4 γυναίκες που άλλαξαν τον κόσμο: Από τη Marie Curie μέχρι την Coco Chanel
Έλενα Κρητικού
27 Αυγούστου 2020
Υπάρχουν κάποιες γυναίκες, που με τη μορφή και τα επιτεύγματά τους, επηρέασαν σημαντικά την ανθρωπότητα και συνέβαλαν στη διαμόρφωση ενός καλύτερου αύριο. Ξεκινώντας από τη Marie Curie, που ήταν λαμπρή επιστήμονας και σπουδαία μορφή που έγραψε ιστορία από τις καθοριστικές της ανακαλύψεις, συμπεριλάβαμε στις λίστα μας 3 ακόμη γυναίκες, που με τη μορφή τους επηρέασαν και άλλαξαν τον κόσμο.
Marie Curie
Φυσικά, δεν θα μπορούσαμε παρά να μην ξεκινήσουμε από τη Marie Curie, που ήρθε στον κόσμο στις 7 Νοεμβρίου του 1867 και απεβίωσε στις 4 Ιουλίου του 1934. Για να καταλάβει κανείς το μέγεθος της συνεισφοράς της στην παγκόσμια κοινότητα, αρκεί να ξεκινήσει να μετράει τις πρωτιές που κατέκτησε κατά τη διάρκεια της ζωής της. Η Marie Curie ήταν η πρώτη γυναίκα, η οποία τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ, το οποίο μοιράστηκε με τον σύζυγό της Πιερ και τον Ανρί Μπεκερέλ για την ανακάλυψη της ραδιενέργειας το 1903. To 1911 έγινε το πρώτο άτομο που τιμήθηκε με δεύτερο Νόμπελ, αυτό της Χημείας για την ανακάλυψη και απομόνωση του καθαρού ραδίου.
Πηγή φωτογραφίας: wikipedia
Μάλιστα, η Curie υπήρξε η πρώτη μητέρα βραβευμένη με Νόμπελ, της οποίας η κόρη έλαβε το ίδιο βραβείο, (η μεγαλύτερη κόρη της Ιρέν Ζολιό-Κιουρί τιμήθηκε με το Νόμπελ Χημείας το 1935). Ήταν μάλιστα, η πρώτη Ευρωπαία που πραγματοποίησε διδακτορική διατριβή στις θετικές επιστήμες καθώς και η πρώτη γυναίκα λέκτωρ και διευθύντρια εργαστηρίου στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης το 1906. Τέλος, είναι η μόνη γυναίκα, η οποία αναπαύεται στο Πάνθεον, το μαυσωλείο, στο οποίο βρίσκονται θαμμένοι οι "μεγάλοι άνδρες" της Γαλλίας.
"Δεν πρέπει να φοβόμαστε, πρέπει μόνο να προσπαθούμε να κατανοήσουμε"
Τα παιδικά της χρόνια τα πέρασε συντροφιά με τα βιβλία της για να συνεχίσει στην ενηλικίωσή της τις σπουδές της στο Παρίσι και συγκεκριμένα στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης. Τα πενιχρά οικονομικά την οδήγησαν πολλές φορές, ακόμα και στη λιποθυμία από την ασιτία, εκείνη όμως συνεχίζει, για να αποφοιτήσει τελικά με δίπλωμα φυσικής, χημείας και μαθηματικών. Σε ένα εργαστήριο της Σορβόννης γνωρίζει τον μελλοντικό σύζυγό της, Πιερ Κιουρί και για το υπόλοιπο της ζωής της, η αγάπη της μοιράζεται μεταξύ της δουλειάς της, του άντρα της και των δύο παιδιών της.
