Las Abuelas: Οι γυναίκες- θύματα σεξουαλικής βίας στη Γουατεμάλα που πέτυχαν μια ιστορική νίκη
JTeam
2 Μαΐου 2022
Με φωνές, που υψώνονται άλλοτε πιο δυνατά και άλλοτε χαμηλόφωνα από αμηχανία, γυναίκες με πορτοκαλί φουλάρια στον λαιμό ως κοινό αναγνωριστικό σημάδι, μοιράζονται μπροστά από το μικρόφωνο το ίδιο μήνυμα: «Είμαστε θύματα σεξουαλικής βίας. Ό,τι συνέβη σε εμάς, συνέβη στα αλήθεια, ήταν απαράδεκτο και δεν πρέπει να συμβεί ποτέ ξανά».
Οι γυναίκες αυτές κέρδισαν μια ιστορική νίκη, έγιναν αξιοσέβαστες ακτιβίστριες που μάχονται για τα δικαιώματα τους και τα δικαιώματα όλων. Βρέθηκαν στο συνέδριο του ΟΗΕ στην πόλη Cobán της Γουατεμάλας από οκτώ διαφορετικές περιοχές. Οι 7 από τις 8 ομάδες των γυναικών που έφτασαν εκεί για να μοιραστούν την ιστορία τους, είχαν πέσει θύματα σεξουαλικής κακοποίησης, συμπεριλαμβανομένου του βιασμού και της σεξουαλικής δουλείας από στρατιώτες κατά τη διάρκεια του εμφύλιου πολέμου της χώρας που κράτησε από το 1960 μέχρι το 1996.
Κατά τη διάρκεια του μετώπου, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση σκότωσε πάνω από 200.000 άτομα, τα περισσότερα από τα οποία ήταν φτωχά, αναλφάβητα και ζούσαν κυρίως σε χωριά. Η 8η ομάδα που πήγε στο συνέδριο αποτελούνταν από έφηβες που βιάστηκαν πιο πρόσφατα και ζουν ακριβώς τις ίδιες εμπειρίες με των μαμάδων και των γιαγιάδων τους.
Ο οργανισμός του ΟΗΕ, Mujeres Transformando el Mundo, (Women Transforming the World) ήταν εκείνος που συγκάλεσε τις γυναίκες στο συνέδριο ώστε να υψώσουν τις φωνές τους και να μιλήσουν για κακοποιητικές ιστορίες που όλοι οι γύρω φρόντιζαν να συγκαλύπτουν.
Μεταξύ των γυναικών που παρευρέθηκαν εκεί, και 13 ηλικιωμένες, οι οποίες κάθονταν στο τέλος της αίθουσας. Όσο οι νεότερες έδιναν λόγο, οι γυναίκες αυτές γνωστές και ως las abuelas, «γιαγιάδες», άκουγαν προσεκτικά τι είχαν να πουν, γνέφοντας το κεφάλι τους.
Οι ιστορίες που άκουγαν οι abuelas τούς ήταν πολύ γνώριμες αφού κατά τη δεκαετία του 1980 βιάζονταν συστηματικά από στρατιώτες που προηγουμένως είχαν σκοτώσει τους συζύγους τους και πολλά από τα παιδιά τους. Μετά τον πόλεμο, ο κόσμος αποκαλούσε τις γυναίκες αυτές πόρνες ενώ οι γείτονες αδιαφορούσαν για την παρουσία τους.
Σήμερα, ήρθε η ώρα να αποδοθεί η ελάχιστη δικαίωση για τις ίδιες μέσα από κάθε φωνή που ακούγεται πίσω από τα μικρόφωνα όταν γύρω επικρατεί απόλυτη σιωπή. Από το 2016, ο δρόμος προς τη δικαιοσύνη άνοιξε λίγο περισσότερο για την καταδίκη τέτοιων εγκλημάτων ενώ ορίστηκε επιτέλους αποζημίωση για τα θύματα.
Κάπως έτσι, άρχισαν να υλοποιούνται πολά από τα αιτήματα των θυμάτων. Μεταξύ άλλων, άνοιξε κέντρο υγείας, δημοτικά σχολεία στο Sepur Zarco ενώ ξαναάνοιξαν φάκελοι που τόσα χρόνια έμεναν επτασφράγιστοι. Μάλιστα, εκδόθηκε ένα παιδικό βιβλίο με την ιστορία των abuelas που αξίζει να διαδοθεί σε μικρούς και μεγάλους.
Οι abuelas είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα δύναμης και αντίστασης απέναντι σε καθετί που ορίζεται ως βία. Μπορεί οι ηλικιωμένες αυτές γυναίκες να μην έχουν πια τις ίδιες αντοχές αλλά πάντα θα έχουν την ίδια ενέργεια να λένε τις ιστορίες τους ξεχωριστά μέχρι να τις μάθει όλος ο κόσμος.
Ταξιδεύουν ανά την υφήλιο, μάχονται για τα ανθρώπινα δικαιώματα, πρωτοστατούν σε κάθε δράση που εκτοπίζει τη βία. Η 17χρονη Sara Noehmy Suram ήταν ανάμεσα στις πιο νέες γυναίκες που συμμετείχαν στο συνέδριο. Σήμερα, έχει έναν τετράχρονο γιο που γεννήθηκε μετά από βιασμό. Δεν ήξερε καν ότι ήταν έγκυος μέχρι τον πέμπτο μήνα της κύησης και όπως μοιράστηκε με το κοινό που είχε να πει παρόμοιες ιστορίες:
«Είναι σημαντικό για τα θύματα που επέζησαν από την κακοποίηση, να αποκτούν συνεχώς δύναμη. Με αυτόν τον τρόπο κάθε γυναίκα θα αισθάνεται ασφαλής, θα έχει αυτοπεποίθηση και θα στηρίζει όλες τις υπόλοιπες. Αυτό μας δίνει δύναμη και μας κρατά ενωμένες».
