνή το 1944. Η πρώτη κινηματογραφική δουλειά της ήταν η ταινία του Μιχάλη Κακογιάννη «Στέλλα», ενώ ξεχώρισε με το ρόλο της ως Ίλια στην ταινία «Ποτέ την Κυριακή».
Η σπουδαία ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου βαφτίστηκε Αμαλία- Μαρία, δε τη φώναξαν όμως έτσι ποτέ. Το όνομα που θα χρησιμοποιούσαν σε όλη της τη ζωή, και με το οποίο έγινε διεθνώς γνωστή, ήταν το «Μελίνα». Πολλές φορές, δεν χρειαζόταν καν το επίθετό της για να συστηθεί. Ήταν η Μελίνα όλων των Ελλήνων, αλλά και η Μελίνα των ξένων.
Παππούς της ήταν ο Σπύρος Μερκούρης, δήμαρχος της Αθήνας για δύο δεκαετίες - στον οποίο, μάλιστα, είχε μεγάλη αδυναμία - και ο πατέρας της ο Σταμάτης Μερκούρης, ο οποίος είχε διατελέσει Υπουργός Εργασίας. Ενώ, έγινε εμφανές στα επόμενα χρόνια της ζωής της πως η πολιτική θα γινόταν κάτι που θα την επηρέαζε και θα όριζε τη ζωή της μαζί με την υποκριτική, στην οποία μπήκε αμέσως μετά το σχολείο.Το 1965 ανέβηκε τα σκαλιά της εκκλησίας για δεύτερη φορά με τον Αμερικανό σκηνοθέτη Ζυλ Ντασέν, ο οποίος ήταν και ο σκηνοθέτης της, στις ταινίες «Ποτέ την Κυριακή», «Φαίδρα», «Τοπ Καπί» και στο «A Dream of Passion». Ο πρώτος της γάμος ήταν με τον Παναγή Χαροκόπο, το 1939.
To ταλέντο της, όμως, δεν περιορίστηκε μόνο σε αυτό, αλλά την οδήγησε μέχρι το Broadway με την "Illya Darling" με συμπρωταγωνιστή το Νίκο Κούρκουλο.
Ωστόσο, η πολιτική και η αγάπη της για την Ελλάδα ήταν δύο πράγματα που αποτέλεσαν κινητήριες δυνάμεις για την Μελίνα Μερκούρη.
Κύριος στόχος της μέχρι και την τελευταία ημέρα της ζωής της ήταν η επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο. Η Μελίνα Μερκούρη είναι εκείνη που έδωσε το έναυσμα για να ξεκινήσει η εκστρατεία για την επιστροφή των κλεμμένων μαρμάρων της Ακρόπολης από τον Λόρδο Έλγιν. «Αν υπάρχει έστω κι ένα άτομο που δεν έχει σαφή εικόνα για τα γεγονότα πίσω από την ιστορία των Μαρμάρων του Παρθενώνα, τότε η ιστορία πρέπει να ειπωθεί ξανά και ξανά». Αυτά ήταν τα λόγια που παρακίνησαν τη Μελίνα Μερκούρη να ξεκινήσει την περίφημη ομιλία της, στο Oxford Union το 1986, από την ιστορία της κλοπής των Μαρμάρων από τον Έλγιν.
Μάλιστα, κατά τη διάρκεια της χρονιάς θα πραγματοποιηθεί σειρά εκδηλώσεων, σε συνεργασία με το Ίδρυμα Μελίνα Μερκούρη. Το 2020 θα είναι αφιερωμένο στην «τελευταία Ελληνίδα θεά».