Τα πρώτα αποτελέσματα των ερευνών της και η αναγνώριση δεν αργούν πολύ να έρθουν. Συνδέει το όνομά της με την ανακάλυψη του ραδίου και τις μελέτες της για τη ραδιενέργεια, προσφέροντας τη δυνατότητα στην επιστήμη να μετρήσει τις τιμές του ραδίου και να βοηθήσει στην αποτροπή των βλαβών στον άνθρωπο εξαιτίας της ραδιενέργειας. Η υπερβολική βέβαια έκθεση στη ραδιενέργεια, δημιουργεί προβλήματα υγείας στην ίδια και συγκεκριμένα νοσεί από λευχαιμία, από την οποία και πεθαίνει το 1934. Θεωρείται μάλιστα, ένα από τα πρώτα θύματα της ραδιενέργειας.
Simone de Beauvoir
H γυναίκα- σύμβολο του 20ου αιώνα, που τόλμησε μέσα από τη ζωή της να προκαλέσει την κοινωνία και μέσα από το έργο της να αλλάξει την ανθρώπινη σκέψη. Φυσικά, ο λόγος για τη Simone de Beauvoir, η οποία ήταν πνεύμα ελεύθερο, ανεξάρτητο και δυναμικό. Από πολύ νωρίς, η Simone αποκλίνει από τον Θεό και τον συμβατικό τρόπο σκέψης, για να ταξιδέψει σε φιλοσοφικά και υπαρξιακά μονοπάτια μαζί με τον Jean-Paul Sartre.
Με τον Sartre, τον οποίο ποτέ δεν παντρεύτηκε γιατί για αυτήν "ο γάμος είναι περιορισμός, αστικοποίηση, αλλά και θεσμοθετημένη παρέμβαση του κράτους στην ιδιωτική ζωή των πολιτών", ξόδεψε άπειρες ώρες φιλοσοφικών αναζητήσεων και ερωτικών πειραματισμών. Η σχέση τους παρέμεινε ανοιχτή και ελεύθερη, χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει ότι δεν ήταν ο ένας για τον άλλον, ο πιο σημαντικός άνθρωπος στη ζωή τους.
"Γυναίκα δεν γεννιέσαι, γίνεσαι"
Tα τολμηρά της γραπτά -φιλοσοφικά δοκίμια, μυθιστορήματα, θεατρικά έργα- σε συνδυασμό με τον "έξω από τα καθιερωμένα" τρόπο ζωής της, προκαλούν την κοινή γνώμη και οδηγούν τα συντηρητικά μυαλά της εποχής να την χαρακτηρίσουν "πορνογράφο" και "νυμφομανή". Το έργο της, "Το Δεύτερο Φύλο" αποκαλείται σήμερα η "Βίβλος του φεμινισμού", καθώς μέσα από αυτό προτείνεται μια τελείως ξένη και ανατρεπτική προσέγγιση του τι είναι γυναίκα.
Η Beauvoir παρατηρεί ότι η γυναίκα, στο πέρασμα των χρόνων, έχει θεωρηθεί ως παρείσακτη και ότι βρίσκεται σε μία διαρκή προσπάθεια να εξομοιωθεί με την "κανονικότητα", δηλαδή τους άντρες. Προκειμένου λοιπόν, να προχωρήσει και να διεκδικήσει μια ίση θέση στην κοινωνία, θα πρέπει να απορρίψει αυτήν την παγιωμένη αντίληψη και να αλλάξει ριζικά τον τρόπο που αντιμετωπίζει τον εαυτό της. Αδιαμφισβήτητο σύμβολο του φεμινισμού, της ελεύθερης σκέψης και του ανιδιοτελούς έρωτα, η Simone ήταν από τις πρώτες που έκαναν το βήμα στην αλλαγή του γυναικείου φύλου.
Indira Ghandi
Το όνομά της είναι ταυτισμένο με τον φεμινισμό, τη γυναικεία μαχητικότητα, τον δυναμισμό και εσφαλμένα με τον Mahatma Ghandi, του οποίου θεωρείται κόρη. Ωστόσο, αυτή η εμβληματική προσωπικότητα που θα καταφέρει να γίνει η πρώτη και η μοναδική πρωθυπουργός της Ινδίας, που θα ωθήσει τις γυναίκες στην Ινδία να βγουν άφοβα από τις πόρτες του σπιτιού τους και που το έργο της, θα μείνει βαθιά χαραγμένο στην παγκόσμια ιστορία, είναι κόρη του πρώτου πρωθυπουργού της ανεξάρτητης Ινδίας, Τζαουαχαρλάλ Νεχρού.
Μεγαλωμένη μόνο με τον πατέρα της, καθώς η μητέρα της έφυγε νωρίς, σφυρηλατήθηκε μέσα σε ένα άκρως πολιτικό και ανδροκρατούμενο περιβάλλο, χαράσσοντας από πολύ μικρή τα δικά της βήματα και τη δική της πορεία. Ως φοιτήτρια της Οξφόρδης γράφτηκε σε οργανώσεις για την ανεξαρτησία της Ινδίας και κατά του φασισμού στην Ισπανία, ενώ κάποια χρόνια αργότερα όταν επέστρεψε στην Ινδία, βρέθηκε αμέσως στο πλευρό του πατέρα της ως ιδιαιτέρα γραμματέας του.
Υπήρξε η πρώτη και μοναδική πρωθυπουργός της Ινδίας
Το 1964, μετά τον θάνατο του πατέρα της, ο Πρόεδρος της Ινδίας τη διορίζει μέλος του Rajya Sabha, ανώτερου νομοθετικού συμβουλίου της Ινδικής Βουλής, ενώ λίγο αργότερα αναλαμβάνει το Υπουργείο Πληροφοριών και Τύπου. Δύο χρόνια αργότερα, θα βρεθεί στην πρωθυπουργική καρέκλα, θέση την οποία συνολικά θα διατηρήσει για τέσσερις θητείες. Είναι η πρώτη και η μοναδική φορά που σε μία καθαρά πατριαρχική κοινωνία, μία γυναίκα θα βρεθεί στην κορυφή της εξουσίας.
Η Indira θα καταφέρει να πάρει με το μέρος της μεγάλο μέρος του πληθυσμού της Ινδίας, θα γίνει το σύμβολο-προστάτιδα των γυναικών, θα αγωνιστεί για την εξάλειψη της φτώχειας, θα δώσει ώθηση στην αγροτική παραγωγή, θα συναντήσει ωστόσο και πολλούς φανατικούς εχθρούς, οι οποίοι αντιτίθενται σε μία σειρά πολιτικών της. Καθοριστική πράξη για το οριστικό της τέλος στέκεται η διαταγή της να δολοφονηθούν εκατοντάδες Σιχ που είχαν καταλάβει το Χρυσό Τέμενος στο Αμριτσάρ, ζητώντας αυτονομία. Την απόφασή της αυτή θα την πληρώσει με την ίδια της τη ζωή, καθώς δολοφονήθηκε από τις σφαίρες δύο Σιχ σωματοφυλάκων της, την ώρα που βρισκόταν στον κήπο της. Ο θάνατός της πυροδότησε μία σειρά από ταραχές κατά τις οποίες 20.000 Σιχ βρήκαν τον θάνατο από εξαγριωμένους ινδουιστές.
Η Indira, το 1999 μάλιστα ψηφίστηκε σε δημοσκόπηση του BBC ως η σημαντικότερη γυναίκα της τελευταίας χιλιετηρίδας ανάμεσα σε άλλες γυναικείες προσωπικότητες όπως η βασίλισσα Ελισάβετ Α' της Αγγλίας, η Marie Curie και η Μητέρα Τερέζα.
Μερικά από τα αποφθέγματα που την συνόδευαν στη ζωή της:
Ο καλύτερος τρόπος να ανακαλύψεις τον εαυτό σου είναι να τον χάσεις στην υπηρεσία των άλλων
Υπάρχουν δύο είδη ανθρώπων: Αυτοί που κάνουν τη δουλειά και αυτοί που παίρνουν τα εύσημα. Προσπάθησε να είσαι στους πρώτους. Υπάρχει λιγότερος ανταγωνισμός εκεί
Η συγχώρεση είναι η αρετή των δυνατών
Πρέπει να προσέχουμε τους πολιτικούς που δεν μπορούν να κάνουν τίποτα χωρίς χρήματα και αυτούς που θέλουν να κάνουν τα πάντα για τα χρήματα
Coco Chanel
Είναι η μοναδική από τον χώρο της μόδας που συμπεριλήφθηκε στη λίστα, του περιοδικού Time, με τις 100 πιο ισχυρές προσωπικότητες του 20ου αιώνα. Ορφανή από πολύ μικρή ηλικία και μεγαλωμένη με πολλές δυσκολίες, η Coco Chanel είχε το σθένος να υπερπηδήσει τα εμπόδια, να χαράξει τη δική της πορεία και να εξασφαλίσει μια περίοπτη θέση στην παγκόσμια ιστορία.
Πηγή φωτογραφίας: wikipedia
"Δεν μπήκα στην κοινωνία αυτή επειδή έπρεπε να σχεδιάσω ρούχα. Σχεδίασα ρούχα, ακριβώς επειδή μπήκα στην κοινωνία αυτή. Επειδή ήμουν η πρώτη που έζησε τη ζωή αυτού του αιώνα". Με το παραπάνω μότο να την συντροφεύει σε όλα τα χρόνια της δημιουργίας της, αυτή η "ιέρεια" της μόδας αντλούσε στοιχεία από το κοινωνικό περιβάλλον και έβρισκε τους πιο δημιουργικούς, ευφάνταστους και πρωτοποριακούς τρόπους, να τα ενσωματώνει όλα στη δουλειά της. Ο Κοκτώ είχε πει για αυτήν: "Ήταν κάτι σαν θαύμα, δούλεψε στον κόσμο της μόδας με κανόνες, οι οποίοι είχαν αξία μόνο για τους ζωγράφους, τους ποιητές και τους μουσικούς”.
"Η πιο θαρραλέα πράξη είναι να σκέφτεσαι μόνος σου φωναχτά"
Στη διάρκεια της μακράς θητείας της στον κόσμο της μόδας, εισήγαγε μία σειρά από καινοτομίες που έμελλε να διαμορφώσουν τους μελλοντικούς σχεδιαστές, την ίδια στιγμή που επηρέασε, άθελά της, το φεμινιστικό κίνημα και την απελευθέρωση των γυναικών. Από πολύ νωρίς, με το επιχειρηματικό της δαιμόνιο, ανοίγει το πρώτο μαγαζί με καπέλα στο Παρίσι, ιδρύει τον δικό της οίκο μόδας, ενώ είναι υπεύθυνη για πολλές τάσεις της γυναικείας μόδας που ισχύουν μέχρι σήμερα.
Μεταξύ των καινοτομιών της, είναι το μικρό μαύρο φόρεμα, το θρυλικό άρωμα Chanel 5, τα ντραπέ τουρμπάνια, τα πουκάμισα, οι πλισέ φούστες, τα γυναικεία πουλόβερ, οι μπλούζες χωρίς γιακά, τα τουίντ (πλεκτά) ταγέρ, τα blazer, οι δίχρωμες (μπεζ με μαύρη μύτη), γόβες χωρίς φτέρνα, τα strapless φορέματα και οι καμπαρντίνες. Οι απόψεις της, πάντα εύστοχες και πάντα μπροστά από την εποχής της, δηλώνουν ένα ελεύθερο και ασυμβίβαστο πνεύμα και έχουν καταφέρει να παραμείνουν διαχρονικές, αποτελώντας έναν πολύτιμο οδηγό για κάθε σύγχρονη γυναίκα.
Μερικά από τα αποφθέγματά της:
"Για να είναι κανείς αναντικατάστατος, πρέπει να είναι πάντα διαφορετικός"
"Ψάξε για τη γυναίκα μέσα στο φόρεμα. Αν δεν υπάρχει γυναίκα, δεν υπάρχει φόρεμα"
"Η μόδα αλλάζει, το στιλ μένει αναλλοίωτο"